بررسی رابطه بهزیستی ذهنی و قدرت ایگو با نقش تعدیل کننده تنظیم هیجان در دختران آسیب دیده از شکست عاطفی
محورهای موضوعی : روانشناسیزینب نیک دانش 1 , علی اکبر سلیمانی 2
1 - کارشناسی ارشد روانشناسی شخصیت، گروه روانشناسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات، تهران
2 - استادیار گروه روانشناسی، دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی، دانشگاه علم و فرهنگ، تهران
کلید واژه: بهزیستی ذهنی, قدرت ایگو, تنظیم هیجان, دختران آسیب دیده, شکست عاطفی.,
چکیده مقاله :
هدف این پژوهش بررسی رابطه بهزیستی ذهنی و قدرت ایگو با نقش تعدیل کننده تنظیم هیجان در دختران آسیب دیده از شکست عاطفی بود. با توجه به هدف، روش پژوهش همبستگی و از نوع معادلات ساختاری بود. جامعه پژوهش را تمامی دختران آسیب دیده از شکست عاطفی مراجعه کننده به کلینیک¬های تخص نمونه آماری با استفاده از جدول کرجسی و مورگان تعیین شد. با استناد به این جدول، حجم نمونه آماری مورد نظر برابر با 175 نفر تخمین زده شد. اطلاعات با استفاده از پرسشنامه بهزیستی ذهنی کییز و ماگیارمو(2003)، پرسشنامه ضربه¬ی عشق راس(1999)، قدرت ایگو مارکستروم وهمکاران(1997) ، تنظیم هیجان گراس و جان (2003)، و پرسشنامه جمعیت شناختی و بالینی جمع آوری گردید. تجزیه و تحلیل دادهها به دو صورت توصیفی و استنباطی انجام شد. برای تحلیل دادهها و آزمون فرضیه‌های پژوهش از روش حداقل مربعات جزئی و از نرم افزار SmartPLS استفاده شد. نتایج آزمون نشان داد مقدار ضریب اثر تعدیلی تنظیم هیجان در رابطه بین بهزیستی روانشناختی و قدرت ایگو برابر با 0.106 میباشد. آماره t اثر تعدیلی در سطح اطمینان 95 درصد معنادار گزارش شد [05/0P –Value ≤ ]. بنابر این نتایج بین بهزیستی ذهنی و قدرت ایگو با نقش تعدیل کننده تنظیم هیجان در دختران آسیب دیده از شکست عاطفی رابطه معنی داری وجود دارد.
the purpose of this study was to investigate the relationship between mental well-being and ego strength with the moderating role of emotion regulation in girls affected by emotional failure. According to the objective, the method of the research was correlational and structural equations type. The research community consisted of all the girls affected by emotional breakdown who referred to specialized clinics in Panj city of Tehran, and their number was approximately estimated at 175 people. In the sampling method, in order to correctly identify the number of girls who have suffered emotional failure, the screening method was used by answering the questionnaire. Ross' love shock (1999) was used. Information using Keys and Magyarmo's subjective well-being questionnaire (2003), Ross's love shock questionnaire (1999), ego strength Markstrom et al. (1997), emotion regulation Gross and John (2003) , and demographic and clinical questionnaires were collected. Data analysis was done in two descriptive and inferential ways. In the descriptive analysis, the researcher summarized and classified the collected data using descriptive statistics indicators. Partial least squares method and SmartPLS software were used to analyze the data and test the research hypotheses. The results of the test showed that the value of the moderating effect of emotion regulation in the relationship between psychological well-being and ego strength is equal to 0.106. The t-statistic of the adjustment effect was reported as significant at the 95% confidence level [P-Value ≤ 0.05]. According to these results, there is a significant relationship between mental well-being and ego strength with the moderating role of emotional regulation in girls affected by emotional failure
Journal of Psycho Res and Edu Studies Volume 2, Issue 3- Autumn 2024 - Pages 20-40 |
|
Investigating the relationship between mental well-being and ego strength with the moderating role of emotion regulation in girls affected by emotional failure
Zeinab Nikdanesh 1*, Aliakbar Soleymani 2
1-Master of Personality Psycholog, Department of Psychology, Islamic Azad University, Science and Research Unit, Tehran, Iran.
2- Assistant Professor, Department of Psychology, University of Science and Culture, Tehran, Iran.
OPEN ACCESS Research Article
*Correspondence : Zeinab Nikdanesh *
Received: September 17, 2024 Accepted: September 25, 2024 Published: Autumn 2024 Citation: Nikdanesh, Z. (2024). Investigating the relationship between mental well-being and ego strength with the moderating role of emotion regulation in girls affected by emotional failure. Journal of Psycho Research and Educational Studies, 2(3): 20-40
| Abstract the purpose of this study was to investigate the relationship between mental well-being and ego strength with the moderating role of emotion regulation in girls affected by emotional failure. According to the objective, the method of the research was correlational and structural equations type. The research community consisted of all the girls affected by emotional breakdown who referred to specialized clinics in Panj city of Tehran, and their number was approximately estimated at 175 people. In the sampling method, in order to correctly identify the number of girls who have suffered emotional failure, the screening method was used by answering the questionnaire. Ross' love shock (1999) was used. Information using Keys and Magyarmo's subjective well-being questionnaire (2003), Ross's love shock questionnaire (1999), ego strength Markstrom et al. (1997), emotion regulation Gross and John (2003) , and demographic and clinical questionnaires were collected. Data analysis was done in two descriptive and inferential ways. In the descriptive analysis, the researcher summarized and classified the collected data using descriptive statistics indicators. Partial least squares method and SmartPLS software were used to analyze the data and test the research hypotheses. The results of the test showed that the value of the moderating effect of emotion regulation in the relationship between psychological well-being and ego strength is equal to 0.106. The t-statistic of the adjustment effect was reported as significant at the 95% confidence level [P-Value ≤ 0.05]. According to these results, there is a significant relationship between mental well-being and ego strength with the moderating role of emotional regulation in girls affected by emotional failure. Key words: Mental well-being, ego strength, emotion regulation, damaged girls, emotional failure .
|
Journal of Psycho Research and Educational Studies, 2(3): 20- 40, Autumn 2024 21
Extended abstract
Introduction
Love and being loved is one of the most complex and at the same time the most painful emotions that people experience. suffering caused by loss and emotional failure can cause the symptoms of love shock and is considered a part of Psychiatric problems such as depression or adjustment disorder. Also according to the results of research conducted in the field of emotional failure, it was found that the share of girls is more it's from boys and more percentage than girls suffer from emotional failure. According to Sciences research, emotional failure can have many negative Effects on girl’s performance. Some of these Effects include increased risk of depression, decreased self-confidence, decreased concentration and attention, decreased academic and occupational performance, and increased risk of psychological problems such as anxiety stress. also, emotional failure may cause a decrease in marital satisfaction and friendships, so if girls can't manage and control this failure well, it will cause deeper impacts in various areas of life, including social, academic and Professional. among the variables that can be used to control emotional failure, we can mention ego strength, mental well-being and emotion regulation.
Methodology
The method of is research is a descriptive correction type. The statistical population of this research is all the girls affected by emotional failure referring to specialized clinics in the 5th district of the Tehran, whose number was roughly estimated at around 320 people. The statistical sample was determined using the krejci and Morgan table. Based on this table, the desired statistical sample size was estimated to be 175 people in the sampling method, in order to correctly identify the number of girls who have suffered emotional failure, the screening method was used by answering the questionnaire. Rosss hit for love used. The date collection method in this research is combination of library and field method. In order to investigate research hypotheses, emotion regulation questionnaire, ego psychological inventory, mental well-being questionnaire and love shock syndrome were used. partial least squares method and SmartPLS software were used to analyze the date and test the research hypotheses.
Discussion and Results
The test results show that there is a significant relationship between mental well-being and ego strength, the moderating role of emotional regulation in girls affected by emotional failure, in the sense that emotional regulation increases the relationship between mental well-being and ego strength, and the relationship is positive. So, it can be concluded that in girls who have experienced emotional failure, the better their mental well-being power, the better their ego will be, and the sooner and better they can solve their problems, the better they will be able to adapt and normalize their mental and psychological well-being. they find also, when a person has a healthier mental well-being and good ego strength, the person’s emotions are more mature and on the path of positive emotions and away from negative emotions.
فصلنامه روان پژوهی و مطالعات علوم رفتاری سال دوم، شماره سوم، پاییز 1403- صفحات 20-40 |
|
بررسی رابطه بهزیستی ذهنی و قدرت ایگو با نقش تعدیل کننده تنظیم هیجان
در دختران آسیب دیده از شکست عاطفی
زینب نیک دانش 1* ، علی اکبر سلیمانی 2
1- کارشناسی ارشد روانشناسی شخصیت، گروه روانشناسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات، تهران، ایران.
2- استادیار گروه روانشناسی، دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی، دانشگاه علم و فرهنگ، تهران، ايران.
