برنامه‌ریزی راهبردی جهت مکانیابی بهینه پارک‌های محله‌ای با استفاده از GIS و تکنیک Fuzzy AHP؛ (مطالعه موردی: منطقه دو شهر زاهدان)
محورهای موضوعی : فصلنامه علمی برنامه ریزی منطقه ایعلی اصغر عبدالهی 1 * , فاطمه پازند 2
1 - استادیار گروه جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه باهنر کرمان، کرمان، ایران
2 - کارشناسی ارشد شهرسازی، واحد کرمان، دانشگاه آزاد اسلامی، کرمان، ایران
کلید واژه:
چکیده مقاله :
از آنجا که مهمترین کارکرد فضاهای سبز و پارکها مقابله با آثار سوء گسترش صنعت و کاربرد نادرست تکنولوژی است و موجب افزایش کیفیت زیستی شهرها می‌شوند. وجود فضاهای سبز و تأثیر آنها در شهرها اجتناب ناپذیر است؛ به طوریکه بدون آن ممکن نیست شهرها پایدار باقی بمانند. از اینرو برنامه‌ای هدفمند جهت توسعه اینگونه فضاها در شهرهای حاضر نیاز می‌باشد. برای این منظور ابزار و فنون پیشرفته‌ای ابداع شده‌اند؛ تا در خدمت تحلیل کاراتر برنامه‌ریزی شهری قرار گیرند. هدف پژوهش حاضر تدوین برنامه‌ای راهبردی جهت مکانیابی پارک‌های محله‌ای در منطقه 2 شهر زاهدان می‌باشد، که با استفاده از تکنیک سوات، فرآیند تحلیل سلسله مراتبی و سیستم‌های اطلاعات جغرافیایی، الگوی مکانیابی بهینه پارک‌های محله‌ای در منطقه 2 شهر زاهدان را ارائه نموده است. ماهیت تحقیق به لحاظ نوع هدف کاربردی و روش تحقیق توصیفی – تحلیلی است. به منظور طبقه‌بندی و تجزیه و تحلیل داده‌ها و اطلاعات از مدل‌های SWOT، FUZZY AHP و شاخص همپوشانی (IO) استفاده شد. برای ایجاد بانک اطلاعاتی، تجزیه و تحلیل اطلاعات و تولید نقشه‌های مربوطه از سیستم اطلاعات مکانی GIS استفاده شده است و وزن دهی معیارها در نرم افزار Expert choice انجام گرفته است. نتایج پژوهش در اولویت سنجی شاخص‌ها بیانگر آن است که معیارهای نزدیکی به مراکز مسکونی بعنوان زیر شاخص کالبدی با وزن نسبی (0.368) و تراکم جمعیت بعنوان زیر شاخص اجتماعی با وزن نسبی (0.123) بیشترین اولویت در مکانیابی پارک‌های محله‌ای را دارند.
The most important function of green spaces and parks is to cope with the negative effects of industrial development and incorrect application of technology in order to increase the quality of life cities. Green spaces and its effect in the cities is inevitable, so it is not possible to remain sustainable cities without considering green spaces. Hence, a targeted program is required for developing these spaces in the today towns. For this purpose, advanced tools and techniques have been devised for more efficient analysis. One of these tools is decision and planning support systems. The purpose of this study is to develop a strategic plan for locating the neighborhood's parks. Optimal site selection pattern of neighborhood parks in region 2 Zahedan was done by using the SWOT technique, AHP and geographical information systems (GIS). This descriptive- analytical research was provided to classify and analyze data used by models such as SWOT, FUZZY AHP and overlay index (IO). GIS program has been used to creat the database, analyze data and generate maps and weighting of criteria was conducted in the Expert Choice software. The results of prioritize measures show that proximity to residential centers, as sub-index of physical index with relative weight 0.368, and population density, as sub-index of social with relative weight 0.123, have highest priority in site selection neighborhood’s parks. Also, results include strategies and policies of neighborhood parks development in Zahedan and the final map of optimum locations for construction of new neighborhood's parks in region 2 Zahedan.