مقایسه اثربخشی درمان برنامه زمانی پارادوکسی و درمان شناختی-رفتاری بر کاهش علائم زنان دچار اختلال اضطراب فراگیر

محورهای موضوعی : زن و خانواده

فایزه پیمان پاک ¹ , مه سیما پورشهریاری ² , عباس عبداللهی ³

1 - دانشجوی دکتری گروه مشاوره، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه الزهرا، تهران، ایران (نویسنده مسئول) [e-mail]
2 - دانشیار گروه مشاوره، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه الزهرا، تهران، ایران
3 - استادیار گروه مشاوره، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه الزهرا، تهران، ایران

تاریخ دریافت : 1400/11/24 تاریخ پذیرش : 1401/03/25 تاریخ انتشار : 1402/03/01

کلید واژه: درمان شناختی-رفتاری, اضطراب فراگیر, برنامه زمانی پارادوکسی,

چکیده مقاله :

هدف: اختلال اضطراب فراگیر یکی از اختلالات اضطرابی شایع است که از منظر تشخیص و درمان از چالش برانگیزترین و مقاوم ترین اختلال های اضطرابی محسوب می شود. از جمله درمان های رایج برای این اختلال می توان به درمان شناختی-رفتاری اشاره نمود. هدف از این مطالعه، مقایسه اثربخشی درمان برنامه زمانی پارادوکسی و درمان شناختی-رفتاری بر کاهش علائم زنان مبتلا به اختلال اضطراب فراگیر بود.روش: در این پژوهش از طرح مطالعه تجربی تک موردی استفاده شد. جامعه پژوهش را زنان با تشخیص اختلال اضطراب فراگیر مراجعه کننده به مرکز مشاوره صدرا تشکیل دادند که دارای پرونده فعال در تابستان و پاییز 1400 بودند. از این افراد، 3 بیمار درمان برنامه زمانی پارادوکسی و 3 بیمار برنامه درمان شناختی-رفتاری دریافت کردند. نمونه این پژوهش به روش نمونه گیری دردسترس انتخاب شد. به منظور جمع آوری داده ها، مقیاس اختلال اضطراب فراگیر اسپیتزر و همکاران (GAD-7) (2006) استفاده شد. برای تجزیه و تحلیل داده ها از روش های تحلیل نمودار، شاخص تغییر پایا، معناداری بالینی استفاده شد و داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS، نسخه 26 تحلیل شد.یافته ها: نتایج نشان داد که هر دو درمان برنامه زمانی پارادوکسی و درمان شناختی-رفتاری در کاهش علائم اختلال اضطراب فراگیر اثربخش بوده‌اند. در مقایسه دو روش درمان مورداستفاده، با توجه به نتایج به‌دست‌آمده و مقایسه درصد آزمودنی‌های درمان PTC، میزان بهبودی برای سه آزمودنی در این روش 71%، 79% و 71% است و درصد بهبودی آزمودنی های درمان CBT، برای سه آزمودنی موردمطالعه برابر با 44%، 52% و 48% است، همچنین درصد بهبودی کل درروش درمانی برنامه زمانی پارادوکسی در سه بیمار به طور متوسط 74 درصد و درصد بهبودی کل درروش درمانی شناختی-رفتاری در سه بیمار موردمطالعه 48 درصد است. بر اساس یافته های این پژوهش درمان برنامه زمانی پارادوکسی، روش مناسب و زودبازدهی برای کاهش علائم اضطراب فراگیر است و می تواند به عنوان درمان پیشنهادی، استفاده شود.

چکیده انگلیسی:

