گفتمان‌های ارتباطات انسانی در خانواده ایرانی از منظر تئوری دانش

محورهای موضوعی : جامعه شناسی

بنیتا سالک‌آزاد ¹ , باقر ساروخانی ²

1 - دانشجوی دکتری جامعه‌شناسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات، گروه جامعه‌شناسی؛ تهران- ایران.
2 - استاد گروه جامعه‌شناسی، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات؛ تهران- ایران (نویسنده مسئول).

تاریخ دریافت : 1394/12/23 تاریخ پذیرش : 1394/12/23 تاریخ انتشار : 1391/05/01

کلید واژه: گفتمان, سرمایه اجتماعی, سرمایه اقتصادی, سرمایه فرهنگی, سرمایه نمادین, ارتباطات انسانی در خانواده, تئوری دانش, تئوری زمینه‌ای,

چکیده مقاله :

مقاله حاضر بر گفتمان های ارتباطات انسانی در خانواده متمرکز گردیده است. در این مقاله سعی شده است تا بر روی گفتمان های ارتباطی خانواده متمرکز شود. هر تئوری دربارۀ ارتباطات خانواده می بایستی شامل هم موضوعات درون ذهنی و هم تعاملی باشد. از طریق موضوعات تعاملی افراد خانواده با یکدیگر ارتباط برقرار می نمایند. به طور معمول خانواده از دو نوع گرایش ارتباطاتی پیروی می کند: انطباقی و محاوره ای. چهار الگوی ارتباطات خانواده به وجود می آید: خانواده های مبتنی بر رضایت طرفین، کثرت گرایانه، حمایتی و با آزادی مطلق. در این پژوهش از روش تئوری زمینه ای استفاده شده است. برای تحلیل داده های جمع آوری شده از خانواده های مناطق 22گانه تهران از روش تحلیل کمی داده ها (تحلیل عاملی) برای دسته بندی و تائید مقوله سازی ها و ساختن قضایای تئوری زمینه ای استفاده گردیده است. نتیجه آن که متغیرهایی که برارتباطات درون خانواده تأثیر می گذارند عامل ایجاد چنین تفاوت هایی هستند. هرکسی که سرمایه بیشتری دارد، اجازه تحرک بیشتری به اعضای خانواده درحیطۀ بدست آوردن سرمایه ها می دهد. هم چنین افرادی که سرمایه بیشتری دارند، درمحیط خانواده ارتباطات مذاکره ای را اتخاذ می نمایند. افرادی که سرمایه کمتری دارند، در محیط خانواده ارتباطات انطباقی را اتخاذ می کنند.

چکیده انگلیسی:

  This paper focuses on the discussions of human communication in families in Tehran, and it has been tried to focus on the communicative discourse of family. Any theory about family communication should include both subjective and internal issues. Through internal issues, family members communicate with each other. Generally, family follows two types of communication orientation: Adaptive and interactive and in this regard, four patterns of family communication rose: consensual, Pluralist, supportive families with freedom.  In this study, background theory is used. To analyze the data that are collected from families of the 22 districts of Tehran, quantitative analysis method (factor analysis) has been used. And For classification and approval of the propositions, background theory is used. For classification and approval of the propositions and theorem buildings, grounded theory is used.  The variables that affect communications in the family are the cause of such differences. Anyone who has more capital, allows greater mobility to family members to obtain more capital. Also, people who have more capital pursue the conversational communication in family environment. People who have less capital pursue the adaptive communication in family environment.

منابع و مأخذ:

استراس، آ؛ و   دیگری. (1385). اصول روش تحقیق کیفی، نظریه مبنایی (رویه­ها و شیوه­ها).   پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی. تهران.

برناردز، ج.   (1388). درآمدی به مطالعات خانواده. ترجمه: ح، قاضیان. نشر نی. تهران.

