بررسی اثر عصاره آبی میوه سماقRhus coriaria برکاهش اضطراب و درد در موش سوری

محورهای موضوعی : مجله پلاسما و نشانگرهای زیستی

آزاده صنعی ¹ , شادی حاج رسولی ها ² , مهسا هادی پور جهرمی ³ , شبنم موثقی ⁴ , نادیا زهرا شریفی ⁵

1 - مرکز تحقیقات فارماکولوژی گیاهان دارویی، علوم پزشکی تهران، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
2 - مرکز تحقیقات فارماکولوژی گیاهان دارویی، علوم پزشکی تهران، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
3 - مرکز تحقیقات فارماکولوژی گیاهان دارویی، علوم پزشکی تهران، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
4 - مرکز تحقیقات فارماکولوژی گیاهان دارویی، علوم پزشکی تهران، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
5 - مرکز تحقیقات فارماکولوژی گیاهان دارویی، علوم پزشکی تهران، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

تاریخ دریافت : 1397/05/04 تاریخ پذیرش : 1397/08/20 تاریخ انتشار : 1397/10/01

کلید واژه: اضطراب, سماق, موش سوری, درد, بوسپیرون,

چکیده مقاله :

زمینه و هدف: این تحقیق با هدف بررسی تاثیر عصاره آبی میوه سماق بر روی میزان اضطراب در موش سوری انجام شده است. به علت خواص زیادی که برای سماق ذکر شده از این گیاه استفاده گردید و تست هایOTF و ماز به علاوه ای مرتفع اثرضد درد و ضد اضطرابی این گیاه را اثبات کرد. روش کار: خوشه های سماق از دو منطقه زیر کشت در ایران؛ غرب(باغات تبریز) و شرق(باغات خراسان رضوی) خریداری و جهت تزریق غلظت های مختلف عصاره میوه سماق، 58 سر موش سوری نر استفاده گردید که 50 سر از آن ها در 5 گروه 10 تایی قرار داده و یک گروه به عنوان گروه کنترل در نظر گرفته شد که تنها آب و غذا دریافت کردند. گروه های 2، 3 و 4 به ترتیب دوزهای 50، 100 و 200میلی گرم بر کیلوگرم عصاره را دریافت کرده و به گروه آخر بوسپیرون به عنوان داروی ضد اضطراب غیر خواب آور تزریق گردید. سپس تست های OFT و ماز به علاوه ای مرتفع انجام شد. هم چنین اثر ضد درد چهار دوز25، 50، 100، 200میلی گرم بر کیلوگرم از عصاره با آزمون فرمالین در فواصل زمانی معین پس از تزریق بررسی گردید. یافته ها: داده ها نشان دهنده اختلاف آماری معنا داری بین عصاره سماق در تمامی دوزها و بوسپیرون در مقایسه با گروه کنترل می باشد(05/0 p<). همچنین زمان سپری شده در بازوی باز در تزریق با بوسپیرون در مقایسه با گروه کنترل اختلاف معناداری را نشان می دهد(01/0 p<). از طرفی دوزهای 50 و 100 میلی گرم بر کیلوگرم عصاره نسبت به گروه کنترل اختلاف معناداری را نشان می دهد(05/0 p<). در حالی که دوز 200 میلی گرم بر کیلوگرم عصاره در مقایسه با دوزهای دیگر اثر بخشی کمتری دارد. نتیجه گیری: یافته های این مطالعه نشان می دهد موش های دریافت کننده عصاره میوه سماق با دوزهای 50 و 100 میلی گرم بر کیلوگرم مدت زمان بیشتری را نسبت به گروه کنترل در بازوی باز سپری کردند، به عبارت دیگر جستجوی بیشتری را در داخل بازوی باز ماز به علاوه ای مرتفع داشتند که این شاخص مربوط به خاصیت ضد اضطرابی سماق می باشد. نیز تزریق عصاره میوه سماق دارای اثر ضد دردی قوی بوده است.

منابع و مأخذ:

منابع

1-بهزادی راد، آ.، صالحی سیرجانی، م.، مدنی، م. 1394. بررسی اثر مهاری عصاره آبی و الکلی گیاه سماق بر روی کاندیدا آلبیکنس در شرایط آزمایشگاهی. فصلنامه علمی پژوهشی طب مکمل. شماره 1. صفحات 1122-1105.

2-رضایی، ع.، پاشازاده، م.، احمدی زاده، چ.، جعفری، ب.، جلیل زاده هدایتی، م. 1389. مطالعه اثرات تسکینی و ضد اضطرابی عصاره سنبل الطیب Nardostachys jatamansi در مقایسه با دیازپام در موش صحرایی. گیاهان دارویی. شماره 36. صفحات 174-169.

3-شاهین فر، ج.، زراعتی، ح.، نسیمی، ف.، شجاعی، س. 1396. بررسی تاثیر گیاهان دارویی بر اضطراب. مجله طب سنتی اسلام و ایران. سال هشتم. شماره 1. صفحات 222-209.

4-عماد، م.، غیبی، ف.، رسولی، س.م.، خان جان زاده، ر.، محمدی جوزانی، س. 1391. مجموعه گیاه دارویی - صنعتی سماق. انتشارات پونه. تهران. صفحات 40-5.

