تبیین نقش حکمروایی خوب بر تاب آوری بافت های ناکارآمد شهری (مطالعه موردی محله هلال احمر ناحیه 4 منطقه11 تهران)

علیرضا استادمحمودنیا ¹ ( دانشجوی دکتری تخصصی جغرافیا و برنامه ریزی شهری واحد علوم و تحقیقات ، دانشگاه آزاد اسلامی ، تهران ، ایران )
یوسفعلی زیاری ² ( دانشیار گروه جغرافیا و برنامه ریزی شهری ، واحد تهران مرکزی ، دانشگاه آزاد اسلامی ، تهران ، ایران )

تاریخ ارسال : 1400/12/25 تاریخ تایید : 1401/03/03

کلید واژه: تهران, حکمروایی خوب شهری, تاب آوری شهری,

چکیده مقاله :

هدف کلی این پژوهش ، دستیابی به مدلی مفهومی جهت سنجش میزان تطبیق مولفه های حکمروایی خوب و تاب آوری ویافتن ارتباط میان شاخصه ها و متغیر های حکمروایی خوب و تاب آوری بافت های ناکارآمد شهری و تعیین میزان تحقق پذیری آنها بود. روش پژوهش کمی - پیمایشی و از نوع رابطه‌ای (همبستگی) است. ابزار اصلی پژوهش پرسشنامه‌ای بود که روایی آن توسط هیئت‌رئیسه متخصصان و پایایی آن توسط ضریب آلفای کرون باخ تأیید شد (7/0< α) . این پرسشنامه شامل سه بخش ، ویژگی‌های عمومی پاسخگویان ، سنجش وضعیت حکم روایی شهری (26 گویه) ، سنجش تاب آوری (32 گویه) است. جامعه آماری این تحقیق خانوارهای محله هلال احمر منطقه 11 شهرداری تهران از بخش های مرکزی کلان شهر تهران است ، با توجه توزیع تعداد خانوار در محله هلال احمر ، حجم نمونه تحقیق از طریق فرمول کوکران محاسبه شد. برای تبیین و میزان اثرگذاری هرکدام از ابعاد هشت‌گانه حکمروایی شهری در تاب‌آوری از مدل رگرسیونی چندگانه توأم عوامل و شاخص‌های تأثیرگذار در میزان تاب‌آوری استفاده شد نتایج حاصله حکایت از آن دارد که یافته‌های پژوهش نشان داد که در محله هلال احمر به عنوان بافت ناکارآمد شهری ، از ابعاد حکمروایی خوب شهری مولفه های مشارکت شهروندی ، شفافیت و قانون مداری بیشترین تاثیر را بر تاب آوری این محله دارند و با توجه به سطح معناداری آن‌ها نتایج آن قابل‌تعمیم است. همچنین با توجه به نتایج بدست آمده مولفه عدالت نیز با اثر گذاری بر این مولفه های مشارکت و قانون مداری اثر غیر مستقیمی بر تاب آوری شهری دارد.

چکیده انگلیسی :

The purpose of this research is to achieve a conceptual model to estimate the comparing rate of parameters of good governance and resilience, moreover to find a relationship between urban good governance and resilience indicators and variables concerning inefficient urban textures, and finally to determine their amount of feasibility. The method of this research is quantative-scaling and correlational type. The main tool for this research is a questionnaire. Its justifiability is confirmed by a specialist board and its reliability is confirmed by Cronbach’s alpha (a>0/7). This questionnaire consists of three parts: the responders’ general characteristics, urban governance condition measurement (26 items), and resilience measurement (32 items). Statistical society of this research is chosen from Helal Ahmar (Red Crescent) neighborhood families. Helal Ahmar is in 11th district of Tehran municipality, in the central part of Tehran metropolis. Research sample size is calculated by Cochran formula according to the number of families in Helal Ahmar neighborhood. Multiple Regression model is used along with effective factors and indicators, to explain the effectiveness of each eight elements of urban governance on resilience. The results show that in Helah Ahmar neighborhood which is an inefficient urban texture, the following indicators from urban good governance: citizen participation, transparency, and lawfulness have the most effect on the resilience of this neighborhood. According to the significance level of these indicators the result can be generalized. Moreover, the results show that justice can have great effect on participation and lawfulness. Therefore, it can be concluded that justice has indirect effect on urban resilience.