معماری فراتر از امری فناورانه، تمامیت حضور انسان در جهان را معنا میکند؛ از طرفی امر قدسی بهعنوان اساسیترین ویژگی حضور انسان در جهان، نسبتی ضروری با معماری دارد. در طول تاریخ، بناهای مذهبی بهویژه مزار امامان و بزرگان علم، شکلهای متفاوتی به خود گرفته، چرا که نحوۀ تجل چکیده کامل
معماری فراتر از امری فناورانه، تمامیت حضور انسان در جهان را معنا میکند؛ از طرفی امر قدسی بهعنوان اساسیترین ویژگی حضور انسان در جهان، نسبتی ضروری با معماری دارد. در طول تاریخ، بناهای مذهبی بهویژه مزار امامان و بزرگان علم، شکلهای متفاوتی به خود گرفته، چرا که نحوۀ تجلی صفات و مفاهیم، باعث ایجاد تفاوتهای کالبدی در آنها گشتهاست. این تفاوتها در دو مقیاس کلان کالبدی و جزئی در تزئینات متبلور شدهاست. مزارها در سرزمینهای اسلامی بهعنوان زیارتگاه استفاده شدهاند، به همین علت از نظر بعد هنری کانون توجه بودهاند؛ همچنین در طول تاریخ معماران به دنبال ایجاد مکانی قدسی از ساحت معنا بهره بردهاند. بارزترین تجلیگاه معنایی و ماهوی انسان را میتوان در هنر قدسی واکاوی کرد. بهطور کلی هنر قدسی در معنا خلاصه شده و در کالبد معماری به ظهور رسیدهاست. هدف از انجام این پژوهش بررسی جایگاه امر قدسی در معماری به صورت هنری بصری و یافتن اندیشههای شکلگرفته در کالبد یک مقبره است. روش تحقیق در این پژوهش به صورت کیفی و از نوع استدلالی و تحلیلی میباشد. تحلیلهای صورتگرفته گویای آن است که معماری اسلامی در بعد صورت و معنا از امر قدسی بهره گرفتهاست؛ به گونهای که مفاهیمی همچون نشانه و نماد، اصالت مقبره در ساماندهی فضاهای مزار، قرارگیری مقبره در فضای درون، بهکارگیری مصالح پرتزئین و وجود سلسلهمراتب فضایی در رسیدن به مزار (مهیاکردن فضاهای متنوع و مرحله به مرحله جهت آمادگی ذهنی و روحی زائر و رسیدن به محبوب، در برگرفتن زائر با فضاهای متنوع، عطوفت و مهربانی با وی، در اصل قرار دادن انسان کامل، القای حس ملاقات با شخصی مهم) در بارگاه مقدس امام رضا(ع) به ظهور رسیدهاست.
پرونده مقاله