5-محب علی، ش.، نصری، س.، اصغری، س.، کریمی دهبدی، ف.، حیدری زاد، م.، کردستانی، ف. 1392. بررسی اثرات ضد التهابی و ضد دردی عصاره الکلی بابونه در موش سوری نر. فصلنامه علمی پژوهشی طب مکمل. شماره2. صفحات 461-451.

6-مدرسی، م.، بصراوی، م.، سجادیان، ا. 1394. تاثیر مقایسه­ای عصاره هیدروالکلی گیاه بادرنجبویه و دیازپام بر تعدیل اضطراب در موش کوچک آزمایشگاهی. ارمغان دانش. دانشگاه علوم پزشکی یاسوج. جلد20، شماره10، صفحات 857-848.

7-معطر، ف. 1376. بررسی اثر عصاره هیدرو الکلی کاسنی Cichorium intybus L. بر اضطراب در موش صحرایی نر. تاریخچه استفاده از گیاهان دارویی. دانشکده داروسازی و علوم دارویی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان. صفحات5-3.

8-مقدم، ف.، اصل روستا، م. 1395. اثرات ضد اضطرابی و ضد افسردگی عصاره هیدروالکلی مرزه تابستانی (Saturea hortensis) در موش های صحرایی نر مواجه شده با استرس مزمن حرکتی. دانشور پزشکی. دانشگاه شاهد. شماره 125، صفحات 39-31.

9-میلادی گرجی، ح.، صفاخواه، ح.ع.،حقیقی، س. 1389. بررسی اثر ضد اضطرابی عصاره آبی برگ اسفناج در موش سوری. مجله علمی دانشگاه علوم پزشکی کردستان. صفحات 50-43.

10-وفایی، ع.ع.، میلادی گرجی، ح.، مقیمی، ح.ر.، عامری، م. 1390. اثر عصاره آبی میوه گیاه فلوس Cassia fistula بر دوره خواب و سطح اضطراب موش. مجله علمی دانشگاه علوم پزشکی گرگان. جلد 12، شماره 4، صفحات 6-1.

11.Babri S., Doosti MH., Fatehi L., Salari AA., 2012.The effects of Scrophularia striata extract on anxiety and depression behaviors in adult male mice, Pharmaceutical Sciences, 18(2); 133 – 140.

12.Clement, Y., Chapouthier, G. (1998). Biological basis of anxiety. Neuroscience and Biobehavioral Reviews, 5; 623-633.

13.Clement, Y., Calataynd, F., Blzung, C. (2002). Genetic basis of anxiety-like behavior: Brain Research Bulletin, A critical review, (1); 57-71.

14.Degroot, A., Kashluba, S., Treit, D. (2001). Septal GABA ergic and hippocampal cholinergic systems modulate anxiety in the plus-maze and shock-probe tests. Pharmacol. Bioch. Behave, 69;391-399.

15.Eisenberg, DM., Davis, RB., Ernst, Sl., Apple, S., Wilkey, S., Van Rompany, M. (1998). Trends inalternative medicine use in the united states, 1990- 1997, Results of a follow – up national survey. The Journal of the American Medical Association, 280(18);1569-1575.

16.Finn, DA., Rutledge-Gorman, MT., Crabbe, JC. (2003). Genetic animal models of anxiety. Neurogenetics, 4; 109-135.

17.Fiorucci, S., Antonelli, E., Morelli, A. (2001). Mechanism of non-steroidal anti-inflammatory drug-gastropathy. Dig Liver Dis,33(2); S35–43.

18.Komaki, A., Hoseini, F., Shahidi, S., Baharloui, N. (2016). Study of the effect extract of Thymus vulgaris on axiety in male rats. J Tradit Complement Med, 6; 257-261.

19.Mohammadi, S., Zarei, M., Zarei, MM. (2016). Effect of hydroalcoholic leaves Extract of Rhus coriaria on pain in Male Rats. Anesth Pain Med,6(1); e32128.

20.Palevitch, D. (1978). Medicinal plants and their value in modern medicine. Mada, 26; 264-269.

21.Pellow, S. (1986). Anxiolytic and anxiogenic drug effects in a novel test of anxiety: are exploratory models of anxiety in rodents valid? Methods and findings in experimental and clinical pharmacology. Pharmacol Biochem Behav, 8; 557-565.

22.Rabbani, M., Sajjadi, SE., Jafarian A., Zarei, HR. (2002). Effects of stachy iavandulifolia vahl on the EPM model of anxiety in mice. 8th Iranian Seminar of Pharmaceutical Sciences, Shiraz, (294); 27-29.

23.Russo, S. (2012). Integrated pain management: using omega 3 fatty ac­ids in a naturopathic model. Tech in Reg Anesthe Pain Manage, (2); 105–8.

24.Shabbier, A. (2012). Rhus coriaria Linn, a plant of medicinal, nutritional and industrial importance: A review. The journal of animal & plant sciences, 22(2); 505-512.

25.Yaniv, Z. (1982). Medicinal plants in the perspective of time. Mada, (26); 10-22.

26.Zarrindast, MR., Solati, J., Oryan, S., Parivar, K. (2008). Effect of intra-amygdala injection of nicotine and GABA receptor agents on anxiety-like behaviour in rats. Pharmacol., 82(4);276-84.