Purpose:  In respect of diagnosis and therapy, generalized anxiety disorder is one of the most frequent anxiety disorders, as well as one of the most difficult and resistant. Cognitive-behavioral therapy is one of the most frequent therapies for this disorder. The aim of this study was to examine the efficacy of paradoxical timetable treatment and cognitive-behavioral therapy in treating women with generalized anxiety disorder.Method: In this study, the single-case experimental Was used used. The population of the present research included women with generalized anxiety disorder who referred to the Sadra Clinic and had an active case in the summer and autumn of 2021. Among these, three patients received paradoxical timetable therapy, and three patients received cognitive-behavioral therapy. The sample of this research selected through convenience sampling.Generalized anxiety disorder scale-7 items used for collecting data. Chart analysis, reliable change index, clinical significance and Improvement percentage of paradoxical time table was used for data analysis. Data were analyzed using SPSS-26 software.Findings: The results showed that both paradoxical timetable treatment and cognitive-behavioral therapy were effective in reducing the symptoms of generalized anxiety disorder. Comparing the two treatment methods according to the obtained results and comparing the percentage of paradoxical timetable treatment subjects, the improvement rate for the three subjects in this method is 71%, 79% and 71% and the recovery percentage of cognitive-behavioral therapy subjects for the three subjects is 44%, 52% and 48%, also the percentage of total improvement in paradoxical timetable treatment in three patients is on average 74% and the percentage of total improvement in cognitive-behavioral therapy in three patients is 48%. According to the findings of the study, treatment of paradoxical timetable is an acceptable and quick method to decrease the symptoms of generalized anxiety, and can be used as a recommended treatment.

منابع و مأخذ:

باچر، جیمز؛ مینکا، سوزان و هولی، جیل (2014). آسیب‌شناسی روانی (جلد: 1). ترجمه: سیدمحمدی، یحیی (1392). تهران: ارسباران.

بشارت، محمدعلی (1399). پارادوکس + برنامه زمانی = درمان (مدل کامل درمان اختلال‌های روان‌شناختی). تهران: انتشارات رشد.

بهشتی، نگار؛ زمستانی، مهدی و رضاعی، فرزین (1397). مقایسه اثربخشی درمان شناختی رفتاری معطوف بر عدم تحمل ابهام و درمان دارویی بر مؤلفه‌های نگرانی، عدم تحمل ابهام و اجتناب شناختی در مبتلایان به اختلال اضطراب فراگیر. مجله روان‌پزشکی و روانشناسی بالینی ایران. ۲۴ (۳)، 240-255.

شهریاری، حسنیه؛ زارع، حسین؛ علی‌اکبری دهکردی، مهناز و صرامی فروشانی، علیرضا (1397). اثربخشی مداخلات شناختی-رفتاری در درمان اختلال اضطراب فراگیر: یک مطالعه مروری با رویکرد فرا تحلیل. مجله دانشگاه علوم پزشکی رفسنجان، ۱۷ (۵)، 461-478.

گال، مردیت؛ گال، والتر و گال، جویس (2005). روش­های تحقیق کمی و کیفی در علوم تربیتی و روان­شناسی (جلد دوم). ترجمه: نصر، احمدرضا؛ عریضی، حمیدرضا؛ ابوالقاسمی، محمود؛ باقری، خسرو؛ علامت­ساز، محمدحسین؛ پاک­سرشت، محمد جعفر؛ دلاور، علی؛ کیامنش، علیرضا و خوی­نژاد، غلامرضا (1393). تهران: سمت.

لک، زهرا؛ معاضدیان، آمنه؛ حسینی‌المدنی، سید علی؛ صداقت، معصومه و عامری، سمیرا (1391). اثربخشی آموزش مدیریت استرس به شیوه شناختی رفتاری بر کاهش اضطراب معتادان مبتلا به اختلال اضطراب فراگیر. فصلنامه علمی اعتیاد پژوهی، ۶ (۲۴)، 69-84.

نریمانی، محمد؛ درویش حقجو، حسین؛ توکلی پله شاه، مهتاب و ابوالقاسمی، عباس (1391). میزان شیوع اختلال اضطراب فراگیر و بررسی تفاوت جنسیتی درمیزان شیوع اختلال اضطراب فراگیر، چهارمین کنگره بین­المللی سایکوسوماتیک، اصفهان، https://civilica.com/doc/188445

نیکان، عبدالصمد؛ لطفی کاشانی، فرح؛ وزیری، شهرام و مجتبایی، مینا (1400). مقایسه برنامه زمانی پارادوکسی و درمان شناختی رفتاری بر نگرانی و نشخوار فکری افراد دچار اضطراب اجتماعی. رویش روان‌شناسی، ۱۰ (۱)، 1-14.

