بررسی رابطه بین پاندمی کرونا با کیفیت خواب و تکانشگری کودکان مقطع ابتدایی

محورهای موضوعی : روان کاوی، روان پویشی، روان شناسی شناختی و بهداشت روان

سید مجتبی عقیلی ¹ , یگانه پرازده ²

1 - استادیار گروه روانشناسی دانشگاه پیام نور
2 - کارشناس ارشد روانشناسی دانشگاه پیام نور، گلستان، ایران

تاریخ دریافت : 1402/06/27 تاریخ پذیرش : 1402/06/27 تاریخ انتشار : 1402/06/01

کلید واژه:

چکیده مقاله :

هدف : شیوع بیماری کووید 19 منجر شده است تا زندگی روزانه و عادی خانواده‌ها تغییر یابد و به شکل ویژه‌ای بر سبک زندگی خانواده ها تاثیر گذاشته است. هدف از پژوهش حاضر، بررسی رابطه بین پاندمی کرونا با کیفیت خواب و تکانشگری کودکان مقطع ابتدایی منطقه دو شهر کرج بود. روش: این پژوهش توصیفی از نوع مطالعات همبستگی بود. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه دانش آموزان مقطع ابتدایی ناحیه دو شهر کرج در سال تحصیلی 1401-1400 بوده که 377 دانش آموز با روش نمونه‌گیری تصادفی خوشه‌ای چند مرحله‌ای انتخاب و داده‌ها با استفاده از پرسشنامه‌های اپیدمی ناشی از ویروس کرونا سازمان جهانی بهداشت (2020)، کیفیت و عادات خواب کودک اوونز و همکاران (2000) و مقیاس تکانشگری کودکان هیرسچفیلد (1965) جمع‌آوری و با ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون چندمتغیره تجزیه و تحلیل شدند. یافته‌ها: تجزیه و تحلیل ماتریس همبستگی پیرسون نشان داد، بین اپیدمی کرونا با کیفیت خواب و تکانشگری دانش‌آموزان رابطه وجود دارد (05/0>p). همچنین نتایج رگرسیون چندمتغیره نشان داد که پاندمی کرونا تغییرات کیفیت خواب و تکانشگری را پیش‌بینی می‌کند. نتیجه‌گیری: بر اساس یافته های به دست آمده می‌توان نتیجه گرفت هر چه میزان محدودیت‌های ناشی از پاندمی ویروس کرونا بالاتر باشد میزان عادت‌های منفی خواب، تکانشگری افزایش می‌یابد.

منابع و مأخذ:

احمدی طهور سلطانی، م؛ طاهرآبادی، ش؛ راه‌نجات، ا؛ تقوا، ا؛ شاهدحق قدم، ه؛ دنیوی، و. (1399). چگونگی ارائه مداخلات روان‌شناختی در بیماری کووید ۱۹: یک مطالعه مروری روایتی. ابن سینا، ۲۲(۱): ۱۶-۸.

امیری، م. (1394). اثر بخشی آموزش رفتاری والدین بر بیش فعالی/تکانشگری و رفتارهای قانون شکنانه در کودکان با اختلال نارسایی توجه/بیش فعالی (نوع عمدتا بیش فعال/تکانشگر). فصلنامه پژوهش در سلامت روانشناختی،۹(۴): ۱۰۱-۹۰.

حق بین، م؛ عباسی، ع؛  رفیعی، ا؛ خردمند، ع؛ جاودانی، ف؛ حاتمی، ن؛ افراز، پ؛ کلانی، ن. (1399). میزان اضطراب ناشی از کرونا ویروس جدید (کووید 19) در بیماران مبتلا به سرطان پستان در زمان پاندمی کرونا. مجله زنان مامایی و نازایی ایران، 23(8): 8-17.

رضائی، س؛ ثامنی توسروندانی، آ؛ زبردست، ع. (1399). تأثیر قرنطینه خانگی ناشی از پاندمی بیماری کووید ۱۹ بر استرس والدین و رابطه آن با اضطراب و افسردگی کودکان گیلانی. مجله روانپزشکی و روانشناسی بالینی ایران، ۲۶(۳): ۲۹۳-۲۸۰.

شیرزادی، پ؛ امینی شیرازی، ن؛ اصغرپور لشکامی، ز. (1399). رابطه اضطراب کرونا در مادران با تعامل والد-کودک و پرخاشگری کودکان در ایام قرنطینه. خانواده پژوهی، 16(2): 139-154.

شهاب، م؛ کیانی چلمردی، ا. (1399). پیش‌بینی اعتیاد، اضطراب و تکانش‌گری بر مبنای تجربیات ناگوار کودکی، افسردگی، ناامیدی و سلامت والدینی در دختران نوجوان. فصلنامه علمی- پژوهشی زن و جامعه، 11(41): 261-278.

شوقی، م؛ خنجری، ص؛ فرمانی، ف؛ حسینی، ف. (1384). بررسی الگوی خواب کودکان سنین مدرسه ساکن منطقه غرب شهر تهران. نشریه پرستاری ایران، 18(43): 83-89.

فرنوش، غ؛ علیشیری، غ؛ حسینی ذیجود، ر؛ درستکار، ر؛ جلالی فراهانی، ع. (1399). شناخت کروناویروس نوین-۲۰۱۹ و کووید-۱۹ بر اساس شواهد موجود- مطالعه مروری. مجله طب نظامی، ۲۲(۱): ۱۱-۱.

