تحلیل نقش احساس محرومیت نسبی و پیوندهای محله‌ای در گرایش جوانان به خشونت شهری (مورد مطالعه: شهر رشت)
محورهای موضوعی : جامعه شناسی و سکونتگاههای انسانی
نیر ابراهیمی
1
(دانشجوی دکتری ، گروه جامعه‌شناسی، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران)
رضا علی محسنی
2
(دانشیار گروه جامعه‌شناسی، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران)
محمود علمی
3
(استادیار گروه جامعه‌شناسی، واحد تبریز، دانشگاه آزاد اسلامی، تبریز، ایران)
کلید واژه: احساس محرومیت نسبی, شهر رشت, پیوندهای محله‌ای, خشونت‌های شهری,
چکیده مقاله :
مقدمه: توجه به کاهش ناامنی‌های شهری از جمله مسایل مهم در دستیابی به توسعه پایدار اجتماعی است. جرم و خشونت شهری از جمله عواملی هستند که باعث تضعیف امنیت در شهرها می‌شوند. خشونت شهری یکی از آسیب‌های اجتماعی است که با مطالعه آن می‌توان به وضعیت سلامت اجتماعی در یک شهر پی برد.هدف پژوهش: هدف پژوهش مطالعه نقش احساس محرومیت نسبی و پیوندهای محله‌ای در گرایش به خشونت‌های شهری است.روش‌شناسی تحقیق: روش تحقیق توصیفی-تحلیلی و برای گردآوری اطلاعات، از روش‌های اسنادی و ابزار پرسشنامه استفاده شده است. جامعه آماری تحقیق را جوانان 18 تا 35 سال شهر رشت شامل 224203 نفر تشکیل می‌دهند. حجم نمونه از طریق فرمول کوکران 384 نفر و به روش نمونه‌گیری خوشه‌ای چندمرحله‌ای توزیع گردید. مفهوم احساس محرومیت نسبی با بهره‌گیری از پژوهش لهسائی‌زاده (1391)، پیوندهای محله‌ای با بهره‌گیری از پژوهش جمشیدیها و همکاران (1393) و خشونت شهری نیز با استفاده از پرسشنامه تحقیق محسنی و همکاران (1395) سنجیده شده است. تجزیه و تحلیل داده‌ها با استفاده از نرم‌افزارهای SPSS و Amos و آزمون‌های آماری همبستگی پیرسون و مدل‌سازی معادلات ساختاری انجام گردید.قلمرو جغرافیایی پژوهش: قلمرو جغرافیایی پژوهش حاضر، مناطق پنج‌گانه شهرداری شهر رشت می‌باشد.یافته‌ها و بحث: یافته‌ها نشان داد که بین پیوندها و تعلقات محله‌ای و گرایش به خشونت شهری، همبستگی (19/0-) معنادار معکوس ضعیفی وجود دارد؛ اما بین احساس محرومیت نسبی و گرایش به خشونت شهری، همبستگی (33/0) معنادار مستقیمی وجود دارد. همچنین نتایج مدل‌سازی معادلات ساختاری نیز نشان داد که پیوندها و تعلقات محله‌ای با ضریب30/0- و احساس محرومیت نسبی با ضریب 39/0 بر گرایش به خشونت‌های شهری تاثیر دارند.نتایج: برای کاستن از خشونت‌های شهری در بین جوانان لازم است برنامه‌ریزی‌ها و سیاستگذاری‌های دقیقی در زمینه کاهش احساس محرومیت نسبی (توزیع برابر امکانات و برقراری عدالت اجتماعی) و افزایش احساس تعلق اجتماعی به شهر و محله‌های شهری صورت گیرد.
Introduction: Attention to the reduction of urban insecurity is one of the important issues in achieving sustainable social development. Urban crime and violence are among the factors that weaken security in cities. Urban violence is one of the social harms that can be studied to understand the state of social health in a city. The purpose of the research: The purpose of the research is to study the role of feeling of relative deprivation and neighborhood ties in the tendency towards urban violence.Research methodology: descriptive-analytical research method and document methods and questionnaire tools were used to collect information. The statistical population of the research consists of 224,203 young people aged 18 to 35 in Rasht city.The geographical scope of the research: The geographical scope of the current research is the five districts of Rasht city.The geographical scope of the research: The geographical scope of the current research is the five districts of Rasht city.Findings and discussion: The findings showed that there is a weak inverse significant correlation (-0.19) between neighborhood links and ties and tendency to urban violence; However, there is a direct significant correlation (0.33) between the feeling of relative deprivation and the tendency to urban violence. Also, the results of structural equation modeling also showed that neighborhood ties and ties with a coefficient of -0.30 and feeling of relative deprivation with a coefficient of 0.39 have an effect on the tendency to urban violence.Results: In order to reduce urban violence among young people, it is necessary to make detailed plans and policies in the field of reducing the feeling of relative deprivation (equal distribution of facilities and establishment of social justice) and increasing the sense of social belonging to the city and urban neighborhoods.
_||_