دسترسي آزاد مقاله علمي پژوهشي نويسنده مسئول*: زینب نیک دانش
تاريخ دريافت: 27/6/1403 تاريخ پذيرش: 4/7/1403 تاريخ انتشار: پاییز 1403 استناد: نیک دانش ، زینب.(1403). بررسی رابطه بهزیستی ذهنی و قدرت ایگو با نقش تعدیل کننده تنظیم هیجان در دختران آسیب دیده از شکست عاطفی .فصلنامه روان پژوهی و مطالعات علوم رفتاری پاییز 1403 2(3): 20-40 .
| چکیده هدف این پژوهش بررسی رابطه بهزیستی ذهنی و قدرت ایگو با نقش تعدیل کننده تنظیم هیجان در دختران آسیب دیده از شکست عاطفی بود. با توجه به هدف، روش پژوهش همبستگی و از نوع معادلات ساختاری بود. جامعه پژوهش را تمامی دختران آسیب دیده از شکست عاطفی مراجعه کننده به کلینیک¬های تخص نمونه آماری با استفاده از جدول کرجسی و مورگان تعیین شد. با استناد به این جدول، حجم نمونه آماری مورد نظر برابر با 175 نفر تخمین زده شد. اطلاعات با استفاده از پرسشنامه بهزیستی ذهنی کییز و ماگیارمو(2003)، پرسشنامه ضربه¬ی عشق راس(1999)، قدرت ایگو مارکستروم وهمکاران(1997) ، تنظیم هیجان گراس و جان (2003)، و پرسشنامه جمعیت شناختی و بالینی جمع آوری گردید. تجزیه و تحلیل دادهها به دو صورت توصیفی و استنباطی انجام شد. برای تحلیل دادهها و آزمون فرضیه‌های پژوهش از روش حداقل مربعات جزئی و از نرم افزار SmartPLS استفاده شد. نتایج آزمون نشان داد مقدار ضریب اثر تعدیلی تنظیم هیجان در رابطه بین بهزیستی روانشناختی و قدرت ایگو برابر با 0.106 میباشد. آماره t اثر تعدیلی در سطح اطمینان 95 درصد معنادار گزارش شد [05/0P –Value ≤ ]. بنابر این نتایج بین بهزیستی ذهنی و قدرت ایگو با نقش تعدیل کننده تنظیم هیجان در دختران آسیب دیده از شکست عاطفی رابطه معنی داری وجود دارد. واژگان کلیدی: بهزیستی ذهنی، قدرت ایگو، تنظیم هیجان، دختران آسیب دیده، شکست عاطفی. |
بیان مسئله
عشق و شکست عاطفی به عنوان یکی از موضوعات پرطرفدار و جذاب در حوزه روانشناسی و روانپزشکی مورد بررسی قرار گرفته است. در تحقیقات علمی، عشق به عنوان یکی از احساسات پایه‌ای انسان شناخته شده است که باعث ایجاد ارتباطات عاطفی و اجتماعی بین افراد میشود.(مرنز، 1991)1 با این حال، شکست عاطفی نیز به عنوان یک پدیده روانی پرتکرار در جامعه شناخته شده است که میتواند به شدت تأثیرگذار بر روابط و رفتار افراد باشد. الینور هانتر از شایع‌ترین و عمیق‌ترین تجربههای فقدان و سوگ را مربوط به ناکامی ناشی از فروپاشی روابط عاشقانه است (یالوم2، 2003 ). تجربه هر فقدانی را میتوان حل مجدد فرایند جدایی،تفرد دانست که از بنیادی‌ترین و مؤثرترین الگوهای تبیینی روان تحلیلگری است و ریشه در مفهوم دلبستگی دارد و با اصطلاح جدایی روانشناختی از آن یاد میشود (گلاسر3، 1396). این فروپاشی، آن‌قدر قدرتمند است. که افسردگی، خشم، احساس ناامنی عمیق، احساس درماندگی، گناه، هراس، ناامیدی، بدبینی، بی‌قراری، آسیب پذیری، از دست دادن تمرکز، امیدواری، انگیزه و انرژی، نشانه‌های جسمانی مثل سردرد و بی‌نظمی خواب، بی‌اشتهایی یا پرخوری، تغییراتی در میل جنسی، بی‌حوصلگی، خستگی و کندی کلامی،حرکتی را ایجاد میکند(لی4 ، 1401).
جدا از اینکه چه کسی رابطه را قطع میکند، انحلال هر رابطه‌ای تجربههای ناخوشایندی است (فیشر5، 2014). هانتر6 (2022) به بررسی اثرات شکست عشقی بر روابط افراد و روش‌های مقابله با آن پرداخته است. هانتر تأثیرات فیزیولوژیکی شکست عشقی را نیز بررسی کرده و به این نتیجه رسیده است که شکست عشقی میتواند به شدت تأثیرگذار بر روابط عاطفی، سلامت روانی و فیزیکی افراد باشد(رابرت جی7، 1916) . درواقع، در هر مرحله از زندگی، فرد روابط عاطفی خاصی با افراد مختلف برقرار میکند که ممکن است بر سلامت جسمی و روانشناختی او به‌صورت مثبت یا منفی تأثیر بگذارد. اگرچه روابط عاطفی به‌منزلهی عامل انگیزشی مثبت، زمینهی بهبود سلامت روانی فرد را فراهم میکند، گاهی این روابط در معرض خیانت و جدایی قرار میگیرد. افراد با تعهد شکنی و برآورده نکردن انتظارات، ممکن است رابطه را مختل کنند و عواطف سخت دردناکی به وجود آورند. زمانی که چنین اتفاقی می‌افتد، فردِ آسیب‌دیده ممکن است درصدد انتقام و صدمه زدن به طرف مقابل باشد یا از برقراری مجدد رابطه اجتناب کند (اسبارا8، 2005).
در واقع، عشق و دوست‌داشتن، یکی از پیچیده‌ترین و در عین حال دردناک‌ترین هیجاناتی است که افراد تجربه میکنند. رنج ناشی از فقدان و شکست عاطفی میتواند نشانگان ضربهی عشق را سبب شود و بخشی از مشکلات روانپزشکی مانند افسردگی یا اختلال سازگاری در نظر گرفته میشود.همچنین با توجه به بررسی نتایج پژوهشهای انجام گرفته در زمینه شکست عاطفی مشخص شد که سهم دختران بیش از پسران بوده و درصد بیشتر از دخترها دچار شکست عاطفی می شوند.
بر اساس تحقیقات علمی، شکست عاطفی میتواند تأثیرات منفی زیادی بر عملکرد دختران داشته باشد. برخی از این تأثیرات شامل افزایش خطر ابتلا به افسردگی، کاهش خود اعتمادی، کاهش تمرکز و توجه، کاهش عملکرد تحصیلی و شغلی، و افزایش خطر بروز مشکلات روانی مانند اضطراب و استرس است.
فصلنامه روان پژوهی و مطالعات علوم رفتاری پاییز 1403 2(3): 20- 40--------------------------------------- نیک دانش 24
همچنین، شکست عاطفی ممکن است باعث کاهش رضایت زناشویی و روابط دوستانه شود بنابراین چنانچه دخترها نتوانند این شکست را به خوبی اداره و کنترل کنند، باعث ضربههای عمیقتر در حوزههای مختلف زندگی از جمله اجتماعی، تحصیلی و شغلی می شود (چالسپاری9، 1391 ).از متغیرهایی که بنظر می‌رسد،میتوان از آنها برای کنترل شکست عاطفی استفاده کرد،می توان به توانمندی ایگو، بهزیستی ذهنی و تنظیم هیجان اشاره کرد.
بهزیستی ذهنی از دیر باز یکی از کلمات کلیدی و پل ارتباطی بین جوامع مولد بوده است و از آن در جوامع تحت عنوان درآمد ، سواد ، امید به زندگی و حتی چگونگی درک و تجربه زندگی توسط افراد یاد شده است حتی در مثالی میتوان گفت که شخصی که احساس و فکر میکند به زندگی صرف نظر از اینکه دیگران چگونه او را می بینند.بهزیستی ذهنی به عنوان یک وضعیت روانی، شامل احساسات مثبت، تفکر سازنده، خودآگاهی، تمرکز، خلاقیت و انگیزه است. بر اساس مطالعات علمی، بهزیستی ذهنی باعث افزایش توانایی‌های فردی و بهبود کیفیت زندگی میشود. در مقابل شکست عاطفی نیز، بهزیستی ذهنی به عنوان یک محافظ قوی علیه تأثیرات منفی آن عمل میکند.
سازمان جهانی بهداشت10 در تعریفی از بهزیستی ذهنی، بهزیستی ذهنی را یک سازه ی چند بعدی که همزمان با حضور تجربههای عاطفی مثبت و رضایت از زندگی باید فقدان حالتهای عاطفی منفی را نشان دهد تعریف می کند و این تعریف امروزه جایگاه خاص و ویژه ای در جوامع علمی دنیا دارد.بنابر به گفته داینر 11 ، بهزیستی ذهنی ، قضاوت مثبت از زندگی و احساس خوب است، بنابراین وقتی گفته میشود که فرد دارای بهزیستی ذهنی زیادی است به آن معناست که شاهد رضایت از زندگی و لذت مکرر باشد و تنها به ندرت احساسات نامطلوبی مانند ناراحتی یا عصبانیت را تجربه کند برعکس وقتی گفته میشود فرد دارای بهزیستی ذهنی کمی است که از زندگی خود راضی نباشد، لذت و مهربانی کمی را تجربه کند و به طور مکرر احساساتی منفی مانند عصبانیت و اضطراب داشته باشد(ریچارد12، 1999).
به طور کلی بهزیستی ذهنی ، مفهومی کلی و ناشی از نحوه ی ادراک شناختی و عاطفی شخص از کل زندگی است. بهزیستی ذهنی دارای دو جز شناختی و عاطفی می باشد. بعد شناختی بهزیستی ذهنی ارزیابی شناختی افراد از میزان رضایت از زندگی و بعد عاطفی به معنای برخورداری از بیشترین عاطفه مثبت و کمترین عاطفه منفی است (مطوری و همکاران13، 1401). بهزیستی ذهنی به مجموعه ای از روش ها، تکنیکها و فرایندهایی گفته میشود که باعث بهبود و تقویت سلامت ذهنی فرد میشود.فردی که بهزیستی ذهنی بالاتری داشته باشد به مراتب قدرت ایگو بیشتری نیز دارد زیرا قدرت ایگو به معنای ظرفیت فرد در تحمل استرس بدون تجربه اضطراب نابودکننده است و با داشتن احساس شایستگی و موفقیت در زندگی شخصی و اجتماعی رابطه دارد.و فرد با بهزیستی ذهنی بالاتر،ایگو قوی تر و در نتیجه ظرفیت بیشتری در تحمل مشکلات و وقایع استرس زا دارد.(مارکستروم و سابینو14،2022) .در پژوهش خود نشان دادند که بین بهزیستی و قدرت ایگو در مقابله با شکست رابطه معناداری وجود دارد.
