بررسی اشعار آیینی دورۀ مشروطه

محورهای موضوعی : پژوهش های نقد ادبی و سبک شناسی

منوچهر اکبری ¹ (استاد زبان و ادبیات فارسی دانشگاه تهران، تهران، ایران.)
ملیحه خیری ² (دانش‌آموختۀ دکتری زبان و ادبیات فارسی دانشگاه تهران، تهران، ایران.)

تاریخ دریافت : 1398/06/07 تاریخ پذیرش : 1398/06/07 تاریخ انتشار : 1398/06/01

کلید واژه: دوره مشروطه, نقد ادبی, شعر آیینی, شعر مذهبی,

چکیده مقاله :

اشعاری که در موضوعات مدح یا رثای معصومین(ع)، غدیر، بعثت، معراج رسول(ص)، ظهور، عاشورا، تولّی و تبرّی اهل بیت عصمت و طهارت باشد، در حوزه شعر آیینی قرار می‌گیرند. در دوره مشروطه مضامین جدیدی وارد ادبیات می‌شود که برگرفته از فرهنگ عاشورا و قیام حسینی هستند. ستم‌‌‌ستیزی، برقراری عدالت و نیز مبارزه با استعمار، از مضامینی است که با توجه به شرایط زمانه و تحت تأثیر نهضت عاشورا در شعر رواج می-یابند. شاعران آیینی‌‌‌سرای این دوره را می‌توان در دو دسته متمایز قرار داد؛ یکی شاعرانی که در کنار مسائل دینی به مسائل اجتماعی و سیاسی زمان خود توجه دارند و به آن موضوعات هم پرداخته‌اند‌؛ اما دسته دوم شاعرانی که در اشعارشان توجه چندانی به حوادث سیاسی یا اجتماعی زمانه نداشته‌اند‌. در این مقاله از روش کتابخانه‌ای و پژوهشی در آثار شاعران مشروطه و از شیوۀ مطالعۀ توصیفی، تحلیلی و انتقادی، استفاده شده‌‌‌است.