کاربست نظریه استعاره مفهومی در بازنمایی تفکر غالب سعدی و پروین در مورد مفاهیم "دنیا" و "زندگی"

محورهای موضوعی : مطالعات نقد ادبی

ناهید بهمنش ¹ , فروغ کاظمی ² , ستاره مجیدی ³

1 - گروه زبانشناسی، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
2 - گروه زبان شناسی، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
3 - گروه زبانشناسی، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

تاریخ دریافت : 1401/03/08 تاریخ پذیرش : 1401/06/06 تاریخ انتشار : 1401/12/01

کلید واژه: سعدی, زندگی, دنیا, استعاره مفهومی, پروین,

چکیده مقاله :

در پژوهش پیش‌رو مساله اصلی بررسی شیوه مفهوم‌سازی استعاری "دنیا" و "زندگی" در قصیده‌ها و قطعه‌های سعدی و پروین است. هدف از این تلاش آن است که دیدگاه غالب این دو شاعر نسبت به فلسفه زندگی بازنمایی شود. پژوهش به روش توصیفی-تحلیلی انجام شد. . نتایج حاصل از بررسی‌های کمی پژوهش شامل 299 استعاره مفهومی با حوزه مقصد دنیا و زندگی است که از قصیده‌ها و قطعه‌های دو شاعر نمونه‌گیری و ارزیابی شد. یافته‌ها نشان‌می‌دهد که در شعر دو شاعر حوزه‌های مبدأ مشترک برای مفهوم‌سازی دنیا و زندگی، شیء و انسان است. از وجوه اشتراک دو شاعر آنست که بر اساس داده هردو به مفهوم‌سازی دنیا بیشتر توجه داشته‌اند تا مفهوم‌سازی زندگی. پژوهش نشان‌داد در شعر هر دو شاعر میان اهداف استعاره‌های مفهومی دنیا و زندگی همپوشانی و انسجام وجود دارد؛ به طوری‌که می‌توان‌گفت نمایان‌گر ناپایداری دنیا، لزوم عدم توجه به فریبندگی‌های دنیا، لزوم توجه به چگونگی گذران عمر و زندگی و لزوم انجام اعمال‌ نیک در طول زندگی برای دستیابی به سعادت ابدی در دنیای پس از مرگ هستند.

چکیده انگلیسی:

In present research the main issue is to study “world” and “life” metaphors in Saadi’s and Parvin’s poems. The aim of this attempt is to show their dominant thinking towards the the philosophy of life. The research was conducted by descriptive-analytic method. The results of studying the quantitative data consist of 299 conceptual metaphors with the world and life target domain selected and evaluated from both poets’ odes andpieces. The findings show that common source domains in both poets’ poems for conceptualizing “world” and “life” are object and human. It can be said that a similar aspect of both poets is that they have paid more attention to conceptualize “world” than “life”. The research showed the purposes of “world “and “life” metaphors overlap and result to coherence, as far as it can be said they represent instability of world; the need to ignore the glamor of the world; the need to pay attention to how to spend life; and the importance of good deeds during one’s life for achieving a comfortable life after death.

منابع و مأخذ:

قرآن کریم

 اعتصامی، پروین.(1396). دیوان اشعار، چاپ سوم، تهران: نشر ثالث.

سعدی، شیخ مصلح الدین.(1381)، کلیات، نسخه تصحیح شده محمد علی فروغی، تهران: نشر پیمان.

لیکاف، جرج؛ جانسون، مارک.(1395)، استعاره‌هایی که با آنها زندگی می‌کنیم، ترجمه هاجر آقا ابراهیمی، تهران: نشر علم. 

Charteris-Black, J. (2017). The routledge handbook of language and politics, London: Taylor and Francis group.

Evans, V. & Bergen, B. & Zinken, J. (2007). The Cognitive Linguistics Readers, USA: Equinox Publications.

Geraerts, D. (2006). Cognitive Linguistics: Basic Readings, Mouton De Gruyter.

Kovecses, Z. (2009). Metaphor and Poetic Creativity: A Cognitive Linguistic Account,       Journal Acta Universitatis Sapientiae, Philologica, University Eötvös Loránd, 1(2):         181-196.

Lakoff, G. (1993). The contemporary theory of metaohor, Cambridge: CambridgeUniversity Press.

Lakoff, G. & Johnsen, M. (2003). Metaphors we live by, Chicago: University of Chicago Press.

Lee, D. (2001). Cognitive Linguistics, New York: Oxford University Press.

Luo, R. (2018). A Study on Chinese LIFE Metaphors fro Corpus-Based Approach                        , Neuroquantology, 16(5): 67-75.

Talmy, L. (2000). Towards a cognitive semantics, Cambridge, MA: MIT Press.

Trang, Ph. (2021). The conceptualization of life in English and Vietnamese propaganda      slogans, Vietnam: V NU Journal of Foreign Studies, 37(1): 153-164.

Yang, X. (2015). Retracted: A Cognitive Poetic Approach to the Function of Metaphor,    China: Journal of Advances in Literary Study, 3(3): 84-88.