Bandelow, B., Michaelis, S., & Wedekind, D. (2017). Treatment of anxiety disorders. Dialogues in clinical neuroscience, 19(2), 93-107. doi:10.31887/DCNS.2017.19.2/bbandelow

Besharat, M. A. & Naghipoor, M. (2019). The Application of a New Model of Paradox Therapy for the Treatment of Illness Anxiety Disorder: A Case Report. Journal of Systems and Integrative Neuroscience, 6: 1-5. doi:10.15761/JSIN.1000213

Carpenter, J. K., Andrews, L. A., Witcraft, S. M., Powers, M. B., Smits, J. A., & Hofmann, S. G. (2018). Cognitive behavioral therapy for anxiety and related disorders: A meta‐analysis of randomized placebo‐controlled trials. Depression and anxiety, 35(6), 502-514.

Cuijpers, P., Cristea, I. A., Weitz, E., Gentili, C., & Berking, M. (2016). The effects of cognitive and behavioural therapies for anxiety disorders on depression: A meta-analysis. Psychological Medicine, 46(16), 3451-3462. doi:10.1017/S0033291716002348

Daitch, C. (2018). Cognitive Behavioral Therapy, Mindfulness, and Hypnosis as Treatment Methods for Generalized Anxiety Disorder. Am J Clin Hypn, 61(1), 57-69. doi:10.1080/00029157.2018.1458594

DeMartini, J., Patel, G., & Fancher, T. L. (2019). Generalized Anxiety Disorder. Ann Intern Med, 170(7), Itc49-itc64. doi:10.7326/aitc201904020

Hall, J., Kellett, S., Berrios, R., Bains, M. K., & Scott, S. (2016). Efficacy of Cognitive Behavioral Therapy for Generalized Anxiety Disorder in Older Adults: Systematic Review, Meta-Analysis, and Meta-Regression. Am J Geriatr Psychiatry, 24(11), 1063-1073. doi:10.1016/j.jagp.2016.06.006

Huang, J., Nigatu, Y. T., Smail-Crevier, R., Zhang, X., & Wang, J. (2018). Interventions for common mental health problems among university and college students: A systematic review and meta-analysis of randomized controlled trials. J Psychiatr Res, 107, 1-10. doi:10.1016/j.jpsychires.2018.09.018

Johnson, S. U., Ulvenes, P. G., Øktedalen, T., & Hoffart, A. (2019). Psychometric Properties of the General Anxiety Disorder 7-Item (GAD-7) Scale in a Heterogeneous Psychiatric Sample. Front Psychol, 10, 1713. doi:10.3389/fpsyg.2019.01713

Jones, S. L., Hadjistavropoulos, H. D., & Soucy, J. N. (2016). A randomized controlled trial of guided internet-delivered cognitive behaviour therapy for older adults with generalized anxiety. Journal of Anxiety Disorders, 37, 1-9. doi:10.1016/j.janxdis.2015.10.006

LeBlanc, N. J., Bartuska, A., Blanchard, L., Baker, A., & Bui, E. (2021). Cognitive-Behavioral Treatment for Generalized Anxiety Disorder: Theoretical Foundations and Empirically Supported Strategies. Psychiatric Annals, 51(5), 210-215.

Lorimer, B., Kellett, S., Nye, A., & Delgadillo, J. (2021). Predictors of relapse and recurrence following cognitive behavioural therapy for anxiety-related disorders: a systematic review. Cogn Behav Ther, 50(1), 1-18. doi:10.1080/16506073.2020.1812709

Newman, M. G., Zainal, N. H., & Hoyer, J. (2020). Cognitive‐Behavioral Therapy (CBT) for Generalized Anxiety Disorder (GAD). Generalized Anxiety Disorder and Worrying: A Comprehensive Handbook for Clinicians and Researchers, 203-230.

Orvati Aziz, M., Mehrinejad, S. A., Hashemian, K., & Paivastegar, M. (2020). Integrative therapy (short-term psychodynamic psychotherapy & cognitive-behavioral therapy) and cognitive-behavioral therapy in the treatment of generalized anxiety disorder: A randomized controlled trial. Complement Ther Clin Pract, 39, 101122. doi:10.1016/j.ctcp.2020.101122

Schad, J., Lewis, M. W., Raisch, S., & Smith, W. K. (2016). Paradox Research in Management Science: Looking Back to Move Forward. The Academy of Management Annals, 10(1), 5-64. doi:10.1080/19416520.2016.1162422

