تپه سرقلعه: شواهدی از سفال اوروک در استان کردستان و ارتباط آن با مسیرهای ارتباطی بین‌النهرین

محورهای موضوعی : باستان‌شناسی پیش از تاریخ

امیر ساعد موچشی ¹ , علی آذرشب ² , زهرا غفاری ³

1 - استادیار، گروه هنر و معماری، دانشگاه پیام نور همدان، همدان، ایران.
2 - معاون اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان کردستان، سنندج، ایران.
3 - دانش‌آموخته کارشناسی ارشد باستان‌شناسی، گروه باستان‌شناسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی، تهران، ایران.

تاریخ دریافت : 1402/04/18 تاریخ پذیرش : 1402/04/18 تاریخ انتشار : 1391/12/01

کلید واژه: استان کردستان, سروآباد, مس‌وسنگ جدید, سفال اوروک, تپه سرقلعه,

چکیده مقاله :

در این مقاله به معرفی تپه سرقلعه واقع در شهرستان سروآباد استان کردستان پرداخته شده و یافته‌ های سطحی حاصل از بررسی آن مورد بحث قرار گرفته است. این بررسی در راستای شناسایی منطقه در حین کاوش یکی از محوطه‌ های داخل شهر سروآباد صورت گرفت. این تپه در بررسی‌های پیشین شناسایی و ثبت شده بود ودر این بررسی سعی شد داده ‌های کامل و جامعی گردآوری شود. سفال‌های بدست آمده از آن نشانگر تعلق این تپه به دوران مس‌وسنگ جدید و دوره ایلخانی است. به نظر می‌ رسد که بخش عظیمی از بقایای فرهنگی آن، مربوط به آثار دوره مس‌وسنگ بوده و یافته ‌های دوره ایلخانی آن بسیار ضعیف و پراکنده است. آنچه یافته ‌های این تپه را قابل توجه ساخته، بدست آمدن سفال اوروکی در استان کردستان است. بدست آمدن این سفال در تپه سرقلعه نشانگر اهمیت آن به لحاظ قرارگیری در مسیر ارتباطی آن با بین‌النهرین و نیز نفوذ بین‌النهرین به این منطقه در دوره اوروک است. براساس شواهد موجود، قرارگیری این محوطه در مسیر ارتباطی ایران و بین ‌النهرین نقش زیادی را در توسعه تپه ایفا کرده است.

چکیده انگلیسی:

In the present paper, Tepe Sarghal’eh and its surface fingings have been studied. This survey coincided with excavation of one of the sites in the region. The site had previously been identified. In this review we have tried to gather complete data. The discovered potsherds show this mound just belongs to late Chalcolithic period and Il-Khanid (Mongol) dynasty. What makes this mound a remarkable one is the existence of first Uruk pottery samples in Kurdistan province. In other words, finding such potsherds in Sarghal’eh Tepe indicates the importance of this site – as it is located on the route to Mesopotamia – and the influence of Mesopotamia on this area, selecting appropriate places as well as the site size.