مطالعه هیستوپاتولوژیکی ضایعات قلبی و پیاز آئورتی ماهی قزلآلای رنگین‌کمان در سیستم‌های پرورشی مختلف
محورهای موضوعی : آسیب شناسی درمانگاهی دامپزشکی
پیام عرب زاده
1
,
بهیار جلالی
2
,
داریوش مهاجری
3
,
ایرج سهرابی حقدوست
4
1 - دانش‌آموخته دکترای تخصصی بیماریهای آبزیان، دانشکده علوم تخصصی دامپزشکی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران، تهران، ایران
2 - گروه بیماریهای آبزیان، دانشکده علوم تخصصی دامپزشکی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران، تهران، ایران
3 - گروه پاتوبیولو‍‍ژی، دانشکده دامپزشکی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز، تبریز، ایران
4 - گروه پاتولوژی، دانشکده علوم تخصصی دامپزشکی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران، تهران، ایران
کلید واژه: هیستوپاتولوژی, قزلآلای رنگین‌کمان, ضایعات قلبی و پیاز آئورتی,
چکیده مقاله :
چکیده ضایعات قلبی و عروقی یکی از مهم ترین عوامل بروز تلفات در سیستم های مختلف پرورشی ماهیان قزل آلای رنگین کمان به شمار می رود. هدف از این مطالعه، مقایسه میزان و شدت بروز ضایعات پاتولوژیک قلب و پیاز آئورتی ماهیان قزل آلای رنگین کمان در سیستم های پرورشی گسترده، نیمه متراکم و متراکم بود. بدین منظور تعداد 10 نمونه ماهی قزل آلای رنگین کمان از 7 گروه وزنی (کمتر از 90 گرم، 90 تا 300 گرم، 300 تا 500 گرم، 500 تا 1000 گرم، 1 تا 3 کیلوگرم، 3 تا 5 کیلوگرم و بالاتر از 5 کیلوگرم) و در کل 210 نمونه از سه مزرعه واقع در منطقه هراز و اسپیران در اطراف شهر تبریز به صورت تصادفی صید و نسبت به تهیه نمونه از قلب و پیاز آئورتی آنها اقدام شد. در تحقیقات میدانی سن، جنس، میزان تلفات، تراکم ذخیره سازی، نوع غذا و فاکتورهای فیزیکی-شیمیایی آب نیز مورد توجه قرار گرفت. از نمونه های اخذ شده مقاطع آسیب شناسی با رنگ آمیزی معمول هماتوکسیلین- ائوزین تهیه گردید. از لحاظ آسیب شناسی بافتی 47 ماهی نر و 73 ماهی ماده دچار ضایعات قلبی عروقی بودند که 29 مورد متعلق به سیستم پرورشی گسترده، 41 مورد متعلق به سیستم پرورشی نیمه متراکم و 50 مورد متعلق به سیستم پرورشی متراکم بود. ادم و پرخونی در لایه اسفنجی عضلات دهلیز و بطن، تغییرات ملایم تا شدید دژنراتیو تارهای عضلانی، تغییرات آماسی ملایم تا شدید، آسیب جزئی تا شدید دیواره عروق، تشکیل ترومبوز، نکروز و فیبروز عمده ترین تغییرات پاتولوژیکِ قابل مشاهده بودند. در هر سه سیستم پرورشی گسترده، نیمه متراکم و متراکم با افزایش سن ماهیان بر میزان شدت ضایعات نیز افزوده می شد. میزان بروز ضایعات و شدت آنها از وزن 500 گرم به بعد (دوران بلوغ) کاملاً معنی دار بود (05/0>p). بروز این تغییرات در سیستم پرورشی مدار بسته در مقایسه با دو سیستم دیگر در حد بالایی معنی دار بود (05/0>p). بین جنس نر و ماده نیز از لحاظ تغییرات فوق اختلاف معنی دار وجود داشت (05/0>p).
Abstract Cardiovascular lesions are considered as one of the most important factors leading to mortality of rainbow trouts in different breading system. The aim of this study was to compare the extent and the intensity of occurrence of pathologic lesions in the heart and bulbus arteriosus of rainbow trouts in extensive, semi intensive and intensive cultivation systems. For this purpose, 10 fish specimens from 7 weight groups (less than 90 grams, 90 to 300 grams, 300 to 500 grams, 500 to 1000 grams, 1 to 3 kilograms, 3 to 5 kilograms and over 5 kilograms) and a total of 210 specimens were collected randomly from 3 farms in Haraz and Espiran regions and their heart and bulbus arteriosus collected. In field research, age, sex, mortality rate, stocking density, feeding type and the physical and chemical specifications of the water were also taken into consideration. Histopathological slides were prepared from the collected specimens and stained with Hematoxylen and Eosin. Histopathologically, 47 male and 73 female fish had cardiovascular injuries with 29 cases in extensive cultivation system, 41 in semi intensive and 50 in intensive systems. Edema and hyperemia in the spongy layer of the atrial and ventricular muscles, moderate to severe muscular degeneration, moderate to severe inflammation, mild to severe vascular damage, thrombus formation, necrosis and fibrosis were the most important pathologic changes observed. The severity of lesions increased with increasing age of the fish in all three cultivation systems. The extent and intensity of pathologic lesions in fish over 500 grams was completely significant (p<0.05). These changes were significant in intensive cultivation system compared to the other two system (p<0.05). There was also significant difference between male and females (p<0.05).