قالیچههای باغی از گونه قالیچههایی است که در اواخر دوره صفویه رایج میشود. یکی از نمونههای شاخص در این گونه، قالیچهای است که در موزهی آستان قدس نگهداری میشود. از ویژگیهای این قالیچه که کارکرد سجاده، به آن میدهد، بیان ذکر سجده در پیشانی محراب است. نقوش استفاده شده چکیده کامل
قالیچههای باغی از گونه قالیچههایی است که در اواخر دوره صفویه رایج میشود. یکی از نمونههای شاخص در این گونه، قالیچهای است که در موزهی آستان قدس نگهداری میشود. از ویژگیهای این قالیچه که کارکرد سجاده، به آن میدهد، بیان ذکر سجده در پیشانی محراب است. نقوش استفاده شده در این قالیچهها، علاوه بر محراب و ذکری در پیشانی محراب، پرندگانی درحال پرواز و سیزده ماهی در درون محراب است. از آنجا که در سجادهی نماز کمتر از نقوش جانوران استفاده شده است؛ بنابراین با توجه به کارکرد عبادی بودن قالیچه و هدف پژوهش که تبیین معنا در قالیچه با توجه به کارکرد آن است، سوال این است چه ارتباطی میان این نقوش و کارکرد آن وجود دارد؟ روش پژوهش توصیفی-تحلیی و شیوه گردآوری اطلاعات، کتابخانهای است. از آنجا که برای رسیدن به پاسخ مناسب، نیاز به شناخت آیکونها و رمزگان نهفته در آنهاست؛ لذا از روش آیکونوگرافی امیل مال برای تجزیه و تحلیل قالیچه استفاده شده است. یافتههای پژوهش نشان داد که که نشانگان دیداری عروج و تعالی ایرانی و نشانگان کلامی تعالی اسلامی را مد نظر قرار میدهد؛ لذا از همنشینی متن کلامی و بصری، متن جدیدی خلق میگردد که به تعالی اسلامی- ایرانی تأکید دارد
پرونده مقاله