آثار مترتبه بر شمایلشكنی در یهودیت، مسیحیت و اسلام
محورهای موضوعی :محمد شفیق اسکی 1 , فاطمه قربانی لاکتراشانی 2
1 - استادیار، گروه الهیات و معارف اسلامی، دانشگاه فرهنگیان، مازندران، ایران
2 - استادیار، گروه الهیات و معارف اسلامی، دانشگاه فرهنگیان، مازندران، ایران
کلید واژه: هنردینی, شمایلشكنی, تحریم تصویری, هنر اسلامی,
چکیده مقاله :
هریک از ادیان در بیان اصول و تجلی بخشی به حقایق معنوی از زمینههای مختلف هنر چون تصویرگری، جهت پیشبرد اهداف و ارائه عقاید خود استفاده نمودهاند؛ حال آنکه برخی دیگر، از بیان تصویری پرهیز داشتهاند. ازین رو نگرش دینی به تصویرگری بر سه قسم شمایلی و غیرشمایلی، و شمایلشكنانه قابل ارائه میباشد. در دیدگاه غیرشمایلی، مانند پردازش هندسی در اماکن مقدس اسلامی، غالبا هنر با نمادگرایی درآمیخته و از تصویرگری پیكر انسان و حیوان پرهیز میگردد. در نگاه شمایلشكنانه، نقش تصاویر مقدس، نفی و هرگونه اثر هنری با این مضمون، برخورد و محکوم به نابودی است. پیروزی نهضت شمایلشكنی در بیزانس نیز در برابر شمایل دوستان، سبب نتایج متفاوتی در میان طرفداران ادیان ابراهیمی گشته و سرآغاز اتفاقات قابل توجه و معتنابهی در حوزههای كلامی و هنری گردید. این پژوهش به روش توصیفی- تحلیلی، به بررسی آثار مترتبه بر نهضت شمایلشكنی در ادیان یهودیت، مسیحیت و اسلام میپردازد. در پایان مشخص گردید که موضعگیری مذهبی نسبت به شمایلشكنی در میان یهودیان، سبب محدودشدن هنرهای تجسّمی و مغفول ماندن هنرهای بازنمودی و در مسیحیت موجبات گسترش تزئینات هندسی در كلیسا و اماكن مقدس را فراهم آورد. این مقوله در میان مسلمانان، سبب گسترش هنر اسلامی، به ویژه هنرهای انتزاعی گردید.
Each of the religions have used different fields of art, such as painting, to advance their goals and present their ideas in expressing their principles and manifesting spiritual truths; However, some others have avoided visual expression. Therefore, the religious attitude towards painting can be presented in three categories: symbolic, non-symbolic, and iconoclastic. In a non-symbolic perspective, such as geometric processing in Islamic holy places, art is often mixed with symbolism and the depiction of human and animal bodies is avoided. In the iconoclastic view, the role of sacred images is negation and any artwork with this theme is condemned and condemned to destruction. The victory of the iconoclasm movement in Byzantium against the iconoclasts caused different results among the supporters of Abrahamic religions and marked the beginning of remarkable and remarkable events in theological and artistic fields. This research, using a descriptive-analytical method, examines the consequences of the iconoclasm movement in the two religions of Christianity and Islam. In the end, it was found that the religious attitude towards iconography among the Jews limited the visual arts and neglected the representational arts, and in Christianity, it caused the expansion of geometrical decorations in the church and holy places. This category among Muslims caused the spread of Islamic art, especially abstract art.