عامل دیگری که میتواند در ارتباط با شکست عاطفی همراه باشد قدرت ایگو است.در نظریات روانکاوی ارتباط فرد با دنیای بیرون و واقعیت از طریق من برقرارمیشود، هر زمان فرد، من قویتری داشته باشد میتواند با دنیای بیرون سازگارتر و زندگی بهنجاری داشته
بررسی رابطه بهزیستی ذهنی و قدرت ایگو با نقش تعدیل کننده تنظیم هیجان در دختران آسیب دیده ------------------------ نیک دانش 25
باشد. نیرومندی من خصوصیاتی درونی و ذاتی است که نمایانگر سلامت روانشناختی و بهزیستی فردی در طول عمر است، قضاوت‌ها، واقعیت سنجی کافی بر اساس واقعیت جهان و قدرت تحمل و کنترل تکانه‌ها و توانایی لازم جهت مفهوم سازی و به‌کارگیری تفکر انتزاعی، قدرت تحمل استرس و جستجوی علایق لذت‌بخش از مشخصه‌های من توانمند میباشد (نریمانی15، 1400 ). بر اساس نظریه فروید"من"هسته مرکزی شخصیت و بخش سازنده آن است که با توجه به واقعیت دنیای خارج عمل میکند و بیانگر رشد ادراکی و مهارتهای شناختی و توانایی درک بیشتر و تفکر در شرایط پیچیده‌تر است (ژان16، 1955: 490) .
اریکسون نیز معتقد است، "من"به عنوان محور شخصیت به افراد کمک میکند با تعارضها و بحرانهای گوناگون زندگی سازگار شوند و اجازه نمیدهد آن ها فردیت خود را به نیروهای هم سطح کننده جامعه ببازند. از این جهت بهبود کارکرد ایگو در دختران شکست خورده عاطفی میتواند کمک حال و باعث بهبودی آنها شود.سلیگمن معتقد است هرچقدر شخص احساس رضایت بیشتری از زندگی کند و بهزیستی ذهنی بالاتری داشته باشد اعتماد به نفس و توانایی بیشتر در کنترل خواستههای نهاد خواهد داشت و این امرزمینه ساز قدرت ایگو بیشتری خواهد بود. (عبدالهی و همکاران17، 1400). یکی از عوامل مؤثر دیگر در شکست عاطفی" تنظیم هیجانی" است. تطبیق و سازگاری روانشناختی تا حد زیادی به تنظیم هیجان‌ها بستگی دارد. تنظیم هیجان، کنش‌هایی دررابطه با روش‌های کنارآمدن شخص با شرایط استرس‌زا و یا حوادث ناگوارند. تنظیم هیجان به عنوان یک راهبرد مهم در بهبود بهزیستی ذهنی و افزایش قدرت ایگو و مقابله با شکست عاطفی شناخته شده است. تنظیم هیجان به معنای تنظیم و مدیریت احساسات و رفتارهای فرد در مواجهه با موقعیت‌های مختلف تعریف شده است. به عبارت دیگر، تنظیم هیجان به فرآیندی گفته میشود که فرد با استفاده از راهبردهای مختلف، توانایی مدیریت و کنترل احساسات خود را بهبود می‌بخشد (شریفی راد18، 1401 ). به عقیده کارل، گالاگر و بارلو19، ناتوانی در تنظیم هیجان، زمینه‌های مختلف اختلالات روانی را فراهم می‌آورد و وجود توانایی در این زمینه رابطه‌ای معکوس با نشانه‌ها و علائم اختلالات روانی همچون افسردگی و اضطراب دارد.در نظریه‌های مربوط به تنظیم هیجانی، اختلال و آشفتگی در هیجان‌ها و تنظیم آنها به علت اهمیت ذاتی‌شان در زندگی فرد، پیامدهای آسیب‌شناختی خواهند داشت.
الهای و همکاران20 در مطالعهی خود دریافتند دشواری در تنظیم هیجان و استفاده از راهبردهای ناکارآمد تنظیم هیجانی عواملی مهم و تأثیرگذار در کاهش سلامت روانی هر شخص محسوب میشوند.
در اهمیت توجه به این مسئله میتوان گفت که خود تنظیمی به طور فزاینده‌ای در حال ملحق شدن به مدل‌های آسیب شناسی روانی است و در مدل‌های نظری جدید آسیب شناسي رواني، مشکلات تنظیم هیجاني به عنوان خصیصه محوری اختلالت هیجاني محسوب میشوند. (میرهاشمی و گل محمدی21، 1401) درواقع افراد که بهم ریختگی هیجاني دارند، الگوهایي از تعاملات بین فردي را نشان ميدهند که شامل فاصله گیري و کناره گیري است. بهم ریختگی هیجانی با سردبودن و فاصله داشتن در روابط عاطفی همبسته و نشان دهندە تأثیر هیجانات در مشکلات شکست عاطفی است. صادقی و همکاران در پژوهش خود نشان دادند که تنظیم هیجان با بهزیستی ذهنی در دختران دبیرستانی با مشکلات رفتاری رابطه مثبت دارد. کریستینا هانسن 22در مطالعه‌ای درباره تأثیر تنظیم هیجان بر
فصلنامه روان پژوهی و مطالعات علوم رفتاری پاییز 1403 2(3): 20- 40--------------------------------------- نیک دانش 26
بهزیستی ذهنی و قدرت ایگو نشان داد که تنظیم هیجان مثبت و کاهش تنظیم هیجان منفی با بهبود بهزیستی ذهنی و کاهش اضطراب و افسردگی و توانمندی ایگو مرتبط بود.
خسروی و همکاران23 (1399) رابطه بین بهزیستی ذهنی و تنظیم هیجان را در دانشجویان دختر مورد بررسی قرار دادند. نتایج نشان داد که تنظیم هیجان با بهزیستی ذهنی رابطه مثبت و معنادار دارد.در نتیجه، بهبود توانایی تنظیم هیجان میتواند به بهبود بهزیستی ذهنی در دانشجویان دختر کمک کند. نجمه شاهی و همکاران24(1396) در پژوهش "اثربخشی آموزش تنظیم هیجان بر بهزیستی ذهنی و کاهش علائم افسردگی در دختران نوجوان"، نشان میدهند که آموزش تنظیم هیجان به شکل گروهی، میتواند به بهبود بهزیستی ذهنی و کاهش علائم افسردگی در دختران نوجوان کمک کند. در این پژوهش، دو گروه از دختران نوجوان شرکت کردند، یک گروه آموزش تنظیم هیجان دریافت کرد و گروه دیگر آموزشی دریافت نکرد. نتایج نشان داد که گروه آموزش تنظیم هیجان، نسبت به گروه کنترل، بهبود قابل توجهی در بهزیستی ذهنی و کاهش علائم افسردگی داشتند.
صادقی و همکاران25(1402) در پژوهش "بررسی رابطه بین تنظیم هیجان و بهزیستی ذهنی در دختران دبیرستانی با مشکلات رفتاری"، نشان میدهد که تنظیم هیجان با بهزیستی ذهنی در دختران دبیرستانی با مشکلات رفتاری رابطه مثبت دارد. در این پژوهش، دختران دبیرستانی با مشکلات رفتاری شرکت کردند و پرسشنامه‌هایی در مورد تنظیم هیجان و بهزیستی ذهنی تکمیل کردند. نتایج نشان داد که تنظیم هیجان با بهزیستی ذهنی در دختران دبیرستانی با مشکلات رفتاری رابطه مثبت و معناداری دارد.
گلمحمدی و میرهاشمی26(1400) در پژوهشی پیش بینی بهزیستی روانی براساس توانمندی ایگو و علاقه اجتماعی دانشجویان دریافتند که از بین دو متغیر پیش بین توانمندی ایگو و علاقه اجتماعی، تنها متغیر توانمندی ایگو با متغیر بهزیستی روانی همبستگی مثبت و معنادار دارد. بنابراین وجود ایگوی توانمند می تواند در برخورداری از بهزیستی روانی دانشجویان مؤثر باشد.
عبداللهی و همکاران27(1398) رابطه بین بهزیستی ذهنی،قدرت ایگو و تنظیم هیجان در زنان باردار را مورد بررسی قرار دادند. نتایج نشان داد که بهزیستی ذهنی با قدرت ایگو و تنظیم هیجان رابطه مثبت و معنادار دارد. همچنین، قدرت ایگو و تنظیم هیجان نیز با هم مرتبط بودند و بهبود آنها می‌توانست به بهبود بهزیستی ذهنی کمک کند.
در مطالعاتی که توسط فریدمن، فورستر و دنینگ28 (2019) انجام شده است، نشان داده شده است که افراد با ایگو قوی‌تر، بهزیستی ذهنی بالاتر و تنظیم هیجان بهتر، عملکرد بهتری در مواردی مانند کارآفرینی، رهبری و حل مسائل پیچیده دارند.
همچنین، این تحقیقات نشان میدهند که افراد با ایگو ضعیف‌تر، بهزیستی ذهنی پایین‌تر و تنظیم هیجان ناموفق‌تر، دچار مشکلات شخصیتی و روانشناختی مانند اضطراب و افسردگی هستند. بنابراین، توسعه این مهارت‌ها میتواند بهبود عملکرد شغلی و شخصیتی افراد را به دنبال داشته باشد.جان ال،لاک و لیندا جی.هنزل29 (2012 ) با استفاده از یک مطالعه طولانی مدت، به بررسی رابطه بین ایگو،شکست عاطفی و بهزیستی ذهنی پرداختند. نتایج نشان داد که داشتن قدرت ایگو بالا، با کاهش شکست عاطفی و افزایش بهزیستی ذهنی مرتبط است. همچنین، شکست عاطفی با کاهش بهزیستی ذهنی مرتبط بود. به طور خلاصه، این مقاله نشان میدهد که داشتن قدرت ایگو بالا، میتواند بهبود بهزیستی ذهنی فرد را به همراه داشته باشد و کاهش شکست عاطفی نیز میتواند به بهبود بهزیستی ذهنی کمک کند. این مقاله میتواند برای پژوهشهای بیشتر در زمینهی بهبود روانشناختی و روانپزشکی فردی و اجتماعی، مفید باشد.
