ارائه مدل ﺷﺒﻴﻪﺳﺎز-ﺑﻬﻴﻨﻪﺳﺎز آبخوان دشت روانسر-سنجابی با تلفیق مدل GMS و اﻟﮕﻮرﻳﺘﻢ ﺑﻬﻴﻨﻪﺳﺎزی ﭼﻨﺪﻫﺪﻓﻪ ملهم از بیلیارد
محورهای موضوعی : مدیریت جامع منابع آبعبدالغفور گری 1 , امیرپویا صراف 2 * , حسن احمدی 3
1 - دانشجوی دکتری مهندسی عمران، گروه مهندسی عمران، واحد رودهن، دانشگاه آزاد اسلامی، رودهن، ایران
2 - استادیار گروه مهندسی عمران، واحد رودهن، دانشگاه آزاد اسلامی، رودهن، ایران
3 - استادیار گروه مهندسی عمران، واحد رودهن، دانشگاه آزاد اسلامی، رودهن، ایران.
کلید واژه: اﻟﮕﻮرﻳﺘﻢ MOBOA, آبخوان دشت روانسر-سنجابی, ﺟﺒﻬﻪ پَرِتو, ﻣﺪل ﺷﺒﻴﻪﺳﺎز-ﺑﻬﻴﻨﻪﺳﺎز آب زﻳﺮزﻣﻴﻨﻲ,
چکیده مقاله :
در پژوهش حاضر، جهت ﺗﻌﻴﻴﻦ ﺳﻴﺎﺳﺖ ﺑﻬﻴﻨﻪ بهره‌برداری از آﺑﺨﻮان دشت روانسر-سنجابی در استان کرمانشاه، از یک مدل ﺷﺒﻴﻪﺳﺎز-ﺑﻬﻴﻨﻪﺳﺎز آب‌زﻳﺮزﻣﻴﻨﻲ استفاده شد. ﻣﺪل ارائه شده ترکیبی از ﻣﺪل ﺷﺒﻴﻪﺳﺎزی آﺑﺨﻮانGMS و اﻟﮕﻮرﻳﺘﻢ ﺑﻬﻴﻨﻪﺳﺎزی ﭼﻨﺪﻫﺪﻓﻪ ملهم از بیلیارد (MOBOA) در ﻣﺤﻴﻂ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﻧﻮﻳﺴﻲ متلب است. ابتدا، ﻣﺪل ﺟﻬﺖ ﺗﻌﻴﻴﻦ ﭘﺎراﻣﺘﺮﻫﺎی ﻫﻴﺪرودﻳﻨﺎﻣﻴﻜﻲ آﺑﺨﻮان واﺳﻨﺠﻲ و ﺻﺤﺖﺳﻨﺠﻲ شد. سپس با ﻛﻤﻴﻨﻪ ﻧﻤﻮدن ﺳﻪ ﺗﺎﺑﻊ هدف ﻛﻤﺒﻮد ﻧﺎﺷﻲ از ﻋﺪم ﺗﺄﻣﻴﻦ ﻧﻴﺎزﻫﺎ، اﻓﺖ تراز آب‌زیرزمینی و ﺷﺎﺧﺺ اﺻﻼح ﺷﺪه ﻛﻤﺒﻮد، ﻣﺪل مذکور ﺑﺮای ﻳﻚ دوره ﻳﻜﺴﺎﻟﻪ ﺑﺎ ١٢ دوره ﺗﻨﺶ ماهانه اﺟﺮا ﺷﺪ و ﺟﺒﻬﻪ پَرِتو ﺑﻬﻴﻨﻪ ﺣﺎﺻﻞ ﮔﺮدﻳﺪ. ﺑﻪﻋﻨﻮان ﻳﻚ ﻧﻤﻮﻧﻪ از ﺟﻮابﻫﺎی پَرِتو ﺑﻬﻴﻨﻪ ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﺷﺪه، ﻣﺸﺎﻫﺪه ﺷﺪ در زﻣﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﺳﻄﺢ اﻳﺴﺘﺎﺑﻲ ﺛﺎﺑﺖ ﺑﻤﺎﻧﺪ، ﻣﻘﺪار 7/١1 ﻣﻴﻠﻴﻮن ﻣﺘﺮ ﻣﻜﻌﺐ از ﻧﻴﺎزﻫﺎ ﺑﺎ ﻛﻤﺒﻮد ﻣﻮاﺟﻪ ﺷﺪه و ﺷﺎﺧﺺ اﺻﻼحﺷﺪه ﻛﻤﺒﻮد ﺑﺮاﺑﺮ 1٥/17 ﻣﻲﮔﺮدد. ﺟﻬﺖ ﺗﻌﻴﻴﻦ ﺑﻬﺘﺮﻳﻦ ﮔﺰﻳﻨﻪ استحصال از آب‌زیرزمینی ضروری است ضمن لحاظ نمودن ﻣﻌﻴﺎرﻫﺎی مختلف اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ-اﻗﺘﺼﺎدی و حتی ﭘﻴﺎﻣﺪﻫﺎی زﻳﺴﺖ ﻣﺤﻴﻄﻲ ﺗﻮﺳﻂ ﻣﺴﺌﻮﻟﻴﻦ ﻣﺮﺑﻮﻃﻪ، ﺟﻮاب ﺑﻬﻴﻨﻪ ﻣﻨﺎﺳﺐ از ﻣﻴﺎن ﺳﺎﻳﺮ ﺟﻮابﻫﺎی ﺑﻬﻴﻨﻪ پَرِتو اﻧﺘﺨﺎب ﺷﺪه و ﻣﻘﺎدﻳﺮ استحصال ﻣﺘﻨﺎﻇﺮ ﺑﺎ ﺟﻮاب ﻣﻨﺘﺨﺐ ﺗﻌﻴﻴﻦ ﮔﺮدد. ﺑﺎ ﺗﺤﻠﻴﻞ ﻧﺘﺎﻳﺞ ﺣﺎﺻﻞ از ﺑﻪﻛﺎرﮔﻴﺮی ﺳﺎﺧﺘﺎر ﭘﻴﺸﻨﻬﺎدی ﻣﻲﺗﻮان درﻳﺎﻓﺖ ﻛﻪ روﻳﻜﺮد اراﺋﻪ ﺷﺪه از ﻛﺎراﻳﻲ ﺑﺴﻴﺎر ﺑﺎﻻﻳﻲ در ﺗﻌﻴﻴﻦ ﺳﻴﺎﺳﺖ ﺑﻬﻴﻨﻪ آﺑﺨﻮان برخوردار می‌باشد
In the present study, a groundwater simulator-optimizer model was used to determine the optimal operation policy of Ravansar-Sanjabi plain aquifer in Kermanshah province. The proposed model is a combination of GMS aquifer simulation model and Billiard-Inspired Multi-Objective Optimization Algorithm (MOBOA) in MATLAB programming. First, the model was calibrated and validated to determine the hydrodynamic parameters of the aquifer. Then, by minimizing the three deficit objective functions comprises as the shortage affected by the failure to supply water demands, groundwater level drop and Modified Shortage Index (MSI), the model was implemented for a period of one year with 12 periods of monthly stress and the Pareto front was achieved. As one of Pareto optimal calculated responses, it can be observed that when groundwater level remains unchanged, 11.7 million cubic meters of demands will be in short supply and the amount of MSI will be 17.15. In order to specify the best option of operation policy, considering the socio-economic criteria as well as environmental consequences by the relevant officials, it is essential to select the suitable optimal response from the other Pareto optimal solutions and the corresponding withdrawal values will be determined. By studying the consequences of applying the proposed structure, it is worth noting that the proposed procedure has a high efficiency in determining the optimal aquifer strategy.
_||_