پایش تغییرات وسعت پهنه‌های آب سطحی دریاچه نمک استان فارس با استفاده از شاخص های سنجش از دور
محورهای موضوعی : جغرافیابهروز سعدین 1 , محمد ابراهیم عفیفی 2
1 - گروه جغرافیا، ، واحد لارستان، دانشگاه آزاد اسلامی، لارستان، ایران
2 - عضو هیات علمی گروه جغرافیا دانشگاه ازاد اسلامی واحد لارستان
کلید واژه: پلایا, پهنه‌های آبی, دریاچه نمک, MNDWI, ,
چکیده مقاله :
منابع آبی یکی از مهم‌ترین مولفه‌های حیات سرزمین و توسعه پایدار به شمار می‌روند. در پژوهش حاضر، بررسی تغییرات سری زمانی مساحت پهنه‌های آبی پلایای دریاچه نمک استان فارس، به کمک داده‌های بازتابش سطحی ماهواره لندست 8 از سال 2013 تا 2019 مدنظر قرار گرفت و شاخص اصلاح شده اختلاف آب نرمال شده (MNDWI) به‌منظور جدا کردن پهنه‌های آبی بر تصاویر موردنظر اعمال و سپس روند تغییرات مساحتی پهنه‌های آبی برآورد شد. کلیه فرایندهای مزبور و آنالیز تصاویر ماهواره‌ای در محیط نرم‌افزار Google Earth Engine انجام شد که یک سامانه تحت وب و متن باز جهت انجام آنالیزهای طیفی و رادیومتریک بر تصاویر ماهواره‌ای است. یافته‌های پژوهش نشان داد که وسعت پهنه آبی دریاچه فصلی نمک استان فارس براساس شاخص MNDWIحدود 1426 کیلومترمربع و بر اساس شاخص استخراج آب خودکار (AWEI)، قریب 1512 کیلومترمربع و بر اساس شاخص نسبت جذب آب (WRI) حدود 1610 کیلومترمربع تخمین زده شده است. از سوی دیگر، تحلیل تولیدات آب سطحی تصاویر لندست نشان داد که بیشترین میزان تغییرات مربوط به پهنه‌های آبی فصلی موقت و فصلی جدید بوده است، به‌طوری که تغییرات پهنه‌های فصلی موقت مساحتی قریب 1145 کیلومترمربع و پهنه‌های فصلی جدید سطحی حدود 355 کیلومترمربع را به خود اختصاص داده است. آبگیری پلایای دریاچه نمک استان فارس به وقوع سیلاب‌های فصلی و افزایش بارندگی‌ها در آبخیز ارتباط دارد، به طوری که همبستگی بالایی (89/0R2=) میان بارندگی سالانه آبخیز و افزایش وسعت پهنه‌های آبی حاصل از شاخص MNDWI مشاهده شده است.
Water resources are one of the most important components of land life and sustainable development. In the present study, the study of time series changes in the area of water areas of the salt lake playa of Fars province, with the help of surface reflection data of Landsat 8 satellite from 2013 to 2019 was considered and the modified normalized water difference index (MNDWI) to separate water areas. It was applied to the desired images and then the trend of water area changes was estimated. All of these processes and satellite image analysis were performed in the Google Earth Engine software environment, which is a web and open source system for performing spectral and radiometric analyzes on satellite images. ArcGIS 10.5 software was also used to prepare spatial maps. . Findings showed that the water area of the seasonal lake of salt lake in Fars province is estimated at 21426 Km based on MNDWI index and approximately 151512 km2 based on automatic water extraction index (AWEI) and 1610 km2 based on water absorption ratio (WRI) index. . On the other hand, the analysis of surface water production of Landsat images showed that the highest rate of change was related to temporary seasonal and new seasonal water zones, so that changes in temporary seasonal zones occupied an area of about 21245 km2 and new seasonal surface zones of about 352,55 km.