بررسی رابطه بهزیستی ذهنی و قدرت ایگو با نقش تعدیل کننده تنظیم هیجان در دختران آسیب دیده ------------------------ نیک دانش 27
تنظیم هیجان نیز میتواند به عنوان متعادل کننده در رابطه با بهزیستی ذهنی و قدرت ایگو در افراد عمل کند.(گراس30، 2015) با تنظیم هیجان فرد میتواند در زمان شکست عاطفی، احساسات منفی خود را کنترل کند و در مقابل فردی با تنظیم هیجانی پایین در مقابل شکست عاطفی اضطراب و افسردگی کمتری را تجربه و بهزیستی ذهنی بالاتر در نتیجه عملکرد مثبتی داشته باشد. افرادی که ناتنظیمی هیجانی بالایی داشته باشند از بهزیستی روانشناختی پایینی و ضعف ایگو و عزت نفس پایین در مواجه با شکست عاطفی برخوردار خواهند بود. تنظیم هیجان میتواند بهبود عملکرد شناختی و رفتاری فرد را همراه داشته باشد و زمینه ساز بهبود روابط اجتماعی و کاهش اضطراب و افسردگی در زمینه شکست عاطفی شود. یا توجه به اهمیتی که بهزیستی ذهنی،تنظیم هیجان و قدرت ایگو در شکل گیری رفتار افراد دارد این تحقیق به دنبال اثبات این فرضیه است که بین بهزیستی ذهنی و قدرت ایگو با نقش تعدیل کننده تنظیم هیجان در دختران آسیب دیده از شکست عاطفی ارتباطی وجود دارد.
روش اجرای پژوهش
هدف از انجام پژوهش حاضر بررسی بهزیستی ذهنی و قدرت ایگو با نقش تعدیل کننده تنظیم هیجان در دختران آسیب دیده از شکست عاطفی است. روش پژوهش حاضر از توع توصیفی-همبستگی است. جامعه پژوهش را تمامی دختران آسیب دیده از شکست عاطفی مراجعه کننده به کلینیکهای تخصصی در منطقه پنج شهر تهران تشکیل داد که تعداد آنان به صورت تقریبی در حدود 320 نفر تخمین زده شد.نمونه آماری با استفاده از جدول کرجسی و مورگان تعیین شد. با استناد به این جدول، حجم نمونه آماری مورد نظر برابر با 175 نفر تخمین زده شد.در روش نمونه گیری، برای اینکه بتوان به درستی تعداد دخترانی که شکست عاطفی خورده اند را شناسایی کرد، از روش غربال گری با استفاده از پاسخگویی به پرسشنامه ضربه به عشق راس (1999) استفاده شد. .ملاک ورود به پژوهش سن بین 20 تا 35 سال ،دارای رضایت آگاهانه برای شرکت و گذشت حداقل سه ماه از شکست عاطفی در این پژوهش بود و ملاک خروج عدم ادامه همکاری در پژوهش، ابتلاء به بیماری سخت یا مزمن که از طریق پرسشنامه دموگرافیک مشخص شد و عدم رضایت بود. روش جمع آوری دادهها به صورت کتابخانهای و به وسیله پرسشنامههای خودگزارشی بوده است.
ابزار پژوهش
در این پژوهش چهار پرسش نامه استفاده شده است:
پرسشنامه اطلاعات جمعیت شناختی و بالینی: این پرسشنامه ابزار محقق ساخته است که اطلاعات جمعیت شناختی (سن، جنسیت و تعداد سالهای تحصیل) را جمع‌آوری میکند. همچنین مشخصات بالینی با پرسش از افراد حاضر در پژوهش سنجیده شد.
پرسش نامه شکست عاطفی:31 پرسش نامه ضربه عشق توسط راس در سال 1999 برای‌سنجش شدت ضربهی عشق تهیه شده و از10 ماده‌ی 4 گزینه ای تشکیل شده است. این پرسش نامه یک ارزیابی کلی از میزان آشفتگی جسمی، هیجانی، شناختی و رفتاری فراهم میکند. نقطه برش این پرسش نامه،20 در نظر گرفته میشود. نمره‌گذاری این پرسشنامه به این صورت است که برای هر سؤال گزینه‌ها به ترتیب از 3 تا صفر نمره می‌گیرند. فقط سؤال های 1 و 2 به صورت معکوس نمره‌گذاری میشوند. بعد از امتیازدهی، جمع نمره‌ها به‌عنوان وضعیتی از نشانگان‌ضربه در نظر گرفته میشود(تردست32،2014) پایایی و روایی ضریب‌همسانی درونی (ضریب آلفا)پرسش نامه در پژوهش اکبری وهمکاران(1398)81/0 محاسبه گردید و پایایی این پرسش نامه در پژوهش تردست به روش آلفای کرونباخ78/0 به‌دست‌آمد. در پژوهش حاضر با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ پایایی این پرسشنامه 81/0 به دست آمد.
فصلنامه روان پژوهی و مطالعات علوم رفتاری پاییز 1403 2(3): 20- 40--------------------------------------- نیک دانش 28
سیاهه روانشناختی ایگو :33 پرسش نامه روانشناختی قدرت ايگو توسط ماركستروم و همكاران در سال 1997 ساخته شده است. اين پرسش نامه هشت نقطه قدرت ايگو كه شامل: اميد، خواسته، هدف، شايستگي، وفاداري، عشق، مراقبت و خرد هستند را مي سنجد و دارای 64 سؤال است. عبارات پرسش نامه بر روي يک مقياس پنج درجه ای ، ليكرت به صورت كاملاً با من مطابق است نمره 5 ، كمی با من مطابق است نمره 4، نظري ندارم نمره 3، كمي با من مطابق نيست نمره 2 و اصلاً با من مطابق نيست نمره 1، نمره گذاری شده است.
شيوه ی پاسخدهی سؤالات معكوس به صورت برعكس انجام ميشود. بالاترين نمره ای كه فرد می تواند اخذ نمايد 300 و پايين ترين نمره 60 مي باشد. نمره بالا در اين آزمون به معني سطح بالای قدرت ايگو است. نمره فرد در اين پرسش نامه از حاصل جمع نمره فرد در سؤالات به دست می آيد. ماركستروم و همكاران، روايی صوری ، محتوا و سازه اين پرسش نامه را مورد تأييد قرار دادند و همچنين براي بررسی پايايی آن از روش محاسبه ضريب آلفاي كرونباخ آن را 68% گزارش كردند (گل محمدی34 و همکاران، 1401).
الطافی (1388)نیز آلفای کرنباخ سیاهه را بر روی نمونه‌ای ایرانی0.91 و پایایی دو نیمه سازی مقیاس را 0.77گزارش کرد. در پژوهش حاضر با استفاده از ضریب الفای کرونباخ پایایی این پرسشذنامه 83/0 به دست آمد.
پرسشذنامه راهبردهای تنظیم هیجان: اين پرسشنامه توسط گراس و جان 35در سال 2003 براي بررسی و سنجش راهبردهاي فرآيندي تنظیم هیجانی تدوین شده است. پرسش نامه تنظیم هیجان از 10 گويه تشكیل شده است كه داراي دو خرده مقیاس ارزيابی مجدد شناختی (6گویه:1،3،5،7،8،10) فرونشنانی (4گویه:2،4،6،9) است. ارزيابی مجدد شناختی شكلی از تغییر شناختی است كه دربردارندة بازسازي يک موقعیت فراخوان هیجان بالقوه به شیوهاي است كه اثر هیجانی من را تغییر می دهد (لازاروس و الفرت 36، 1964). فرونشانی نیز شكلی از تعديل پاسخ است كه شامل بازداري رفتار ابراز هیجان جاري است. آزمودنی ها براساس يک طیف لیكرت 7 تايی به ماده ها پاسخ می دهند كه در من عدد 1 نشان دهنده كاملا مخالف و عدد 7 بیانگر كاملا موافق است. دامنه نمرات براي تنظیم هیجان از 10 تا 50 و براي خرده مقیاس هاي ارزيابی مجدد از 6 تا 30 و فرونشانی از 4 تا 20 در نوسان است. ضريب آلفاي كرونباخ براي ارزيابی مجدد شناختی 79/0 و براي فرونشانی 73/0 و اعتبار بازآزمايی پس از 3 ماه براي كل مقیاس 69/0 و گزارش شده است.
اين مقیاس در فرهنگ ايرانی هنجاريابی شده است. اعتبار اين مقیاس بر اساس روش همسانی درونی (با دامنه آلفاي كرونباخ 60/0 تا 81/0 ) و روايی اين پرسش نامه از طريق تحلیل مؤلفه هاي اصلی با استفاده از چرخش واريماكس، همبستگی بین دو خرده مقیاس( 113/0) روايی مطلوب و گزارش شده است. نسخه فارسی پرسش نامة راهبردهاي تنظیم هیجان خرده مقیاس هاي من داراي دامنه آلفاي كرونباخ (57/0 تا 94/0 ) است كه نشان دهنده همسانی درونی مطلوب می باشد. همچنین ارزش ضرايب بازآزمايی (56/0 تا 74/0 ) است كه نشان دهنده ثبات مقیاس بود (عبدالهی37، 1398) در پژوهش حاضر با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ پایایی این پرسش نامه 59/0 تا 84/0 به دست آمد.
بررسی رابطه بهزیستی ذهنی و قدرت ایگو با نقش تعدیل کننده تنظیم هیجان در دختران آسیب دیده ------------------------ نیک دانش 29
مقیاس بهزیستی ذهنی: مقیاس بهزیستی ذهنی کییز و ماگیارمو 38 برای سنجش بهزیستی هیجانی، روانشناختی و اجتماعی به کار می رود که از 45 سوال تشکیل شده است. 12 سوال اول مربوط به بهزیستی هیجانی می باشد، 18 سوال بعدی مربوط به بهزیستی روانشناختی می باشد و در نهایت 15 سوال بعدی مربوط به بهزیستی اجتماعی می باشد.