Stefan, S., Cristea, I. A., Szentagotai Tatar, A., & David, D. (2019). Cognitive-behavioral therapy (CBT) for generalized anxiety disorder: Contrasting various CBT approaches in a randomized clinical trial. Journal of Clinical Psychology, 75(7), 1188-1202. doi:10.1002/jclp.22779

Van Dis, E. A. M., van Veen, S. C., Hagenaars, M. A., Batelaan, N. M., Bockting, C. L. H., van den Heuvel, R. M., . . . Engelhard, I. M. (2020). Long-term Outcomes of Cognitive Behavioral Therapy for Anxiety-Related Disorders: A Systematic Review and Meta-analysis. JAMA psychiatry, 77(3), 265-273. doi:10.1001/jamapsychiatry.2019.3986

 

Bandelow, B., Michaelis, S., & Wedekind, D. (2017). Treatment of anxiety disorders. Dialogues in clinical neuroscience, 19 (2), 93-107. doi:10.31887/DCNS.2017.19.2/bbandelow

Besharat, M. A. & Naghipoor, M. (2019). The Application of a New Model of Paradox Therapy for the Treatment of Illness Anxiety Disorder: A Case Report. Journal of Systems and Integrative Neuroscience, 6: 1-5. doi:10.15761/JSIN.1000213

Beheshti, N., Zemestani, M., & Rezaei, F. (2018). Comparing the effectiveness of cognitive behavioral therapy focused on intolerance of uncertainty and pharmacotherapy on worry, intolerance of uncertainty, and cognitive avoidance in patients with generalized anxiety disorder. Iranian Journal of Psychiatry and Clinical Psychology, 24(3), 240-255.

Besharat, M. A. (2017). Paradox + Timetable = Cure (PTC): Perfect model of treatment for psychological disorders (A practical guide). Tehran: Roshd Press.

Butcher, J. N., Mineka, S., Hooley, J.M. (2014). Abnormal Psychology (1) (16 ed.). Tehran: Arasbaran.

Carpenter, J. K., Andrews, L. A., Witcraft, S. M., Powers, M. B., Smits, J. A., & Hofmann, S. G. (2018). Cognitive behavioral therapy for anxiety and related disorders: A meta‐analysis of randomized placebo‐controlled trials. Depression and anxiety, 35 (6), 502-514.

Cuijpers, P., Cristea, I. A., Weitz, E., Gentili, C., & Berking, M. (2016). The effects of cognitive and behavioural therapies for anxiety disorders on depression: A meta-analysis. Psychological Medicine, 46 (16), 3451-3462. doi:10.1017/S0033291716002348

Daitch, C. (2018). Cognitive Behavioral Therapy, Mindfulness, and Hypnosis as Treatment Methods for Generalized Anxiety Disorder. Am J Clin Hypn, 61 (1), 57-69. doi:10.1080/00029157.2018.1458594

DeMartini, J., Patel, G., & Fancher, T. L. (2019). Generalized Anxiety Disorder. Ann Intern Med, 170(7), Itc49-itc64. doi:10.7326/aitc201904020

Hall, J., Kellett, S., Berrios, R., Bains, M. K., & Scott, S. (2016). Efficacy of Cognitive Behavioral Therapy for Generalized Anxiety Disorder in Older Adults: Systematic Review, Meta-Analysis, and Meta-Regression. Am J Geriatr Psychiatry, 24(11), 1063-1073. doi:10.1016/j.jagp.2016.06.006

Huang, J., Nigatu, Y. T., Smail-Crevier, R., Zhang, X., & Wang, J. (2018). Interventions for common mental health problems among university and college students: A systematic review and meta-analysis of randomized controlled trials. J Psychiatr Res, 107, 1-10. doi:10.1016/j.jpsychires.2018.09.018

Gal, Meredith; Gall, Walter and Gall, Joyce (2005). Quantitative and qualitative research methods in educational sciences and psychology (2). Translation: Nasr, Ahmad Reza; Arizi, Hamidreza; Abolghasemi, Mahmoud; Bagheri, Khosrow; Marker, Mohammad Hussein; Paksrasht, Mohammad Jafar; Delaware, Ali; Kiamanesh, Alireza and Khoynejad, Gholamreza (2014). Tehran: Samt.

