ساخت و ارزیابی پرسشنامه زمینه‌های طلاق با توجه به شرایط اجتماعی و فرهنگی ایران
محورهای موضوعی : روانشناسي اجتماعي
پرستو تقوی دینانی
1
(دانشجوی دکتری روانشناسی عمومی، گروه روانشناسی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران)
فریبرز باقری
2
(دانشیار، گروه روانشناسی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران)
جواد خلعتبری
3
(دانشیار، گروه روانشناسی، واحد تنکابن، دانشگاه آزاد اسلامی، تنکابن، ایران)
کلید واژه: زمینه‌های طلاق, روایی, پایایی, شرایط اجتماعی و فرهنگی,
چکیده مقاله :
طلاق پدیده‌ای مخرب و روزافزون در جوامع امروزی است که پیامدهای اقتصادی، اجتماعی، عاطفی و روانشناختی منفی بسیاری برای افراد مطلقه دارد. بنابراین، مطالعه حاضر با هدف ساخت و ارزیابی پرسشنامه زمینه‌های طلاق با توجه به شرایط اجتماعی و فرهنگی ایران انجام شد. پژوهش حاضر ترکیبی (کیفی و کمی) از نوع اکتشافی با رویکرد آزمون‌سازی بود. جامعه پژوهش در بخش کیفی زنان و مردان مطلقه و در بخش کمی زنان و مردان متأهل شهر تهران در سال 1397 بودند. نمونه پژوهش در بخش کیفی 15 فرد مطلقه بودند که با روش نمونه‌گیری هدفمند انتخاب و تحت مصاحبه نیمه‌ساختاریافته قرار گرفتند و در بخش کمی 560 فرد متأهل بودند که با روش نمونه‌گیری خوشه‌ای چندمرحله‌ای انتخاب شدند و به ابزار محقق‌ساخته زمینه‌های طلاق پاسخ دادند. داده‌های بخش کیفی با روش اشتراس و کوربین و در بخش کمی با روش تحلیل عاملی اکتشافی در نرم‌افزار SPSS-21 تحلیل شدند. ابزار پژوهش در ابتدا 145 گویه داشت که 3 گویه آن بر اساس اجرای مقدماتی بر روی 30 نفر حذف و نسخه 142 گویه‌ای بر روی 560 نفر اجرا شد. روایی صوری و محتوایی ابزار با نظر متخصصان تایید و روایی سازه آن با روش تحلیل عاملی تایید شد. پس از تحلیل عاملی نیز 11 گویه حذف و نسخه نهایی با 131 گویه و 5 عامل شامل عوامل روانشناختی موثر در تعارض، معیار بیرونی، سرگشتگی عاطفی- معیاری، عدم پختگی عاطفی و سبک حل مساله اجتنابی طراحی شد. پایایی عامل‌های عوامل روانشناختی موثر در تعارض 97/0، معیار بیرونی 72/0، سرگشتگی عاطفی- معیاری 72/0، عدم پختگی عاطفی 74/0 و سبک حل مساله اجتنابی 78/0 محاسبه شد که حاکی از اعتبار مناسب عوامل می‌باشد.
Divorce is an increasingly destructive phenomenon in today's societies that has many negative economic, social, emotional and psychological consequences for divorced people. Therefore, present study aimed to development and evaluation of divorce fields questionnaire according to Iranian social and cultural conditions. The present study was mixed (qualitative and quantitative) of exploratory type with a testing approach. The study population in the qualitative part was the divorced men and women and in the quantitative part were the married women and men of Tehran city in 2018 year. The research sample in the qualitative part was 15 divorced people who were selected by purposeful sampling method and were semi-structured interview and in the quantitative part were 560 married people who were selected by multistep cluster sampling method and responded to research-made tool of divorce fields. Data were analyzed in qualitative section with Straus and Corbin method and in quantitative section with exploratory factor analysis method in SPSS-21 software. Initially the instrument had 145 items which 3 items were deleted based on pilot on a 30 people and 142 items version was administered on 560 people. The face and content validity of instrument was confirmed by expert opinion. After factor analysis 11 items were deleted and the final version designed with 141 items and 5 factors including effective psychological factors on conflict, external criterion, affective-criterion perplexity, emotional immaturity and avoidance problem solving style. The reliability of factors of effective psychological factors on conflict 0/97, external criterion 0/72, affective-criterion perplexity 0/72, emotional immaturity 0/74 and avoidance problem solving style 78/0, which indicate the appropriate reliability of the factors.
_||_