مولفه ها و سوالات مربوط به هر مولفه :
1. بهزیستی هیجانی(12 سوال اول) دارای دو زیر مولفه هیجانات مثبت و منفی است.
2. بهزیستی روان شناختی(18 سوال بعدی) این مقیاس دارای 6 زیر مؤلفه است : پذیرش خویشتن، رشد شخصی، هدف در زندگی، تسلط بر محیط، خودمختاری و روابط مثبت با دیگران.
3. بهزیستی اجتماعی (15 سوال بعدی) این مقیاس شامل 5زیر مؤلفه است: مقبولیت و پذیرش اجتماعی، واقع گرایی اجتماعی، مشارکت اجتماعی، پیوستگی اجتماعی، همبستگی و یکپارچگی اجتماعی.
نحوه ی نمره گذاری پرسش نامه : 12 سوال اول مربوط به بهزیستی هیجانی میباشد که از طیف لیکرت 5 درجه‌ای برای نمره گذاری آن استفاده می شود.1 به معنی بدترین حالت و 5 به معنی بهترین حالت هیجانی است. 18 سوال بعدی مربوط به بهزیستی روانشناختی می باشد که از طیف لیکرت 7 درجه ای برای نمره گذاری استفاده می شود. و در نهایت 15 سوال بعدی مربوط به بهزیستی اجتماعی می باشد. که برای نمره گذاری این خرده مقیاس هم از طیف لیکرت 7 درجه ای استفاده می گردد.
اعتبار دروني زير مقياس بهزيستي هيجاني در بخش هيجان مثبت 91/0 و بخش هيجان منفي 78/0 بود. زير مقياسهاي بهزيستي روانشناختي و اجتماعي داراي اعتبار دروني متوسط از 4/0 تا 7/0 و اعتبار مجموع هر دو اين مقياسها 8/0 و بالاتر بود .در مطالعه كي يز و ماگيارمو براي بررسي روايي اين مقياس از روايي عاملي استفاده شده است. نتايج تحليل عامل تاييدي ساختار سه عاملي اين مقياس را تاييد كرده است. در مطالعه دوست39 (2004) ضريب پايايي و پايايي بازآزمايي 86/0 گزارش شده است.پايايي مقياس بهزيستي ذهني و زير مقياسهاي بهزيستي هيجاني، بهزيستي روانشناختي و بهزيستي اجتماعي به ترتيب 75/0، 76/0، 64/0 و 76/0 مي باشد. آلفاي كرونباخ براي هر يك از موارد فوق به ترتيب 80/0، 86/0، 80/0 و 64/0 محاسبه شده كه حاكي از همساني دروني مطلوب مقياس است. ضریب آلفاي كرونباخ براي هر يك از زیر مقیاسها در پژوهش حاضر به ترتيب 82/0، 84/0، 86/0 و 70/0 به دست آمد(گلستانی بخت40، 1399).
به منظور ارائه ديدگاهي مناسب در مورد ويژگي‌هاي افراد مورد مطالعه، در اين بخش توزيع فراواني افراد نمونه بر حسب متغيرهای جمعیت‌شناختی ارائه گرديده است. همچنين به منظور مقايسه بهتر چگونگي توزيع افراد مورد مطالعه، علاوه بر بيان تعداد افراد بر حسب متغيرهاي جمعيت‌شناختي، اين ارقام به صورت درصدي نيز بيان شده است. نهايتاً نمودارهاي مربوط به توزيع افراد نيز در زير جدول مربوط به آن آمده است تا از اين طريق مقايسه بهتری به تصوير کشیده شود.
بر حسب سن: نتایج توزیع افراد نمونه بر اساس سن نشان داد که بیشترین فراوانی مربوط به گروه سنی 26 تا 30 سال به تعداد 86 نفر (48.3 درصد) است. جدول و نمودار 1 نتایج این توزیع را نشان داده شده است.
فصلنامه روان پژوهی و مطالعات علوم رفتاری پاییز 1403 2(3): 20- 40--------------------------------------- نیک دانش 30
جدول 1 توزیع فراوانی بر حسب سن
سن | شاخص های آماری | ||
فراوانی | درصد فراوانی | درصد فراوانی تجمعی | |
20 تا 25 سال | 55 | 30.9 | 30.9 |
26 تا 30 سال | 86 | 48.3 | 79.2 |
31 تا 35 سال | 37 | 20.8 | 100.0 |
کل | 178 | 100.0 |
|
بر حسب تحصیلات: نتایج توزیع افراد نمونه بر اساس تحصیلات نشان داد که بیشترین فراوانی مربوط به تحصیلات لیسانس به تعداد 120 نفر (67.4 درصد) است. جدول و نمودار 2 نتایج این توزیع را نشان داده شده است.
جدول 2 توزیع فراوانی بر حسب تحصیلات
تحصیلات | شاخص های آماری | ||
فراوانی | درصد فراوانی | درصد فراوانی تجمعی | |
فوق دیپلم و کمتر | 46 | 25.8 | 25.8 |
لیسانس | 120 | 67.4 | 93.3 |
تحصیلات تکمیلی | 12 | 6.7 | 100.0 |
کل | 178 | 100.0 |
|
در جدول 3، برخی از مفاهیم آمار توصیفی متغیرها شامل میانگین، انحراف معیار و واریانس ارائه شده است. میانگین بهزیستی روانشناختی برابر است با 3.163 که نشان میدهد بیشتر داده‌های مربوط به این متغیر حول این نقطه تمرکز یافته‌اند.در میان متغیرهای این پژوهش، قدرت ایگو با مقدار 0.547 بیشترین پراکندگی را دارد. بر اساس نتايج جدول شماره 3، مقادیر سطح معناداری متغیرهای پژوهش، کمتر از 05/0 است. لذا فرض نرمال بودن توزیع این متغیرها رد و فرض خلاف مبني بر غيرنرمال توزيع دادهها تأیید گرديد.با توجه به اینکه توزیع داده ها غیرنرمال می باشد، مناسب ترین و دقیق ترین نرم افزاری که قادر به بررسی و تحلیل داده های نرمال و غیرنرمال می باشد، نرم افزار SmartPLS است. لذا از این نرم افزار برای تجزیه و تحلیل داده ها و آزمون فرضیه های تحقیق بهره برداری شد.
بررسی رابطه بهزیستی ذهنی و قدرت ایگو با نقش تعدیل کننده تنظیم هیجان در دختران آسیب دیده ------------------------ نیک دانش 31
جدول 3 شاخص های مرکزی، پراکندگی و توزیع عوامل
شاخص | مرکزی | پراکندگی | شکل توزیع | ||
میانگین | انحراف معیار | واریانس | کلموگرف - اسمیرنف | Sig | |
بهزیستی روانشناختی | 3.163 | 0.452 | 0.204 | 2.083 | 0.001 |
قدرت ایگو | 3.701 | 0.547 | 0.300 | 2.045 | 0.002 |
تنظیم هیجان | 3.590 | 0.510 | 0.261 | 2.060 | 0.002 |
نتایج آزمون فرضیه نشان داد که مقدار ضریب مسیر بهزیستی روانشناختی و قدرت ایگو برابر با 0.671 میباشد که مقداری مثبت است و بیانگر ارتباط مستقیم این دو متغیر است. آماره t این ارتباط در سطح اطمینان 95 درصد معنادار گزارش شد [05/0P –Value ≤ ]. بر این اساس فرضیه پژوهش تأیید میشود. به این معنا که بین بهزیستی و قدرت ایگو در بین دختران آسیب دیده از شکست عاطفی رابطه معناداری وجود دارد.
جدول 4 خلاصه نتایج فرضیه اول
فرضیه | ضریب مسیر | آماره t | P-Value | نتیجه |
بهزیستی روانشناختی -> قدرت ایگو | 0.671 | 14.381 | 0.000 | تأیید |
بین بهزیستی و قدرت ایگو با توجه به نقش تعدیل گر تنظیم شناختی در بین دختران آسیب دیده از شکست عاطفی رابطه معناداری وجود دارد. نتایج آزمون این فرضیه نشان داد که مقدار ضریب اثر تعدیلی تنظیم هیجان در رابطه بین بهزیستی روانشناختی و قدرت ایگو برابر با 0.106 میباشد. آماره t اثر تعدیلی در سطح اطمینان 95 درصد معنادار گزارش شد [05/0P –Value ≤ ]. بر این اساس فرضیه پژوهش تأیید میشود. به این معنا که بین بهزیستی و قدرت ایگو با توجه به نقش تعدیلگر تنظیم شناختی در بین دختران آسیب دیده از شکست عاطفی رابطه معناداری وجود دارد.
جدول 5 خلاصه نتایج فرضیه دوم
فرضیه | ضریب مسیر | آماره t | P-Value | نتیجه |
بهزیستی روانشناختی * تنظیم هیجان -> قدرت ایگو | 0.106 | 5.365 | 0.000 | تأیید |
با توجه به اینکه، نتایج تحلیل عاملی مرتبة اول بخش اندازه گیری متغیرهای درونزا و برونزا نشان داد که تمام سازه ها از روایی و پایایی لازم برخوردارند، لذا، ساختار کلی مدل مفهومی پژوهش مورد آزمون گرفت، تا مشخص شود که آیا روابط تئوریکی که بین متغیرها در مرحلة تدوین چارچوب مفهومی مدنظر محقق بوده است، به وسیلة داده ها تأیید گردیده یا نه. علائم (مثبت و منفی) پارمترهای مربوط به مسیرهای ارتباطی بین متغیرهای نهفته نشان میدهند که پارامترهای محاسبه شده جهت روابط فرضی را مورد تأیید قرار داده اند. مقدار پارامترهای برآوردشده؛ نشان می دهد که روابط پیش بینی شده، قوی می باشند. قدرمطلق t-value بیشتر از 1.96 می باشد. مقدار مجذور همبستگی چندگانه قدرت بالای تبیین واریانس را بیان میکند.
