سبک شعر امیرخسرو دهلوی (مطالعة موردی؛ مثنوی نه سپهر)

محورهای موضوعی : پژوهش های نقد ادبی و سبک شناسی

امیدوار عالی‌محمودی ¹ , سید مهدی نوریان ²

1 - دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی، واحد نجف‌آباد، دانشگاه آزاد اسلامی، نجف‌آباد، ایران.
2 - استاد گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد نجف‌آباد، دانشگاه آزاد اسلامی، نجف‌آباد، ایران.

تاریخ دریافت : 1394/06/01 تاریخ پذیرش : 1394/09/18 تاریخ انتشار : 1394/09/01

کلید واژه: موسیقی, تصوف, امیرخسرو, مختصات سبکی, نه سپهر,

چکیده مقاله :

امیرخسرو دهلوی، "مثنوی نه سپهر" را در سال‌های آخر عمر (718 هـ. ق)، و در اوج تجربۀ شاعری، سروده است، بنابراین مختصات سبکی این اثر می‌تواند تا حدود زیادی نمایندۀ دیگر آثار منظوم او باشد. او علاوه بر شاعری، در زمینه‌های؛ زبان‌شناسی، موسیقی، تصوّف و نجوم نیز تجربه و جایگاه مهمی داشته است و این تجربیات در شکل‌گیری سبک ادبی او به‌ویژه در "مثنوی نه سپهر" مؤثر بوده است. امیرخسرو در سرزمین هند رشد کرده و به زبان فارسی شعر گفته است و حافظۀ ادبی او آکنده از موضوعات و مضامینی است که برای شناخت سیر تحول زبان و ادب فارسی ارزش‌مند است. بررسی تأثیر هر یک از این موضوعات در ساختار فکری، زبانی و ادبی آثار او، امری ضروری و راه‌گشاست. در این مقاله کوشش شده است، ابتدا به جایگاه او در حوزه‌های تأثیرگذار در شکل‌گیری سبک ادبی او و سپس، به بررسی مختصات سبکی "مثنوی نه سپهر" پرداخته شود.