مطالعات جذب و سینتیک حذف فلزات سنگین توسط زئولیت فعال‌شده با دی‌اکسید منگنز

محورهای موضوعی : روش های نوین در استخراج فلزات

مهدی ایران نژاد ¹ , مهرداد سلیمان پور ² , حسین کامران حقیقی ³

1 - دانشگاه صنعتی امیرکبیر
2 - دانشگاه صنعتی امیرکبیر
3 - دانشگاه صنعتی امیرکبیر

تاریخ دریافت : 1396/05/01 تاریخ پذیرش : 1398/03/28 تاریخ انتشار : 1398/03/01

کلید واژه: زئولیت, فلزات سنگین, سینتیک, ایزوترم جذب, دی ‌اکسید منگنز,

چکیده مقاله :

زئولیت را به می‌توان عنوان یکی از مواد معدنی طبیعی در جذب فلزات سنگین استفاده کرد. فعال‌سازی این جاذب‌ طبیعی با مواد شیمیایی مختلف موجب افزایش ظرفیت جذب آن‌ می‌‌شود. در این تحقیق، برای فعال‌سازی زئولیت از روش پوشش‌دهی با دی اکسید منگنز استفاده شد. به منظور حذف فلزات سنگین، نمونه زئولیت اصلاح شده و چندین ترکیب از پساب مصنوعی مورد آزمایش قرار گرفت. پساب مورد آزمایش حاوی یون‌های فلزات سنگین با غلظت های مختلف از جمله Cu2+ ، Cd2+، Zn2+، Co2+، Pb2+ و Ni2+ بود. در این تحقیق، معادلات ایزوترم‌های جذب لانگمور، فروندلیچ، تمکین وBET و همچنین سینتیک جذب به منظور توسعه یک مدل که نمایانگر رفتار جذب باشد، مورد بررسی قرار گرفت. طبق نتایج، ایزوترم BET رویه قابل قبول‌تری نسبت به دیگر ایزوترم‌ها ارائه می‌کند اما در مورد پیش‌بینی مقادیر جذب شده (qe) توصیف ضعیف‌تری نسبت به ایزوترم لانگمور دارد. طبق پارامتر حداکثر جذب لانگمور، حداکثر ظرفیت‌های جذب بدست آمده به وسیله زئولیت اصلاحی تحت شرایط بهینه به صورت ) mg/g 51/10Ni2+(، mg/g) 87/14 Co2+(، mg/g) 97/8Zn2+(،) mg/g 59/10Cu2+(، mg/g) 69/13Cd2+( و mg/g) 65/40Pb2+( بدست آمد. همچنین، نتایج مطالعات سینتیکی نشان داد که مدل سینتیکی شبه درجه دوم ضریب همبستگی دقیق‌تری نسبت به نوع شبه درجه اول دارد. بنابراین مدل سینتیکی شبه درجه دوم به عنوان یک مدل برای تشریح سینتیک جذب در نظر گرفته شد.

چکیده انگلیسی:

Zeolites can be used as one of natural adsorbents for the removal of heavy metals. Treatment of natural zeolites with various chemicals enhances their removal capacity. In this study, manganese dioxide was used to activate the natural zeolite. The modified zeolite sample and several combinations of the synthetic wastewater were contacted together to adsorb heavy metals. The wastewater used contained heavy metal ions with various concentrations such as Cu2+, Cd2+, Zn2+, Co2+, Pb2+, and Ni2+. The adsorption isotherms of Langmuir, Freundlich, BET, and Temkin, as well as adsorption kinetic models, were used to develop models imaging the behavior of adsorption. The BET isotherm provides a model being more acceptable than the other isotherms; however, in term of the prediction of adsorption amounts (qe), its description is weaker than the Langmuir isotherm. Maximum adsorption capacities with respect to Langmuir parameters were obtained under optimal conditions as follows: Ni2+ (10.51 mg/g), Co2+ (14.87 mg/g), Zn2+ (8.97 mg/g), Cu2+ (10.59 mg/g), Cd2+ (13.69 mg/g) and Pb2+(40.65 mg/g). In addition, the pseudo-second kinetic model is more accurate than the pseudo-first order. Thus, the pseudo-second kinetic model was selected to describe the adsorption kinetics.

منابع و مأخذ:

 

[1]       م. رضایی، "بررسی کاربرد زئولیت در تصفیه فاضلابهای صنعتی". همایش بین المللی ژئولیت ایران، 1387.

 

[2]     E. Khalilifard, S. A. Hasanzadeh & M. Nasr Esfahani, “Effect of pH on the adsorption properties of zinc oxide-cadmium oxide nanoparticles for removal of methyl blue and methyl orangeˮ, Advanced Processes in Materials Engineering, Vol. 11, pp. 31-42, 2017.

 

[3]     H. Sharifi Darabad & M. Adeli, “An investigation on the production of activated carbon from olive stoneˮ, Advanced Processes in Materials Engineering, Vol. 12, pp. 71-80, 2018.

