بررسی رابطه عوامل اجتماعی و فرهنگی با معیارهای انتخاب رشته تحصیلی دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز

محورهای موضوعی : جامعه شناسی

ندا تاج روشن ¹ (کارشناسی‌ارشد جامعه‌شناسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز – ایران.)
مجید ظروفی ² (عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد شبستر- ایران.)

تاریخ دریافت : 1395/07/06 تاریخ پذیرش : 1395/07/06 تاریخ انتشار : 1394/04/01

کلید واژه: رشته تحصیلی, علاقه شخصی, پرستیژ اجتماعی, مدرک‌گرایی و سرمایه فرهنگی,

چکیده مقاله :

هدف کلی این تحقیق، بررسی رابطه عوامل اجتماعی و فرهنگی با معیارهای انتخاب رشته تحصیلی دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحدتبریز بود. تحقیق حاضر به لحاظ ماهیت و محتوای کاری، توصیفی و از نوع پیمایشی است، از طرفی این پژوهش از نظر هدف، کاربردی است که به صورت میدانی اجرا شده است. جامعه آماری شامل کلیه دانشجویان مقطع کارشناسی و کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز می‌باشدکه در سال تحصیلی 94-1393 برابر 25947 تعداد است، آن نبه منظور تعیین حجم نمونه از فرمول کوکران استفاده شد، با درجه دقت 5 درصد و سطح اطمینان 95 درصد حجم نمونه برابر 379 نفر به دست آمد. جهت تعیین نمونه‌ها و مراجعه به آن ها، از روش نمونه‌گیری طبقه‌ای تصادفی استفاده شد. برای جمع‌آوری اطلاعات مربوط به آزمون فرضیه‌ها، از پرسشنامه محقق‌ساخته استفاده شده است. پرسشنامه شامل 45 گویه است که بر پایه مقیاس شش رتبه‌ای لیکرت تنظیم شده است. جهت بررسی پایایی پرسشنامه‌ها، از آلفای کرونباخ استفاده شد، پس از تعیین روایی و اعتبار ابزار اندازه گیری تحقیق، پرسشنامه‌ها در بین نمونه تحقیق توزیع و جمع آوری شد. برای آزمون فرضیه‌های تحقیق از همبستگی پیرسون، آزمون t مستقل و تحلیل واریانس یک طرفه استفاده گردید. نتایج نشان داد که بین میزان مدرک‌گرایی با معیار درآمد و بازار کار انتخاب رشته تحصیلی رابطه مثبت معنی‌داری وجود دارد و هم چنین بین میزان تشویق دیگران و سرمایه فرهنگی با معیار علاقه شخصی، پرستیژ اجتماعی، درآمد و بازار کار انتخاب رشته تحصیلی رابطه مثبت معنی‌داری وجود دارد.

چکیده انگلیسی:

The purpose of this study is the examination of the relationship between social and cultural factors with the selection of field of study criteria among Islamic Azad University of Tabriz students.The nature and content work of this study is survey and descriptive and the purpose of the study if applied. The population of the study is all MA and BA students in Islamic Azad University of Tabriz in 93-94 educational years (25947) of whom 379 were selected as the sample of the study using Cochran formula and stratified random sampling method. A researcher-made questionnaire was used to gather data which is based on Likert scale. In order to test the hypothesis, Pearson correlation, T tests and one way AN OVA were used. The results show that, there is a meaningful relationship between academic credentials orientation and income and labor market. Also, there is a meaningful relationship between others’ encourage and cultural capital with personal interest, social prestige, income and labor market. 

منابع و مأخذ:

بهمن آبادی، س؛ و دیگری. (1391). اعتباریابی پرسشنامه علاقه­مندی به پژوهش دانشجویان: سنجه عملکرد آموزش پژوهش در دانشگاه‌ها. چهارمین همایش ملی آموزش. 27 و 28 اردیبهشت. دانشگاه تربیت دبیر رجائی.

پیروی، ن؛ و همکاران. (1391). عوامل موثر بر انتخاب رشته تحصیلی دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی قزوین. مجله علمی دانشگاه علوم پزشکی قزوین. دوره 16، شماره 2.

رفیع­پور، ف. (1378). آناتومی جامعه. تهران: شرکت سهامی انتشار.

رفیع­پور، ف. (1381). موانع رشد علمی در ایران و راه­حل‌های آن. تهران: موسسه انتشار.

عابدیان، ک؛ و دیگری. (1391). عوامل موثر بر انگیزه دانشجویان پرستاری از انتخاب رشته تحصیلی خود، (یک مطالعه مقطعی). نسیم تندرستی (سلامت خانواده). دوره 1، شماره 3.

عنایتی نوین­فر، ع؛ و همکاران. (1391). بررسی مقایسه‌ای عوامل موثر بر انتخاب رشته تحصیلی دانشجویان دانشکده‌های فنی و مهندسی، روان­شناسی و علوم تربیتی دانشگاه تهران. فصلنامهپژوهشوبرنامه­ریزیدرآموزشعالی. شماره 166، صص 167-145.

فاضلی، م. (1386). جامعه‌شناسی مصرف موسیقی. تهران: پژوهش­گاه فرهنگ هنر و ارتباطات.

مرادی، ا؛ و دیگری. (1392). بررسی رضایت دانش‌آموزان دوره متوسطه نظری از انتخاب رشته خویش و عوامل موثر بر آن. روان­شناسی تربیتی دوره جدید. سال 9، شماره 28.

مطالعه موردی شهر تهران. نامه علوم اجتماعی. شماره 20، صص 147-133.

معمارپور، م؛ و همکاران. (1392). عوامل موثر بر انتخاب رشته تحصیلی در دانشجویان دندانپزشکی. مجلهآموزشدرعلوم پزشکی. دوره 13، شماره 4.

نعمت­الهی، ح؛و همکاران. (1393). بررسی انگیزه‌ها و دیدگاه‌های دانشجویان دانشکده دندانپزشکی مشهد پیرامون انتخاب رشته تحصیلی خویش در سال 1389. مجله دانشکده دندانپزشکی مشهد. دوره 38، شماره 1.

هاشمی، و؛ و همکاران. (1385). بررسی رابطه هوش هشت­گانه گاردنر با انتخاب رشته تحصیلی و پیشرفت تحصیلی دانش‌آموزان. مجله روان­شناسی. دوره 10، شماره 3.

Boudarbat, B.&  Montmarquett, C. (2009). Choice of fields of study of university Canadian graduates: The role of gender and their parents’ education. Education Economics, Taylor and Francis Journals. 17(2), P.p: 185-213.

Bourdieu, P. (1984). Distinction, A Social Critique of the Judgments of taste. London: R.K.P.

Davis, H. D. & etal. (2001). Novel approaches to college choice: A survey of postsecondary opportunities. Annual Meeting of the Association Research. Retrieved from: www.state.tn.us/ thec/policyinit.html.