نجفی، م؛ عطاری، ع؛ مراثی، م؛ معین، ی. (1390). مقایسه‌ی وضعیت خواب کودکان 3 تا 7 ساله‌ی مبتلا به خودارضایی با گروه شاهد در شهر اصفهان. مجله دانشکده پزشکی اصفهان، 29(169): 2605-2612.

کریمی، پ؛ یزدانبخش، ک؛ کربلایی، م. (1400). پیش‌بینی اضطراب کرونا براساس کیفیت خواب: تحلیل نقش تعدیل‌کنندگی جنسیت. روان شناسی بالینی، 13(2): 15-22.

هیزمی، ه؛ اله وردی پور، ح؛ صفاییان، ع. (1395). استرس و پیشگویی کننده های سلامت روان در نوجوانان ایرانی. طلوع بهداشت، 15(3): 78-91.

Adhikari, S.P., Meng, S., Wu, Y-J., Mao, Y-P., Ye, R-X., & Wang, Q. (2020). Epidemiology, causes, clinical manifestation and diagnosis, prevention and control of coronavirus disease (COVID-19) during the early outbreak period: a scoping review. Infectious Diseases of Poverty, 9(1), 1-12.

Brooks, S.K., Webster, R.K., Smith, L.E., Woodland, L., Wessely, S., & Greenberg, N. (2020). The psychological impact of quarantine and how to reduce it: rapid review of the evidence. The Lancet, 1(20), 304-318.

Dalton, L., Rapa, E., & Stein, A. (2020). Protecting the psychological health of children through effective communication about COVID-19. The Lancet Child & Adolescent Health, 4(5), 346–347.

Ghosh, R., Dubey, M. J., Chatterjee, S., & Dubey, S. (2020). Impact of COVID-19 on children: Special focus on psychosocial aspect. Education, 31(1), 34-42.

Holmes, E.A., O'Connor, R.C., Perry, V.H., Tracey, I., Wessely, S., & Arseneault, L. (2020). Multidisciplinary research priorities for the COVID-19 pandemic: a call for action for mental health science. The Lancet Psychiatry, 66(2), 168-176.

Ianiro, G., Mullish, B.H., Kelly, C.R., Sokol, H., Kassam, Z., & Ng, S. (2020). Screening of faecal microbiota transplant donors during the COVID-19 outbreak: suggestions for urgent updates from an international expert panel. The Lancet Gastroenterology & Hepatology, 47(2), 72-81.

Kluge, P. (2020). Statement – Physical and mental health key to resilience during COVID-19 pandemic. WHO Regional Director for Europe. World Health Organization. March, 26. http://www.euro.who.int/en/ home.

Miri, Z., Razavi, Z., Mohammadi, S. (2021). Evaluation of Stress, Anxiety, Depression, and Sleep Disorders in Medical Students of Hamadan University of Medical Sciences, Iran, during the COVID-19 Pandemic. Avicenna J Clin Med. 27(4), 232-238.

Parry, J. (2020). China coronavirus: cases surge as official admits human to human transmission. British Medical Journal Publishing Group, 10(113), 236-245.

Rubin, G.J., & Wessely, S. (2013). The psychological and psychiatric effects of terrorism: lessons from London. Psychiatric Clinics, 36(3), 339-350.

Sun, L., Sun, Z., Wu, L., Zhu, Z., Zhang, F., & Shang, Z. (2020). Prevalence and Risk Factors of Acute Posttraumatic Stress Symptoms during the COVID- 19 Outbreak in Wuhan, China. MedRxiv, 19(2), 175-183.

Wang, Y. Y., Jiang, N. Z., Cheung, E. F., Sun, H. W., & Chan, R. C. (2015). Role of depression severity and impulsivity in the relationship between hopelessness and suicidal ideation in patients with major depressive disorder. Journal of Affective Disorders, 183(1), 83-89.

Worlometers. (2020) https://www.worldometers.info/coronavirus/ Accessed: 7 Jun 2020.

Xiao, H., Zhang, Y., Kong, D., Li, S., & Yang, N. (2020). Social capital and sleep quality in individuals who selfisolated for 14 days during the coronavirus disease 2019 (COVID-19) outbreak in January 2020 in China. Medical science monitor: international medical journal of experimental and clinical research, 26(1), 92-101.

Xiao, H., Zhang, Y., Kong, D., Li, S., & Yang, N. (2020). The effects of social support on sleep quality of medical staff treating patients with coronavirus disease 2019 (COVID-19) in January and February 2020 in China. Medical science monitor: international medical journal of experimental and clinical research. 26(1), 54-61.

Zhou, X., Snoswell, C.L., Harding, L.E., Bambling, M., Edirippulige, S., & Bai, X. (2020). The role of telehealth in reducing the mental health burden from COVID-19. Telemedicine and e-Health. 26(4), 377-389.

Zhang, C., Yang, L., Liu, S., Ma, S., Wang, Y., Cai, Z. (2020). Survey of Insomnia and Related Social Psychological Factors among Medical Staff Involved in the 2019 Novel Coronavirus Disease Outbreak. Front Psychiatry, 11(1), 306-314.