Johnson, S. U., Ulvenes, P. G., Øktedalen, T., & Hoffart, A. (2019). Psychometric Properties of the General Anxiety Disorder 7-Item (GAD-7) Scale in a Heterogeneous Psychiatric Sample. Front Psychol, 10, 1713. doi:10.3389/fpsyg.2019.01713

Jones, S. L., Hadjistavropoulos, H. D., & Soucy, J. N. (2016). A randomized controlled trial of guided internet-delivered cognitive behaviour therapy for older adults with generalized anxiety. Journal of Anxiety Disorders, 37, 1-9. doi:10.1016/j.janxdis.2015.10.006

Lak, Z., Moazedian, A., Hosseini, A., Sedaghat, M., Ameri, S. (2012). The effectiveness of cognitive-behavioral stress management training on reducing anxiety in addicts with generalized anxiety disorder. Quarterly Journal of Research on Addiction, 6 (24), 69-83.

LeBlanc, N. J., Bartuska, A., Blanchard, L., Baker, A., & Bui, E. (2021). Cognitive-Behavioral Treatment for Generalized Anxiety Disorder: Theoretical Foundations and Empirically Supported Strategies. Psychiatric Annals, 51 (5), 210-215.

Lorimer, B., Kellett, S., Nye, A., & Delgadillo, J. (2021). Predictors of relapse and recurrence following cognitive behavioural therapy for anxiety-related disorders: a systematic review. Cogn Behav Ther, 50 (1), 1-18. doi:10.1080/16506073.2020.1812709

Narimani, Mohammad; Darvish Haghjoo, Hussein; Tavakoli Pele Shah, Mahtab and Abolghasemi, Abbas (2012). Prevalence of Generalized Anxiety Disorder and Study of Gender Differences in Prevalence of Generalized Anxiety Disorder, 4th International Psychosomatic Congress, Isfahan, https://civilica.com/doc/188445

Newman, M. G., Zainal, N. H., & Hoyer, J. (2020). Cognitive‐Behavioral Therapy (CBT) for Generalized Anxiety Disorder (GAD). Generalized Anxiety Disorder and Worrying: A Comprehensive Handbook for Clinicians and Researchers, 203-230.

Nikan, A., Lotfi Kashani, F., Vaziri, S., & Mojtabaie, M. (2021). Comparison of paradoxical timetable and cognitive behavioral therapy on worry and rumination of individuals with social anxiety. Rooyesh-e-Ravanshenasi Journal (RRJ), 10 (1), 1-14.

Orvati Aziz, M., Mehrinejad, S. A., Hashemian, K., & Paivastegar, M. (2020). Integrative therapy (short-term psychodynamic psychotherapy & cognitive-behavioral therapy) and cognitive-behavioral therapy in the treatment of generalized anxiety disorder: A randomized controlled trial. Complement Ther Clin Pract, 39, 101122. doi:10.1016/j.ctcp.2020.101122

Shahriari, H., Zare, H., Aliakbari Dehkordi, M., & Sarami Foroushani, G. R. (2018). Effectiveness of Cognitive-Behavioral Interventions in the Treatment of Generalized Anxiety Disorder: A Systematic Review and Meta-analysis. Journal of Rafsanjan University of Medical Sciences, 17 (5), 461-478.

Schad, J., Lewis, M. W., Raisch, S., & Smith, W. K. (2016). Paradox Research in Management Science: Looking Back to Move Forward. The Academy of Management Annals, 10 (1), 5-64. doi:10.1080/19416520.2016.1162422

Stefan, S., Cristea, I. A., Szentagotai Tatar, A., & David, D. (2019). Cognitive-behavioral therapy (CBT) for generalized anxiety disorder: Contrasting various CBT approaches in a randomized clinical trial. Journal of Clinical Psychology, 75 (7), 1188-1202. doi:10.1002/jclp.22779

Van Dis, E. A. M., van Veen, S. C., Hagenaars, M. A., Batelaan, N. M., Bockting, C. L. H., van den Heuvel, R. M., . . . Engelhard, I. M. (2020). Long-term Outcomes of Cognitive Behavioral Therapy for Anxiety-Related Disorders: A Systematic Review and Meta-analysis. JAMA psychiatry, 77 (3), 265-273. doi:10.1001/jamapsychiatry.2019.3986