بررسی تأثیر برخی شرایط محیطی بر روی کمیت و کیفیت اسانس مرزنجوش (Origanum vulgare L) (مطالعه موردی: نمارستاق آمل)

محورهای موضوعی : جنگلداری

سیده خدیجه مهدوی ¹ , ناصر صادق نیا عمران ² , حسن قلیچ نیا ³ , نرجس عالیپور ⁴

1 - استادیار گروه منابع طبیعی |واحد نور، دانشگاه آزاد اسلامی، نور، ایران
2 - کارشناسی ارشد مرتعداری |گروه منابع طبیعی واحد نور، دانشگاه آزاد اسلامی، نور، ایران
3 - عضو هیئت علمی |مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان مازندران، ساری، ایران
4 - کارشناسی ارشد| مرتعداری گروه منابع طبیعی واحد نور، دانشگاه آزاد اسلامی، نور، ایران

تاریخ دریافت : 1392/10/15 تاریخ پذیرش : 1393/04/15 تاریخ انتشار : 1393/06/01

کلید واژه: منتول, اسانس, تیمول, ترانس انتول, گاما ترپن, شرایط محیطی, مرزنجوش,

چکیده مقاله :

اگرچه تولید مواد موثره گیاهی تحت تأثیر فرایندهای ژنتیکی می باشد ولی سنتز آن به طور بارزی تحت تأثیر عوامل محیطی است. در این تحقیق اثر عوامل محیطی برکمیت و کیفیت اسانس گونه مرزنجوش در حوزه آبخیز نمارستاق آمل در دو جهت شمالی، جنوبی مورد مطالعه قرار گرفت. نمونه برداری از گیاه در زمان گلدهی در اواسط خرداد ماه از سر شاخه های گلدار صورت گرفت. بعد از خشک شدن نمونه ها در سایه، به مقدار 100 گرم از آنها جهت تهیه اسانس، با روش تقطیر با آب (کلونجر) مورد استفاده قرار گرفت. اجزای تشکیل دهنده اسانس با روش کروماتوگرافی گازی (GC) و کروماتوگرافی گازی متصل به طیف سنجی جرمی (GC/MS) شناسایی شدند. نمونه برداری از خاک در هر دو جهت شیب به روش تصادفی سیستماتیک انجام شد، بدین ترتیب که در طول هر ترانسکت 100متری 3 نمونه خاک از ابتدا، وسط و انتهای ترانسکت در دو جهت شیب از عمق 30-0 سانتیمتری از اطراف ریشه گونه مورد نظرانجام گرفت. نتایج نشان داد که در مجموع 11 ترکیب در جهت جنوبی و 7 ترکیب در جهت شمالی شناسایی شد. ترکیبات عمده اسانس در جهت جنوبی شامل ترانس آنتول (98/54 )، گاما تریپن(12/9 ) و تیمول (73/6 ) و در جهت شمالی تیمول (33/49)، منتول (33/16) و گاما تریپن (55/10) بوده است. راندمان اسانس در شیب شمالی 3/0% و در شیب جنوبی 2/0% برآورد گردید. در شیب شمالی راندمان اسانس با ازت، ماده آلی و فسفر همبستگی مثبت و در شیب جنوبی تنها با ماده آلی همبستگی مثبت در سطح 5% داشت.

چکیده انگلیسی:

The active ingredients are produced under the genetic processes; they are also significantly influenced under environmental factors. In this study, however, the effect of environmental parameters is investigated on the quantity and quality of the essential oil of Origanum vulgare L in watershed basin Nemarostagh Amol in both northern and southern direction. Sampling was done in early June of the shoot plant flowers Origanum vulgare L. After the samples are dried under shadow, and then 100 grams of the sample are used to provide the essential oil by using the water distillation (Clevenger) method. The GC and GC-Mass identify constituents of the essential oil from the sample. The soil sampling is conducted from both slopes by using systematic- random method. So in long of each transect in which the samples are taken from the beginning, middle and end parts of transect in two aspect slop of depth 0-30 cm from the root and N,P,K, OM, EC, PH was measured . In total 11 component in aspect south and 7 components in aspect north was identified. Component of main essential oil in aspect o south include trans – anethole (54/98), 14خ³'>-terpinene (9/12), thymol(6/73) and in aspect of north thymol((33/49  , l-(-)-menthol  (33/16)  and 14خ³'>-terpinene. (55/10) Efficiency of essential oil in aspect of north 0/3% and in aspect of south %0/2 was estimated. In aspect of north Efficiency of essential oil was positive coefficient with OM, N, P and in south aspect only with OM positive coefficient in level 5%.

منابع و مأخذ:

1-Adams RP., 2001.Identification of essential oil components by gas chromatograpHy/ quadrupole mass spectroscopy. Allured Publishing Corporation. Corol Stream, IL.

2-Alipour, N.2013.Investigation of Environmental Conditions on the Quality and Quantity of Essential Oil of Stachys Laxa. MS.c. theses Islamic Azad University, Nour Branch. (In Persian)

3-Andi, S.A., Nazeri, V., Hadian, J., Zamani, Z.A.2012. Comparison chemical compositions of essential oil Origanum vulgare L in south Chalous in seeding and flowering. Journal Baghebani, 43(2), 153-159. (In Persian).

4-Aureli, P., Costantini, A. & Zolea, S. (1992). Antimicrobial activity of some essential oils against Listeria monocytogenes. Journal of Food Protection, 55, 344–348.

