برآورد رسوب تولید شده حد فاصل سد کارون3 و سد شهید عباسپور با استفاده از مدل GSTARS 3
محورهای موضوعی : منابع آب
نعمت اله سلطانی
1
(گروه آب ، دانشکده آب ، دانشگاه آزاد واحد شوشتر)
هوشنگ حسونی زاده
2
(استادیار ،دانشکده آب ، دانشگاه آزاد واحد شوشتر)
کلید واژه: سد شهید عباسپور, Gstars 3, کارون ۳, Yang 1973,
چکیده مقاله :
رودخانه کارون از ارتفاعات زاگرس مرکزی (زردکوه بختیاری) سرچشمه می گیرد و پس از طی مسیر ۸۹۰ کیلومتر به خلیج فارس منتهی می گردد. تا کنون بر روی این رودخانه چندین سد مخزنی از جمله کارون ۴و سد گتوند و سد مسجدسلیمان و... احداث گردیده است، که سد شهید عباسپور در کیلومتر۴۹۰ رودخانه کارون ودر منطقه بردقمچی شهرستان مسجدسلیمان در سال ۱۳۵۳ احداث وعملا" درسال ۱۳۵۶ بهره برداری گردید.سال های قبل از بهره برداری از سد کارون ۳ (در سال ۱۳۸۳) و سد کارون ۴ (در سال ۱۳۸۹) مخزن سد شهید عباسپور اولین محل مهار سیلاب ها و ته نشینی رسوبات حمل شده بالادست رودخانه کارون بوده است. به منظور برآورد رسوب تولید شده حد فاصل سد کارون ۳ و سد شهید عباسپور با استفاده از مدل GSTARS ۳ از معادلات حمل رسوب مختلفی استفاده شده است که نتایج بدست آمده به همراه پروفیل های طولی شبیه سازی رسوب با یکدیگر مقایسه شده اند، و در نهایت از معادله Yang ۱۹۷۳ جهت تخمین میزان رسوب موضوع این تحقیق استفاده شده است، در این راستا بازه زمانی بررسی شده بین سال های ۱۳۵۶ (شروع بهره برداری سد) الی ۱۳۷۸ به مدت ۲۲ سال بوده است که سالیانه میزان ۶۳۶۳۱۸۱۸ تن رسوب محاسبه گردید. و سپس مدل توسط نتایج بدست آمده از تحقیقات دیگر با موضوعات مشابه کالیبره گردید.
Introduction: Surface runoff and water flow in rivers are always accompanied by soil erosion and sediment transport. Water is one of the most important causes of erosion of the earth's crust and in its path carries materials in solution, suspended and bed load. These materials settle wherever the right conditions require. The presence of these substances in water is very important for drinking, industrial exploitation, agriculture, aquaculture, creating dead volume of dam reservoirs, sedimentation of canals, reducing the capacity of rivers and canals, as well as flood control. These materials are washed from the slopes and plains and cause soil erosion and poor vegetation and environmental degradation. Result: Trapping efficiency shows the percentage of sediment material entering the reservoir that settles. Trapping efficiency is a function of the ratio of tank volume to annual inlet water volume:- The volume of Shahid Abbaspour Dam reservoir has been estimated at 3 billion cubic meters according to previous studies.- According to the statistics and information of Khuzestan Water and Electricity Organization, the average discharge rate of Karun 3 dam station in the period 1977 to 1999 is equal to 359 cubic meters per second, which the average annual input volume is 11321424000 cubic meters. Therefore, the ratio of reservoir volume to annual inlet water volume is 0.26 , which by extracting the result, trapping coefficients for fine-grained, medium-grained and coarse-grained sediments are 88%, 95% and 98%, respectively, the average total trapping coefficient. 94% sediments have been obtained.
_||_