تحلیل ساختاری و درون مایه‌ای نامه‌ها در تاریخ بیهقی
سیّده فاطمه حسینی تبار
1
(گروه زبان و ادبیّات فارسی، واحد تربت حیدریه، دانشگاه آزاد اسلامی، تربت‌حیدریه، ایران)
عباس خیرآبادی
2
(گروه زبان و ادبیّات فارسی، واحد تربت حیدریه، دانشگاه آزاد اسلامی، تربت‌حیدریه، ایران.)
hamid reza soley'maniyan
3
(استادیار زبان و ادبیّات فارسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تربت‌حیدریّه)
محمود فیروزی مقدم
4
(گروه زبان و ادبیّات فارسی، واحد تربت حیدریه، دانشگاه آزاد اسلامی، تربت‌حیدریه، ایران)
Keywords: تاریخ بیهقی, نامه, ساختار, محتوا, مقایسه,
Abstract :
نامه یکی از ابزارهای برقراری ارتباط میان انسان‌هاست که از دیرباز مورد استفادۀ آن‌ها بوده‌است. نامه‌های موجود در منابع فارسی از جهات مختلف درخور مطالعه و تحقیق هستند. هدف و مسألۀ اصلی رسالۀ حاضر که با استناد به منابع کتابخانه‌ای و روش توصیفی- تحلیلی تدوین شده، بررسی و مقایسۀ ساختار و درونمایۀ انواع نامه‌ها می باشد. شواهد نشان می‌دهد که در تاریخ بیهقی، نامه‌ها در این دسته‌ها جای می‌گیرند: توقیع؛ خصوصی؛ مشافهه؛ منشور؛ فتح‌نامه؛ سوگندنامه؛ پیمان‌نامه؛ معمانامه؛ مواضعه؛ گشادنامه؛ ملطفه. از دید ساختاری در تاریخ بیهقی به ندرت نامه‌ها با نام خداوند شروع شده‌است و همچنین در مورد نامه‌ها در این اثر باید گفت که هرگز جنبۀ اطناب به خود نمی‌گیرند و از مترادفات، صنایع لفظی، ترکیبات عربی، مشحون هستند. همچنین، جمله‌ها، کوتاه و مستقل و از نظر معنی به هم پیوسته بوده و الفاظ و افعال و روابط، در جمله‌های پی در پی تکرار می‌شوند و این امر، نثر را در مواردی به زبان محاوره نزدیک‌تر کرده‌است.