5-Azarnivand, H.2003. Examination of characteristic of botany and ecologic two species Artemisia sieberi, Artemisia aucheri in aspect south Alborz, Case study Vardavrd, Garmsar, Semnan. ph.D.Rangemanegment Collage Natural Resource, Tehran University. (In Persian)

6-Balba, S. I. 1983. Satisfying the requirements of medicinal plant cultivation. Acta Horticulturae, No. 132, 73-84.

7-Barazandeh, M.M.2001. Identify compositions of essential oil Origanum majorana L. Journal of researchs of medicinal and aromatic plants. 10, 65-74(In Persian).

8-Besharati-Seidani, A., Jabbari, A., Yamini, Y.2005. Headspace solvent microextraction: a very rapid method for identification of volatile components of Iranian Pimpinella anisum seed. Analytica Chimica Acta, 530, 155-161.

9-Bironi, A.1991. Aldadineh fi alteb. Correction AbasZaryabkhobi, publication Nasher Daneshgahi. (In Persian).

10-Dorman, H.J.D.; Deans, S.G. (2000). "Antimicrobial agents from plants: antibacterial activity of plant volatile oils". J. Appl. Microbiol 88 (2): 308–316.

11-Evans, J.; Martin, J. D. (2000). "Effects of thymol on ruminal microorganisms". Curr. Microbiol 41 (5): 336. 

12-Ferrell, J. A. (1914). The Rural School and Hookworm Disease. US Bureau of Education Bulletin. No. 20, Whole No. 593. Washington, DC: U.S. Government Printing Office.

13-Ghahraman, A.1998. Cromofits Iran. Publication of Nashre daneshhah.

14-Hornok. L (1992): cultivation and processing of medicinal plant. Academiai kiado, Budapest.

15-Hu, D., Coats,J. 2008.  Evaluation of the environmental fate of thymol and phenethyl propionate in the laboratory, Pest Manag Sci 64:775–779.

16-Karimi,H. 2001. Diksheneri of herbals of Iran. Vilume1. Publication Parcham.1120p.

17-LaGow,B. 2004. Chaffed, PDR for herbal medicinal third edition Thomson PDR, USA, 808-9, 609-10.

18-Majnounhoseyni, N., Davazdahemami, S.2007. Cultivation and production some medicinal. Publication Tehran University. (In Persian).

19-Melegari, M., Severi, F., Bertoldi, M., Benvenuti, S., Circetta, G., Morone, F. I., Bianchi, A., Leto, C. & Carrubba, A. (1995). Chemical characterization of essential oils of some Origanum vulgare L. subspecies of various origins. Rivista Italiana EPPOS, 16, 21–28.

20-Mirazadi,Z., Pilevar, B., Moshkatsadat,M., Alirezaii,M., Khansari,A. 2011. Effect of main ecologic factors on percentage of essential oil efficiency Myrtus communis L. Journal of Olom Pezeshki Lorestan University. 3(52):103-111. (In Persian)

21-Mohamadi solaymani, S. 2009. Effect of some environmental factors on composition essential oil Teucrium chamaedrys L.MS.c theses University Tarbiat Modares. (In Persian)

22-Najafpour,M. 2000. Examination of ecological essential oil of plants Nepeta,  Mentha, Thymus Tehran province. Journal medicinal and aromatic plants. (In Persian).

23-Novak,É. Zambori-Nemeth, H. Horvath, Z., Seregel, Y and Kaffka, K.2003.  Study of essential oil composition oil components in different Origanum species by GC and sensory analysis. Acta Alimentaria, Vol. 32 (2), pp. 141-150.

24-Omidbaigi, R. 2005.Approaches of production and processing of medicinal plants. Volume. Publication of Tarahane nashr.283P. (In Persian).

25-Proceeding of Instructions Laboratory analysis of soil samples and water.1991.Number 47. Soil and Water Research Institute of the Ministry of Agriculture Jahad. (In Persian)

26-Rasti, A. 2002. Study effect of habitat on Juniperus xcelsa in Amarlo Rodbar area and identify compositions of essential oil in different elevation and aspect slop. MS.c these. Urmia University. (In Persian).

27-Rechinger, K. H. (1982). Labiatae, In: Flora Iranica (No. 150, Vol. 17). Graz: Akademische Druck- und Verlagsanstalt. pp, 527-532.

28-Rojhan, M.S.2003. Medicine and Herbal Treatment. Publication Alavi. 311p. (In Persian)

29-Romdhane, M., Tizaoui, C. (2005). The kinetic modeling of a steam distillation unit for the extraction of aniseed (Pimpinella anisum) essential oil. J. Chem.Technol. Biotechnol., 80, 759-766.

30-Russo, M.; Galleti, G.C.; Bocchini, P.; Carnacini, A. (1998). Essential oil composition of wild populations of Italian Oregano species (Origanum vulgare sp. Hirtum (Link) Iestswaart): A preliminary evaluation of their use in chemotaxonomy by cluster analysis. Inflorescences. J. Sci. Food Agric., 46, 3741-3746.

31-Xiufeng Yan., Shuangxiu Wu., Yang Wang, Xinhai Shang., ShaojunDai. 2004: Soil nutrient factors related to salidroside production of Rhodiola sachalinensis distributed in Chang Bai Mountain. J. Environmental and Experimental Botany, 52: 267-276.

32-Zargari,A.Medicinal plants. 2004. Volume5. Publication Tehran University. (In Persian).

33-Zarrini G, Bahari-Delgosha Z, Mollazadeh-Moghaddam K, Shahverdi AR (2010). "Post-antibacterial effect of thymol". Pharmaceutical biology 48 (6): 633–636.

34-Zhanolagvazhiri, Stodla.1991.Herb cultivation methods, harvesting and detailed color illustrations 256 plants. Publication Ghoghnous. (In Persian).