لایه‌های مختلف تصویر در شعر نیما
محورهای موضوعی : پژوهش های نقد ادبی و سبک شناسی
سید فائض درخوش
1
(دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی، واحد بوشهر، دانشگاه آزاد اسلامی، بوشهر، ایران.)
شمس الحاجیه اردلانی
2
(استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد بوشهر، دانشگاه آزاد اسلامی، بوشهر، ایران. نویسنده مسئول.)
سید احمد حسینی کازرونی
3
(استاد گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد بوشهر، دانشگاه آزاد اسلامی، بوشهر، ایران.)
کلید واژه: شعر نیما, تصویر سطح و اعماق, تصویر اثباتی و اتفاقی, ایماژ زبانی و مجازی,
چکیده مقاله :
تصویر، از اساسی ترین و پرکاربردترین اصطلاحات نقد ادبی و از مباحث بنیادی بلاغت امروزی است. با ظهور جریان شعر نو، شعر از تنگنای تجارب ذهنی صرف، رها شد و به سمت گستره ادراکات عینی و ملموس رفته و شاعران کوشیدند، صور ذهنی خود را از دنیای ملموس و تجربی خود به دست آورند. بنابراین شاعران نوگرا در خلق تصاویر بکر و تازه، تا حلول در اشیاء پیش رفته است و برای این کار، دامنه تخیّلات ذهن خود را بیش از پیش گسترده و میان خود و عناصر بی جان شباهت هایی یافته، آن‌ها را به تصویر می کشند. این پژوهش توصیفی- تحلیلی از نوع کیفی و کتابخانه ای است. هدف از مقالة حاضر، ارزیابی تصاویر شعر نیما از منظر حقیقت و مجاز، سطح و اعماق و کارکرد تصویر است. تصویرهای شعر نیما متأثر از تغییر نگرش و جهان بینی وی، دستخوش تحوّل و دگردیسی شده، لذا جلوه های نوآوری نیما را در قلمرو تصویر، با تکیه بر اطلاعات و شیوه های موجود در کتب بلاغی کلاسیک، نمی توان تجزیه و تحلیل کرد. نتایج بیانگر آن است که تصویرهای اعماق نیما از تصویرهای سطح وساده بیشتراست؛ زیرا بخش قابل توجهی از تصویرهای شعری او به سمت فضایی سمبلیک و نمادین گرایش یافته است.
.
_||_