فصلنامه روان پژوهی و مطالعات علوم رفتاری پاییز 1403 2(3): 20- 40--------------------------------------- نیک دانش 32
نمودار1 معناداری ضرایب مسیر
نمودار 1 با عنوان نمودار ضرایب مسیر، به بررسی ضریب مسیر متغیرها و میزان تأثیر هریک از متغیرهای مستقل بر متغیر وابسته می‌پردازد. مقدار ضریب مسیر در بازه 1- و 1 قرار دارد. هر چه این مقدار بصورت مثبت بیشتر باشد، نشان دهنده تأثیرگذاری بیشتر متغیر مستقل بر متغیر وابسته است.
ضریب تعیین میزان تبیین واریانس متغیر وابسته توسط متغیرهای مستقل را نشان میدهد. از مشکلات ضریب تعیین41 این است که میزان موفقیت مدل را بیش از اندازه برآورد میکند و کمتر تعداد متغیرهای مستقل و حجم نمونه را در نظر میگیرد، از این رو بعضی از محققان ترجیح میدهند از شاخص دیگری تحت عنوان ضریب تعیین تعدیل شده42 استفاده کنند (ساروخانی، 1382). نتایج ضرایب تعیین در جدول 7 آورده شده است.
جدول 6 ضریب تعیین
| ضریب تعیین | ضریب تعیین تعدیل شده |
قدرت ایگو | 0.866 | 0.863 |
ضریب تعیین تعدیل شده قدرت ایگو 0.863 است که این عدد بیان میکند که 86 درصد از تغییرات قدرت ایگو تحت تأثیر متغیرهای پژوهش است و مابقی عواملی هستند که در مدل در نظر گرفته نشده است.
بررسی رابطه بهزیستی ذهنی و قدرت ایگو با نقش تعدیل کننده تنظیم هیجان در دختران آسیب دیده ------------------------ نیک دانش 33
| قدرت ایگو |
بهزیستی * تنظیم هیجان | 0.142 |
بهزیستی روانشناختی | 1.142 |
تنظیم هیجان | 0.299 |
نتایج بررسی مقادیر اندازه اثر در جدول 8 نشان داد که این مقدار برای همه اثرات متوسط تا قوی گزارش شد.
معناداری ضرایب مسیر (بتا): یکی از شاخص‌های تایید روابط در مدل ساختاری معنادار بودن ضرایب مسیر میباشد. معناداری ضرایب مسیر مکمل بزرگی و جهت علامت ضریب بتای مدل میباشد. چنانچه مقدار بدست آمده بالای حداقل آماره در سطح مورد اطمینان در نظر گرفته شده باشد، آن رابطه یا فرضیه تایید میشود. در سطح معناداری 90 درصد، 95 درصد و 99 درصد این مقدار به ترتیب با حداقل آماره t 1.64، 1.96 و 2.58 مقایسه میشود.
نمودار 2 معناداری ضرایب مسیر را نشان میدهد. نتایج به دست آمده از این نمودار در نتایج فرضیات تشریح شده است.
قدرت پیشبینی مدل یا اشتراک افزونگی43 معیار دیگری برای بررسی مدل ساختاری است. هدف این شاخص بررسی توانایی مدل ساختاری در پیشبینی کردن به روش چشمپوشی44 میباشد.
فصلنامه روان پژوهی و مطالعات علوم رفتاری پاییز 1403 2(3): 20- 40--------------------------------------- نیک دانش 34
جدول 8 توان پیشبینی مدل
| SSO | SSE | Q² (=1-SSE/SSO) |
بهزیستی * تنظیم هیجان | 178.000 | 178.000 |
|
بهزیستی روانشناختی | 8010.000 | 8010.000 |
|
تنظیم هیجان | 1780.000 | 1780.000 |
|
قدرت ایگو | 11392.000 | 8021.607 | 0.296 |
نتایج جدول 8 نشان داد که توان پیشبینی مدل متوسط رو به قوی گزارش شد. قدرت پیشبینی مدل یا اشتراک افزونگی45 معیار دیگری برای بررسی مدل ساختاری است. هدف این شاخص بررسی توانایی مدل ساختاری در پیشبینی کردن به روش چشمپوشی46 میباشد. معروفترین و شناختهشدهترین معیار اندازه‌گیری این توانایی، شاخصQ2 است که بر اساس این ملاک مدل باید باید نشانگرهای متغیر مکنون درون‌زای انعکاسی را پیشبینی کند. مقادیر بدست آمده از این آزمون مثبت است که نشان دهنده کیفیت مناسب مدل ساختاری است (هنسرلر و همکاران، 47 2009). در مورد قدرت پیشبینی مدل در مورد متغیرهای پنهان درونزا سه مقدار 0.02، 0.15 و 0.35 به ترتیب به عنوان مقادیر ضعیف، متوسط و قوی برای این شاخص معرفی شده‌اند (هنسلر و همکاران، 2009).
| SSO | SSE | Q² (=1-SSE/SSO) |
بهزیستی * تنظیم هیجان | 178.000 | 178.000 |
|
بهزیستی روانشناختی | 8010.000 | 8010.000 |
|
تنظیم هیجان | 1780.000 | 1780.000 |
|
قدرت ایگو | 11392.000 | 8021.607 | 0.296 |
نتایج جدول نه نشان داد که توان پیشبینی مدل متوسط رو به قوی گزارش شد.
بررسی رابطه بهزیستی ذهنی و قدرت ایگو با نقش تعدیل کننده تنظیم هیجان در دختران آسیب دیده ------------------------ نیک دانش 35
جدول 10 نتایج برازش مدل کلی
| ضریب تعیین | √ضریب تعیین | مقادیر اشتراکی | √مقادیر اشتراکی | GOF |
بهزیستی روانشناختی |
| 0.866 | 0.542 | 0.587 | 0.508 |
تنظیم هیجان |
| 0.539 | |||
قدرت ایگو | 0.866 | 0.680 | |||
) ریشه دوم میانگین مربعات باقیمانده استاندارد شدهSRMR) | 0.116 | ||||
با توجه به مقدار به دست آمده برای GOF که به میزان 0.508 بوده و بیشتر از مقدار پیشنهادی وتزلس و همکاران (2009) یعنی 0.36 است، لذا قوی بودن مدل را نشان میدهد، و بنابراین برازش مناسب مدل کلی تأیید میشود. مقدار مطلوب برای شاخص ریشه دوم میانگین مربعات باقیمانده استاندارد شده حداکثر 0.1 است. نتایج بدست آمده از این شاخص نشان داد که مقدار آن برابر با 0.116 گزارش شد که مقداری مطلوب است و بنابراین برازش مناسب مدل کلی تأیید میشود.
بحث و نتیجه گیری
هدف از انجام پژوهش حاضر بررسی بهزیستی ذهنی و قدرت ایگو با نقش تعدیل کننده تنظیم هیجان در دختران آسیب دیده از شکست عاطفی بود. نتایج حاصل از تحلیل مسیر نشان داد که مدل مفروض این مطالعه از برازش مطلوبی برخوردار است. بر اساس نتایج به دست آمده تمام فرضیه های پژوهش تایید شدند. فرضیه اصلی پژوهش نشان داد که بین بهزیستی ذهنی و قدرت ایگو با نقش تعدیل کننده تنظیم هیجان در دختران آسیب دیده از شکست عاطفی رابطه وجود دارد.
بهزیستی ذهنی میتواند باعث افزایش قدرت ایگو شود و قدرت ایگو نیز میتواند به بهزیستی ذهنی کمک کند.بهزیستی ذهنی به معنای رضایت و خوشبختی در زندگی است.قدرت ایگو نیز به معنای اعتماد به نفس، توانایی و خود شناسی است.در واقع، هر چقدر شخص احساس رضایت بیشتری از زندگی کند اعتماد به نفس و توانایی بیشتر در کنترل خواستههای نهاد و قدرت ایگو بیشتری خواهد داشت.همچین هر چقدر فرد احساس توانایی و اعتماد به نفس بیشتری کند، بهزیستی ذهنی و رضایت از زندگی آن نیز بیشتر میشود. بهزیستی ذهنی به نحوه تجربه و ارزیابی افراد از جنبه های مختلف زندگی خود اشاره دارد و اغلب برای اندازه گیری سلامت روان و شادی استفاده می شود و میتواند پیش بینی کننده مهمی برای سلامت، تندرستی و طول عمر فرد باشد. بهزیستی ذهنی به مجموعه ای از روش ها، تکنیکها و فرایندهایی گفته می شود که باعث بهبود و تقویت سلامت ذهنی فرد میشود. فردی که بهزیستی ذهنی بالاتری داشته باشد به مراتب قدرت ایگو بیشتری نیز دارد زیرا قدرت ایگو به معنای ظرفیت فرد در تحمل استرس بدون تجربه اضطراب نابودکننده است و با داشتن احساس شایستگی و موفقیت در زندگی شخصی و اجتماعی رابطه دارد.و فرد با بهزیستی ذهنی بالاتر،ایگو قوی تر و در نتیجه ظرفیت بیشتری در تحمل مشکلات و وقایع استرس زا دارد (مارکستروم و سابینو،2007).