 

[4]     M. Soleimanpour & M. Irannajad, “Heavy metals removal from wastewater using natural zeoliteˮ, Mining and Metallurgical Engineering, Master Thesis, 2011.

 

[5]     M. Irannajad, H. Kamran Haghighi & E. Safarzadeh, “Development of kinetic and equilibrium models for removal of Cd2+ and Zn2+ ions from aqueous solutions by clinoptiloliteˮ, Environmental Progress & Sustainable Energy, Vol. 35, No. 3, pp. 633-641, 2016.

 

[6]     W. Zou, et al., “Characterization and properties of manganese oxide coated zeolite as adsorbent for removal of copper (II) and lead (II) ions from solutionˮ, Journal of Chemical & Engineering Data, Vol. 51, pp. 534-541, 2006.

 

[7]     W. Zou, et al., “Kinetic study of adsorption of Cu (II) and Pb (II) from aqueous solutions using manganese oxide coated zeolite in batch modeˮ, Colloids and Surfaces A: Physicochemical and Engineering Aspects, Vol. 279, pp. 238-246, 2006.

 

[8]     R. Han, et al., “Copper (II) and lead (II) removal from aqueous solution in fixed-bed columns by manganese oxide coated zeoliteˮ, Journal of Hazardous Materials, Vol. 137, pp. 934-942, 2006.

 

[9]     S. G. Wang, et al., “Removal of lead (II) from aqueous solution by adsorption onto manganese oxide-coated carbon nanotubesˮ, Separation and Purification Technology, Vol. 58, pp. 17-23, 2007.

 

[10] S. R. Taffarel & J. Rubio, “Removal of Mn 2+ from aqueous solution by manganese oxide coated zeoliteˮ, Minerals Engineering, Vol. 23, pp. 1131-1138, 2010.

 

[11] R. Han, et al., “Removal of uranium (VI) from aqueous solutions by manganese oxide coated zeolite: discussion of adsorption isotherms and pH effectˮ, Journal of Environmental Radioactivity, Vol. 93, pp. 127-143, 2007.

 

[12] R. Pashmineh Azar & C. Falamaki, “Removal of aqueous Fe2+ using MnO2 -clinoptilolite in a batch slurry reactor: Catalyst synthesis, characterization and modeling of catalytic behavioˮ, Journal of Industrial and Engineering Chemistry, Vol. 18, pp. 737-743, 2012.

 

[13] M. Irannajad & H. K. Haghighi, “Removal of Co2+, Ni2+, and Pb2+ by manganese oxide-coated zeolite: Equilibrium, thermodynamics, and kinetics studiesˮ, Clays and Clay Minerals, Vol. 65, pp. 52-62, 2017.

 

[14] M. Irannajad, H. Kamran Haghighi & M. Soleimanipour, “Adsorption of Zn2+, Cd2+ and Cu2+ on zeolites coated by manganese and iron oxidesˮ, Physicochemical Problems of Mineral Processing, Vol. 52, pp. 894–908, 2016.

 

[15] D. J. Wase & J. Wase, “Biosorbents for metal ions",  CRC Press, 2002.

 

[16] B. Hameed, A. M. Din & A. Ahmad, “Adsorption of methylene blue onto bamboo-based activated carbon: kinetics and equilibrium studiesˮ, Journal of hazardous materials, Vol. 141, pp. 819-825, 2007.

 

[17] V. Poots, G. McKay & J. Healy, “Removal of basic dye from effluent using wood as an adsorbentˮ, Journal (Water Pollution Control Federation), pp. 926-935, 1978.

 

[18] A. Şeker, et al., “Equilibrium, thermodynamic and kinetic studies for the biosorption of aqueous lead (II), cadmium (II) and nickel (II) ions on Spirulina platensisˮ, Journal of Hazardous Materials, Vol. 154, pp. 973-980, 2008.

 

[19] S. Brunauer, P. H. Emmett & E. Teller, “Adsorption of gases in multimolecular layersˮ, Journal of the American Chemical Society, Vol. 60, pp. 309-319, 1938.

 

[20] A. Ebadi, J. S. S. Mohammadzadeh & A. Khudiev, “What is the correct form of BET isotherm for modeling liquid phase adsorption?ˮ, Adsorption, Vol. 15, pp. 65-73, 2009.

 

[21] J. F. Corbett, “Pseudo first-order kineticsˮ, J. Chem. Educ, Vol. 49, pp. 663, 1972.

 

[22] N. Gupta, A. K. Kushwaha & M. Chattopadhyaya, “Adsorptive removal of Pb 2+, Co 2+ and Ni 2+ by hydroxyapatite/chitosan composite from aqueous solutionˮ, Journal of the Taiwan Institute of Chemical Engineers, Vol. 43, pp. 125-131, 2012.

 

[23] J. Wu & H. Q. Yu, “Biosorption of 2, 4-dichlorophenol by immobilized white-rot fungus Phanerochaete chrysosporium from aqueous solutionsˮ, Bioresource technology, Vol. 98, pp. 253-259, 2007.