کمال انسان در تطبیق نظریات سعادت فارابی و خودشکوفایی آبراهام مزلو
محورهای موضوعی : فلسفه اخلاق
ریحانه داودی کهکی
1
(پژوهشگر دانشگاه ادیان و مذاهب، دانشکده عرفان.)
کلید واژه: خودشکوفایی, روانشناسی, سعادت, فارابی, مزلو,
چکیده مقاله :
شناخت انسان در هر مکتبی بر غایت انگاری او تاثیر دارد که نوع زیست و نحوه حل تعارضات را تحت الشعاع قرار می‌دهد. مزلو در باب کمال انسانی نظریه خودشکوفایی خویش را بر مبنای مکتب انسان گرایی بنا نهاده و بیان می‌دارد که با گذر از نیازهای اولیه مبتنی بر کمبود می‌توان ابعاد استعدادی را که موروثی هستند، به حد اعلی به منصه ظهور رساند. فارابی فیلسوف سعادت با اهتمام ویژه به کارکرد ذهن، تفکر و استعداد، کمال انسان را در زندگی مادی به کمال در زندگی دیگر پیوند می‌زند و نظریه جامعی را در باب کمال و سعادت در ساحت ذهن، با شکوفایی استعدادهای فطری که تابع اعطای عقول هستند، بیان می‌دارد. هر دو اندیشمند با زیست جهانی متفاوت در نگاه به انسان انضمامی، در نهایت کمال و سعادت او را در راستای شکوفایی و بهره‌مندی از استعدادهای فطری می‌دانند که بر این اساس موضوعات اصلی زندگی آدمی چون رنج و لذت معنای دیگری می‌یابد و مفاهیم رضایتمندی و شادی جایگزین آن می‌گردد. در این نوشتار با مطالعه‌ای تحلیلی_تطبیقی در آراء این دو اندیشمند از جهت نوع تعریفشان از کمال و سعادت، به نحوه حل تعارضات و مشکلات انسان در دنیای واقعی پرداخته‌ایم و راه حل آنها را در در پنج مفهوم کمال جسمانی، ارتباطی، هیجانی، عقلانی و معنایی مورد بررسی قرار داده‌ایم.
The understanding of humans in any philosophical school influences their ultimate purpose, affecting their way of life and how they resolve conflicts. Building on the foundation of humanistic psychology, Maslow posits the theory of self-actualization, asserting that transcending basic needs related to deficiency allows for the full manifestation of innate talents to their highest potential. Fārābī, a philosopher of happiness with a special focus on the functions of the mind, thought, and aptitudes, links human perfection in material life to perfection in the afterlife, offering a comprehensive theory on perfection and happiness within the realm of the mind through the flourishing of innate talents governed by the bestowing of intellects. Despite their different worldviews, both thinkers ultimately regard human perfection and happiness as aligned with the blossoming and utilization of innate talents. This perspective redefines primary human experiences, such as suffering and transient pleasure, replacing them with satisfaction and happiness. This paper presents an analytical-comparative study of these two philosophers’ views on the definitions of perfection and happiness. It addresses how humans resolve worldly conflicts and problems and examines their solutions within physical, relational, emotional, intellectual, and meaningful perfection.
#جابری مقدم، علی اکبر. ۱۳۸۴. سعادت از نگاه فارابی. قم: دارالمهدی.#
#سیف، علی اکبر.۱۳۹۰. روانشناسی پروشی نوین، روانشناسی یادگیری و آموزش. تهران: دوران.#
#شولتس، دوآن. ۱۳۸۴. روان شناسی کمال، الگوهاى شخصیت سالم. ترجمه: خوشدل، گیتی. تهران: پیکان.#
#فارابی، محمد بن محمد. ۱۳۹۶الف. السیاسه المدنیه. ترجمه و شرح: ملکشاهی، حسن. تهران: سروش.#
#فارابی، محمد بن محمد. ۱۳۹۶ب. فصول منتزعه. ترجمه و شرح: ملکشاهی، حسن. تهران: سروش.#
#فارابی، محمد بن محمد. ۱۴۱۹ق. رساله فی العقل. تصحیح: سزگین، فواد. مجلد۹.#
#فارابی، محمد بن محمد. ۱۹۹۵الف. آراء اهل المدینه الفاضل. تصحیح: بو ملحم، علی.بیروت: دار والمکتبه الهلال.#
#فارابی، محمدبن محمد.۱۴۰۵. الجمع بین رایی الحکیمین. تصحیح:البیرنصری، نادر. تهران: مکتبه الزهراء.#
#کاپلستون، فریدریک. ۱۳۸۸. تاریخ فلسفه یونان و روم. ترجمه: مجتبوی، سید جلال الدین. تهران: سروش.#
#مزلو، هارولد آبراهام.۱۳۸۴. زندگی در اینجا و اکنون. ترجمه: میلانی، مهین. تهران: فراروان.#
#مزلو، هارولد آبراهام. ۱۳۷۴. افقهای والاتر فطرت انسان. ترجمه:رضوانی، احمد. مشهد: آستان قدس رضوی.#
#مزلو، هارولد آبراهام. ۱۳۷۵. انگیزش و شخصیت. ترجمه:رضوانی، احمد. مشهد: آستان قدس رضوی.#
#مزلو، هارولد آبراهام. ۱۳۸۱. انسان سالم و خودشکوفایی. ترجمه: ثریا، سید مهدی. تهران:#
#مزلو، هارولد آبراهام. ۱۳۸۷. مذاهب ، ارزش‌ها وتجربه‌های والا. ترجمه: شاملو،علی اکبر. تهران:#
#Maslow. A. H (1968) Motivation and Personality.N. Y.:Harper and Row#