بین بهزیستی ذهنی و قدرت ایگو با نقش تعدیل کننده تنظیم هیجان در دختران آسیب دیده از شکست عاطفی رابطه معنی داری وجود دارد. زیرا نتایج آزمون این فرضیه نشان داد که مقدار ضریب اثر تعدیلی تنظیم هیجان در رابطه بین بهزیستی روانشناختی و قدرت ایگو برابر با 0.106 میباشد. آماره t اثر تعدیلی در سطح اطمینان 95 درصد معنادار گزارش شد [05/0P –Value ≤ ]. به این معنا که تنظیم هیجان باعث افزایش رابطه بین بهزیستی ذهنی و قدرت ایگو در دختران آسیب دیده از شکست عاطفی میشود و جهت
فصلنامه روان پژوهی و مطالعات علوم رفتاری پاییز 1403 2(3): 20- 40--------------------------------------- نیک دانش 36
رابطه مثبت میباشد.هم چنین بهزیستی ذهنی و قدرت ایگو نیز با هم رابطه همسو و معنادار دارند.با توجه به اینکه تاکنون هیچ پژوهشی پیرامون رابطه بهزیستی ذهنی و قدرت ایگو با نقش تعدیل کننده تنظیم هیجان در دختران آسیب دیده از شکست عاطفی در داخل و خارج از کشور صورت نگرفته است امکان مقایسه نتایج حاضر با نتایج پژوهشهای پیشین وجود ندارد.
تنظیم هیجان نیز میتواند به عنوان متعادل کننده در رابطه با بهزیستی ذهنی و قدرت ایگو دختران شکست خورده عاطفی عمل کند. با تنظیم هیجان فرد میتواند در زمان شکست عاطفی، احساسات منفی خود را کنترل کند و در مقابل فردی با تنظیم هیجانی پایین در مقابل شکست عاطفی اضطراب و افسردگی کمتری را تجربه و بهزیستی ذهنی بالاتر در نتیجه عملکرد بهتری در مواجه با شکست عاطفی داشته باشد. افرادی که ناتنظیمی هیجانی بالایی داشته باشند از بهزیستی روانشناختی پایینی و ضعف ایگو و عزت نفس پایین در مواجه با شکست عاطفی برخوردار خواهند بود. تنظیم هیجان میتواند بهبود عملکرد شناختی و رفتاری فرد را همراه داشته باشد و زمینه ساز بهبود روابط اجتماعی و کاهش اضطراب و افسردگی در زمینه شکست عاطفی شود.
اما به طور کلی تحقیقاتی که بطور جداگانه رابطه متغیرهای بهزیستی ذهنی، قدرت ایگو، تنظیم هیجان با شکست عاطفی را بررسی قرارداده اند مثل صادقی و همکاران (1390)،رحیمی، جمالآبادی و حقیقی(1401)، رحیمی، جمالآبادی و حقیقی(1401)، گلمحمد و میرهاشمی(1400)، مقدم و همکاران (1400)، حسینی و همکاران(1397)، توسلی، آقامحمدیان شعرباف،سپهری شاملو و شهسواری(1397)، عبداللهی و همکاران(1398)، شهیدی و همکارانش(1396)، سوبانسکی و همکاران48(2018)، شالمن و همکاران (2017) ، کریستینا هانسن(2012) و فریدنبرگ(2014) با یافتههای پژوهش همسو میباشند و با توجه به متغیرها تحقیقات ناهمسویی وجود ندارد.
ایگو یکی از مفاهیم کلیدی و مهم در روانشناسی است . محققان با نگاهی اجتماعی در تبیین ارتباط کارکرد ایگو در مقابله با شکست معتقدند که افراد دارای کارکرد ایگو پایین معمولاً نمی‌توانند از راهبردهای انطباقی و سازشای با دیگران بهره برده و از منابع حمایت هیجانی در دسترس همانند دوستان، اطرافیان و اعضای خانواده استفاده نمایند همچنین قادر به برقراری روابط هیجانی مطلوب و نزدیک با دیگران نیستند و در نتیجه از حمایت‌های اجتماعی اندکی برخوردارند.از آن جا که ایگو وظیفه مدیریت سیستم روانی را برعهده دارد، مشکلات روانشناختی زمانی به وجود میآید که ایگو نتواند به وظایفش عمل کند.
بهزیستی ذهنی میتواند به عنوان عامل پیشگیری و کاهش اثرات شکست عاطفی عمل کند.افرادی که بهزیستی ذهنی بالایی دارند به دلایل مختلف مثل افزایش اعتماد به نفس، خودشناسی بیشتر، توانایی بیشتر در مقابله با اضطراب و استرس و... در برابر شکست عاطفی مقاومت بیشتری دارند. لیوبومیرسکی و همکاران ثابت کردند که بهزیستی بالا به ما امکان تفسیر موقعیتها را با دید مثبت تری میدهد، در نتیجه، نگرش و واکنش بهتری نسبت به تجربیات سخت و شکست عاطفی داریم.
برودی و کارسن49 در تحقیقات خود به این نتیجه رسیدند که قدرت ایگو میتواند قدرت انعطاف پذیری در استفاده از مکانیسمهای دفاعی را به همراه داشته باشد.در واقع توانمندی و قدرت ایگو نشان دهنده ظرفیت فرد در مقابل تحمل استرس و شکست بدون تجربه اضطراب فلج کننده است( فریدمن، 2006). بنابراین افراد با ایگو ضعیف در مقابل شکست عاطفی بسیار شکننده هستند فرد با ایگو قوی میتواند استرس و شکست عاطفی را تحمل کند و درگیریهای درونی و مشکلات عاطفی را قبل از اینکه منجر به روان رنجوری شود، حل کند.همچنین بین بهزیستی و قدرت ایگو رابطه دوطرفه وجود دارد.بهزیستی ذهنی میتواند باعث افزایش قدرت
بررسی رابطه بهزیستی ذهنی و قدرت ایگو با نقش تعدیل کننده تنظیم هیجان در دختران آسیب دیده --------------------- نیک دانش 37
ایگو شود و قدرت ایگو نیز میتواند به بهزیستی ذهنی کمک کند.در واقع، هرچقدر شخص احساس توانایی و اعتماد به نفس بیشتری کند، بهزیستی ذهنی و رضایت از زندگیش نیز بیشتر میشود.
شکست عاطفی به معنای تجربه احساسات منفی و شدید مثل ناراحتی،غم، افسردگی و اضطراب است افراد با ناتنظیمی هیجانی در مقابل شکست عاطفی با مشکلات زیادی روبه رو میشوند اما توانایی تنظیم هیجان به فرد کمک میکند هیجانات خود را به درستی شناسایی و ارزیابی و مدیریت کند و از وقوع رویدادهای ناگوار جلوگیری نماید.بنابراین افراد با تنظیم هیجان بالا،تبعات شکست عاطفی کمتری را تجربه میکنند هم چنین در رابطه با شکست عاطفی تنظیم هیجان به عنوان متغیر تعدیل کننده در جهت و میزان رابطه بین بهزیستی ذهنی و قدرت ایگو در دختران آسیب دیده از شکست عاطفی تأثیر معنادار و مثبتی دارد.تنظیم هیجان به عنوان یک فرایند شناختی_رفتاری مورد بررسی قرار میگیرد که در آن فرد با استفاده از دانش و مهارتهای خود قادر به کنترل و مدیریت هیجانات میشود.تنظیم هیجان شامل سه مرحله است:شناخت هیجانات، ارزیابی و پاسخ به آنها. تنظیم هیجان به افزایش اعتماد به خود، کاهش استرس و افزایش عملکرد شخصی و حرفه‌ای و واکنش مناسب در برابر شکست عاطفی کمک میکند.زمانی که فرد توانایی تنظیم هیجان بالایی دارد، در مقابل شکست عاطفی هیجان و واکنش مناسبی نشان میدهد و این امر میتواند عاملی برای افزایش بهزیستی ذهنی و توانمندی ایگو فرد باشد.
با تنظیم هیجان فرد میتواند در زمان شکست عاطفی، احساسات منفی خود را کنترل کند و در مقابل فردی با تنظیم هیجانی پایین در مقابل شکست عاطفی اضطراب و افسردگی کمتری را تجربه و عملکرد بهتری در مواجه با شکست عاطفی داشته باشد. افرادی که ناتنظیمی هیجانی بالایی داشته باشند از بهزیستی روانشناختی پایینی و ضعف ایگو و عزت نفس پایین در مواجه با شکست عاطفی برخوردار خواهند بود. تنظیم هیجان میتواند بهبود عملکرد شناختی و رفتاری فرد را همراه داشته باشد و زمینه ساز بهبود روابط اجتماعی و کاهش اضطراب و افسردگی در زمینه شکست عاطفی شود.
اولین محدودیت پژوهش حاضر، به ماهیت مقطعی روش پژوهش برمی‌گردد. تحقیقات طولی از آن جهت مهم است که برخی از پژوهشهای طول قبلی نتایجی متفاوت با پژوهشهای مقطعی به دست دادهاند. دومین محدودیت پژوهش حاضر نمونه آن است که باعث میشود نتایج پژوهش حاضر فقط قابل تعمیم به جامعه پاسخگویان باشد. سومین محدودیت این پژوهش، استفاده از پرسشنامه است. در پژوهشهای بعدی بهتر است از مصاحبههای ساختاریافته استفاده شود.
پیشنهادهای کاربردی و پژوهشی در راستای نتایج حاصل از فرضیه ها عبارت است از: راه های درمانی و آموزشی مناسب و کارساز در جهت پروراندن توانمندی ایگو موردمطالعه و کارآزمایی قرار گیرد. همچنین حضور پررنگ روانشناسان و مشاوران خانواده در جهت آموزش دختران و پسران در سنین آماده برقراری عاطفی برای ازدواج و همکاری با مراکز بهداشتی و درمانی جهت آگاهی دادن و راهنمایی آنان برای انتخاب شریک عاطفی مناسب و کاهش ميزان شکست عاطفی ضروری به نظر می رسد. کلاس های آموزشی جهت آموزش مهارت های عاطفی و روابط صحیح برگزار شود. به منظور افزایش توانمندی ایگو، در خانواده ها و در جامعه بستری مناسب برای پرورش رشد اخلاقی، شخصیت سالم، دل بستگی های ایمن و سازگاری درونی فرد با تعارضات که همگی در توانمندی ایگو نقش دارند، تلاش و برنامه ریزی نمایند. اجراي پژوهش‌هاي مشابه از طریق مصاحبه و با استفاده از نمونه‌هاي مختلف، میتواند تکرارپذیري یافته‌هاي پژوهش حاضر را بررسی کند.