بوردیو، پ.   (1380). نظریه کنش، دلایل عقلی و انتخاب عقلانی. ترجمه: م، مردیها.   انتشارات نقش و نگار. تهران.

بهنام، ج. (1383).   تحولات خانواده، پویایی خانواده در حوزه­های فرهنگی گوناگون. ترجمه: م، ج،   پوینده. نشر ماهی.

تاجیک، م، ر.   (1379). گفتمان و تحلیل گفتمانی (مجموعه مقالات). انتشارات فرهنگ گفتمان.   تهران.

ریتزر، ج. (1384).   نظریۀ جامعه­شناسی در دوران معاصر. ترجمه: م، ثلاثی. انتشارات علمی. تهران.

ساروخانی، ب.   (1386). جامعه­شناسی ارتباطات. انتشارات اطلاعات. تهران.

ساروخانی، ب.   (1384). مقدمه­ای بر جامعه­شناسی خانواده. انتشارات سروش. تهران.

سیلورمن، د.   (1381). روش تحقیق کیفی در جامعه­شناسی. ترجمه: م، ثلاثی. موسسه فرهنگی   انتشاراتی تبیان. تهران.

فرهنگی، ع، ا.   (1386). ارتباطات انسانی. جلد اول  و جلد دوم. موسسه خدمات   فرهنگی رسا. تهران.

فوکو، م . (1386).   اراده به دانستن. ترجمه: ن، سرخوش؛ و دیگری. نشر نی. تهران.

گرنفل، م. (1389).   مفاهیم کلیدی پیر بوردیو. ترجمه: م، م، لبیبی. نشر افکار. تهران.

گیدنز، آ. (1383).   تجدد و تشخص، جامعه و هویت شخصی در عصر جدید. ترجمه: ن، موفقیان. نشر نی.   تهران.

گیدنز، آ. (1384).   سیاست، جامعه­شناسی و نظریۀ اجتماعی. ترجمه: م، صبوری. نشر نی. تهران.

محمدپور، ا.   (1390). روش تحقیق کیفی، ضد روش. جلد اول و جلد دوم. انتشارات جامعه­شناسان.   تهران.

مک دانل، د.   (1380). مقدمه­ای بر نظریه های گفتمان. ترجمه: ح، ع، نوذری. نشر فرهنگ   گفتمان. تهران.

میلر، پ. (1384). سوژه،   استیلا و قدرت. ترجمه: ن، سرخوش؛ و دیگری. نشر نی. تهران.

نیکومرام، ه؛ و   دیگران. (1387). سرمایه اجتماعی. انتشارات دانشگاه آزاد اسلامی علوم و   تحقیقات تهران. تهران.

یارمحمدی، ل، ا.   (1385). ارتباطات از منظر گفتمان­شناسی انتقادی. نشر هرمس. تهران.

 

Forte, J. (2007). Human Behavior and The Social Environment.   Thomson Books/Cole. US.

Giddens, A. (1990). Sociology. Second Edition. Macmillan Education   publication. London.

Hamilton, p. (1983). Talcott Parsons. Ellis Horwood publication.   London.

Hill, A. Watson, J. Rivers. D. Joyce, M. (2007). Key Themes in   Interpersonal Communication. McGraw-Hill. London.

Moore, J. T, M. Asay, S. (2008). Family Resource Management. SAGE   Publication. London.

Motley, Michael, T. (2008). Studies in Applied Interpersonal   Communication. SAGE Publication. London.

Motley, Michael, T. (2008).  Studies   in Applied Interpersonal Communication. SAGE. London.

Newman, D. (2009). Families, A Sociological Perspective.   McGraw-Hill. United state.

Sales, A. Fournier, M. (2007). Knowledge Communication &   Creativity. SAGE Publication.    London.

Schroeder, E. (2008). Family and Personal Relationships.   McGraw-Hill. United state.

Scott, J.  And others. (2007). The   Sociology of Families.  Blackwell   Publishing. Australia.