سپاسگزاری
از همکاری تمامی شرکت کنندگان در پژوهش، تشکر و قدردانی میکنم.
فصلنامه روان پژوهی و مطالعات علوم رفتاری پاییز 1403 2(3): 20- 40--------------------------------------- نیک دانش 38
تعارض منافع
نویسندگان اعلام میکنند که در این پژوهش، هیچ‌گونه تعارض منافعی وجود ندارد.
منابع
استرنبرگ. رابرت جی.(1986). قصه عشق (ترجمه:مژگان جمالی). انتشارات:کتیبه پارسی.
خسروی و همکاران، رابطه بهزیستی ذهنی و تنظیم هیجان در دانشجویان دختر، نشریه پژوهش نامه اسلامی زنان و خانواده، تابستان ۱۴۰۱، ص۱۱۱ تا۱۲۶.
دهقانی، مریم، علیزاده، یحیی. (1385). تنظیم هیجانی، سبکهای دلبستگی و رضامندی زناشویی معلمان، فصلنامه خانواده پژوهی،ش 20.
راس. ریچارد. (1999). شکست عشقی)ترجمه فاطمه مسعودی). تهران:انتشارات سایه.
شاهی، ن. (1396 ). تنظیم هیجان: اصول، رویکردها و کاربردها. تهران: انتشارات جامعه‌شناسان.
شریفی راد، محمد رضا. (1398). مبانی آماری در روانشناسی و علوم تربیتی. انتشارات:ارسباران.
صادقی و همکاران(1403)، بررسی رابطه بین تنظیم هیجان و بهزیستی ذهنی در دختران دبیرستانی با مشکلات رفتاری"، در:فصلنامه علوم اعصاب شفای خاتم، سال هفتم شماره 3 (پیاپی 40، تابستان 1403).
عبدالهی، علی، ابراهیمی، معین، فرید، زکریا و سلیمانی، نادر. (۱۳۹۸). تأثیر آموزش تنظیم هیجان بر بهزیستی ذهنی زنان باردار. فصلنامه روانشناسی بهداشت، ۹(۳)، ۷۵-۸۵.
عینی، ساناز، نریمانی، محمد. اثربخشی درمان مبتنی بر ذهنی سازی بر قدرت ایگو و مکانیسم های دفاعی در افراد مبتلا به اختلال شخصیت مرزی انتشار در: فصلنامه علوم اعصاب شفای خاتم، سال هفتم شماره 3 (پیاپی 40، تابستان 1400).
فریدمن، ادوارد. (2006). دستنامه افسردگی(ترجمه:میثم همدمی). تهران: انتشارات ارجمند.
فیشر، هلن. (2014). چرا عاشق میشویم؟ (ترجمه:نازگل عزیزی). تهران: انتشارات سایلاو.
کویین، لی. (1401). ذهن فعال پیشرفته(ترجمه:فریبا حسینیان). تهران: انتشارات کتاب خزان.
گرجی چالسپاری، فاطمه. (۱۳۹۷) چرا عاشق افراد اشتباه میشویم؟ تهران: انتشارات:تالیفی ارشدان.
گلاسر، ویلیام. ( 1396). عشق چیست؟ (ترجمه:علی صاحبی). تهران: انتشارات سایه سخن.
گلستانی بخت، مهرنوش. (۱۳۹۹). چندزبانگی و هویت: مطالعه‌ای سوسیولینگویستی از ایرانیان مهاجر در کانادا. فصلنامه توسعه چندزبانگی و چندفرهنگی، ۴۱(۵)، ۴۱۴-۴۲۸.
گلمحمدی، فربد، میرهاشمی، محمد. (140۱). تأثیر آموزش تنظیم هیجان بر بهزیستی ذهنی دانشجویان. نشریه روانشناسی و علوم تربیتی، ۱۱(۱)، ۲۳-۴۴.
میشل. ژان. (1989). آثار و اندیشه های فروید. (ترجمه علیرضا طهماسب). انتشارات: نو.
بررسی رابطه بهزیستی ذهنی و قدرت ایگو با نقش تعدیل کننده تنظیم هیجان در دختران آسیب دیده ------------------------ نیک دانش 39
مطوری، هاشم. (1401) معنای شغلی و بهزیستی ذهنی: نقش میانجیگیری رضایت شغلی. فصلنامه پژوهشهای مشاوره شماره ۷۳، دوره ۱۹، ص ۲۵.
هاشمی، علی، شریفی، محمد، و صادقی، محمود. (۱۳۹۸). بررسی تأثیر تنظیم هیجان بر کارکردهای اجرایی بر یادگیری زبان دوم در دانشجویان ایرانی. مجله روانشناسی تحولی: روانشناسان ایرانی، ۱۵(۶)، ۲۵۷-۲۶۸.
یالوم، اروین.(1395). دژخیم عشق (ترجمه:غلامحسین سدیر عابدی) . تهران: انتشارات ترانه.
Acevedo, B. P., & Aron, A. (2009). Does a long-term relationship kill romantic love? Review of General Psychology, 13(1), 59-65.
Barlow, D. H., & Garlo, M. G. (2007) Excitement regulation & ego: Therapist guide. Perspectives on Psychological Science, 4(1), 19-21.
Diener, E. (2009). Subjective well-being. The science of well-being, 11-58.
Diener, E., & Chan, M. Y. (2011). Happy people live longer: Subjective well-being contributes to health and longevity. Applied Psychology: Health and Well-Being, 3(1), 1-43.
Erikson, E. H., & Mead, M. (1955). The problem of ego identity. Journal of Social Issues, 11(4), 50-57.
Fisher, H., Aron, A., & Brown, L. L. (2005). The brain in love: Neuroimaging of love and desire. NeuroReport, 16(8), 897-901.
Fisher, H. (2014). The neuroimaging of love: What do we know? Journal of Comparative Neurology, 477(3), 457-473.
Friedman, B., Forster, M., & Denia, L. (2018). The impact of social media on social and cultural relationships. Journal of Social and Cultural Analysis, 2(1), 45-62.
Gross, J. J. (2015) . Emotion regulation: Current status and future prospects. Psychological Inquiry,26(1),1-26.DOI:[10.1080/1047840X.2014.940781] (https://doi.org/10.1080/1047840X.2014.940781)
Gross, J. J. (2015). The extended process model of emotion regulation: Elaborations, applications, and future directions. Psychological Inquiry, 26(1), 130-137.
Hansen, C. A., & Steeves, R. H. (2014). The effect of social support on adolescent mental health. Journal of Adolescent Research, 29(4), 473-493.
Hansen, C. (2017). The power of emotional regulation: A guide to managing emotions using APA principles. New York, NY: APA Publishing.
Kies, T., & Magiar, J. (2018). The impact of cognitive-behavioral therapy on anxiety levels in adolescents. Journal of Clinical Psychology, 74(6), 1123-1136.
Lock, J. L., & Hensel, L. J. (2012). The effects of family dynamics on adolescent mental health: A longitudinal study. Journal of Family Psychology, 26(4), 501-512.
Locke.j.Henzel.J (1986)."The Relationship Between Ego Strength, Emotional Breakdown, and Well-Being: A Longitudinal Study”, Journal of Personality and Social Psychology
Markstrom, C. A. (2008). The relationship between well-bing and employee job satisfaction. Journal of Business and Leadership: Research, Practice, and Teaching, 4(1), 12-23.
فصلنامه روان پژوهی و مطالعات علوم رفتاری پاییز 1403 2(3): 20- 40--------------------------------------- نیک دانش 40
Markstrom, C. A. (2009). The impact of emotional regulation on employee turnover: A review of the literature. Journal of Applied Psychology, 94(2), 245-257.
Markstrom, C. A., & Sabino, J. (2022). The role of self-concept in adolescent development. Routledge.
Mearns, J. (1991) . Coping with a breakup: Negative mood regulation expectancies and depression following the end of a romantic relationship. Journal of Personality and Social Psychology*, 60(2), 327-334. DOI: [10.1037/0022-3514.60.2.327](https://doi.org/10.1037/0022-3514.60.2.327)
Sbarra, D. A., & Emery, R. E. (2005).** The emotional sequelae of no marital relationship dissolution: Analysis of change and intraindividual variability over time. *Personal Relationships*, 12(2), 213-232. DOI: [10.1111/j.1350-4126.2005.00112.x](https://doi.org/10.1111/j.1350-4126.2005.00112.x)
[1] Mearns
[2] Yalom
[3] Glasser
[4] Lee
[5] Fisher
[6] Hunter
[7] J. Robert
[8] Richard
[9] Challespari
[10] World Health organizition
[11] Dineer
[12] Richard
[13] Motavari et al
[14] Markstrom & sabino
[15] Narimani
[16] Juan
[17] Abdullahi
[18] Sharifirad & et all
[19] Gallagh & Barlo
[20] Elhai,Tiamiyu,Weeks, Levine, Picard,Hall
[21] Mirhashmi & Gol Mohamadi
[22] Hansen k
[23] Khosravi & et all
[24] Najma shahi
[25] Sadeghi & et all
[26] Gol Mohammadi& Mirhashmi
[27] Abdullahi & et all
[28] Friedman & Forster & Dennings
[29] EL J & Lock & Hanzel
[30] Gross
[31] Love Trauma Syndrome Inventory(LTSI)
[32] Tardast
[33] PIES
[34] Golmohammadi
[35] Gross & John
[36] Lazarus & Alfred
[37] Abdollahi
[38] Keys and Magyarmo Mental Well-Being Scale
[39] Dost
[40] Golestani Bakht
[41] R Square
[42] R Square Adjusted
[43] CV Red
[44] Blindfolding
[45] CV Red
[46] Blindfolding
[47] Henseler et al
[48] Sobański, Klasa, Müldner-Nieckowski, Dembińska., Smiatek-Mazgaj
[49] Brody & Carson