بررسی زمینه های کاربست تمثیل در مجموعۀ «دستور زبان عشق» از قیصر امینپور
محورهای موضوعی : تمثیل در زبان و ادب فارسیمحمد قاسمی فرد 1 , اکبر شعبانی 2 , مهدی نوروز 3 , بتول فخر اسلام 4
1 - گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه آزاد اسلامی، واحد نیشابور، نیشابور، ایران.
2 - گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه آزاد اسلامی، واحد نیشابور، نیشابور، ایران.
3 - استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه آزاد اسلامی، واحد نیشابور، نیشابور، ایران.
4 - هیات علمی گروه زبان و ادبیات فارسی ، واحد نیشابور ، دانشگاه آزاد اسلامی ، نیشابور ، ایران.
کلید واژه: تمثیل, اخلاق, emotion, عاطفه, Ethics, قیصر امین پور, allegory, Qaisar Aminpour, دستور زبان عشق, Grammar of Love,
چکیده مقاله :
تمثیل یکی از مهم ترین ابزارهای ادبی است که به لحاظ ساختاری و محتوایی بازتاب ویژه ای در گسترۀ ادب فارسی دارد. با توجه به قابلیت های ارتباطی این گونۀ ادبی، برای بیان مفاهیم مختلف غنایی، تعلیمی، حماسی، عرفانی و ... از آن استفاده می شود. این میزان از انعطاف پذیری، موجب ماندگاری نقش آفرینی تمثیل در حوزۀ ادبیات شده است. یکی از شاعران معاصر که در سروده های خود برای تبیین و تشریح منظور خود، هدفمندانه از تمثیل استفاده کرده، قیصر امین پور است. در مقالۀ حاضر، با تکیه بر منابع کتابخانه ای و مقالات پژوهشی و نیز، روش توصیفی- تحلیلی، زمینه های کاربست تمثیل در مجموعۀ دستور زبان عشق بررسی و کاویده شده است. نتایج تحقیق نشان می دهد که زمینه های کاربست تمثیل در اثر امین پور عبارتند از: به چالش کشیدن رفتارهای غیرقابل قبول؛ تغییر سرنمون های اخلاقی و ارائۀ الگوهای جایگزین؛ خلق تداعی های قدرتمند در ذهن و عینی سازی مطالب؛ آموزش غیرمستقیم نکات اخلاقی؛ ساده سازی مفاهیم پیچیده و تغییر چهارچوب معنایی یک مفهوم.
Allegory is one of the most important literary tools that has had a special reflection in terms of structure and content in the field of Persian literature. Due to the capabilities of this literary genre, it is used to express different concepts of lyrical, educational, epic, mystical, etc. This degree of flexibility has perpetuated the role of allegory in the field of literature. Qaisar Aminpour is one of the contemporary poets who has purposefully used allegory in his poems to explain and explain his meaning. In the present article, relying on library resources and research articles, as well as descriptive-analytical methods, the fields of application of allegory in the collection of "Grammar of Love" have been studied and explored. The research results show that the fields of application of allegory by Aminpour are: "Challenging unacceptable behaviors; changing moral cues and providing alternative patterns; creating strong associations in the mind and objectification; indirect teaching of moral points; simplification of concepts". Complex and change the semantic framework of a concept.
1- امینپور، قیصر، (1386)، دستور زبان عشق. تهران: مروارید.
12- ایرانزاده، نعمتالله، (1389)، «آرزوی بزرگ؛ گریز از میانمایگی؛ بحثی دربارۀ فلسفه در شعر و فلسفۀ شعر امینپور». مجلۀ پژوهشهای زبانی و ادبی در آسیای مرکزی؛ رودکی. دورۀ 11. شمارۀ 26-27. ص: (43-62).
13- حاجیاسماعیلی، مهدی، (1391)، «کاربرد تمثیل و قصه در شناختدرمانی». مجلۀ رشد آموزش مشاور مدرسه. دورۀ 8. شمارۀ 1. ص: (10-8).
14- حسنشاهی، الهام، (1395)، «بررسی جایگاه تشبیه تمثیل در شعر قیصر امینپور». همایش ادبیات فارسی معاصر. ایرانشهر: دانشگاه ولایت. ص: (117-136).
15- صرفی، محمدرضا و هاشمی، سید رضا، (1389-1390)، «دفاع مقدس، تعهد و تحول در شعر قیصر امینپور». نشریۀ ادبیات پایداری دانشگاه شهید باهنر کرمان. سال 2. شمارۀ 3و4. ص: (323-346).
16- فتوحی، محمود، (4-1383)، «تمثیل، ماهیت، اقسام، کارکرد». مجلۀ دانشکدۀ ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تربیت معلم تهران. سال 12و13. شمارۀ 48-47. ص: (177-141).
17- فلاحی، صادق، (1393)، «اعتراض اجتماعی در شعر قیصر امینپور». فصلنامۀ مطالعات زبان و ادبیات غنایی دانشگاه آزاد اسلامی واحد نجفآباد. سال 4. شمارۀ 11. ص: (17-24).
18- گنجعلی، عباس و انق، نعمان، (1394)، «بررسی و تطبیق اندیشههای اجتماعی در شعر بدر شاکر السیاب و قیصر امینپور». مجلۀ ادبیات تطبیقی دانشگاه شهید باهنر کرمان. سال 7. شمارۀ 13. ص: (175-199).
19- معبودی، فرحناز و عقدایی، تورج، (1392)، «جامعهشناسی ارزشها و ضدارزشها در اشعار قیصر امینپور». مجلۀ زبان و ادبیات فارسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج. شمارۀ 15. ص: (215-238).
2- داد، سیما، (1383)، فرهنگ اصطلاحات ادبی. تهران: مروارید، چ دوم.
3- شفیعیکدکنی، محمدرضا، (1380)، صور خیال در شعر فارسی. تهران: آگه.
4- شمیسا، سیروس، (1387)، بیان. تهران: میترا، چ سوم.
5- صاحبی، علی، (1389)، قصهدرمانی: گسترۀ تربیتی و درمانی تمثیل. تهران: ارجمند.
6- فخر رازی، محمد بن عمر، (1421ق)، التفسیرالکبیر. بیروت: دار احیاء التراثالعربی.
7- گورین، ویلفرد و همکاران، (1383)، راهنمای رویکردهای نقد ادبی، ترجمۀ زهرا میهنخواه، تهران: اطلاعات، چ چهارم.
8- ولک، رنه، (1374)، تاریخ نقد جدید. ج2. ترجمۀ سعید اربابشیرانی. تهران: نیلوفر، چ دوم.
9-Barton, Hudson, (1997), A contemporary Guide to Literary Terms, NewYork: Hougton Mifflin Company.
10- Kenneth, Burris, (2010), Allegory, Emblem and Symbol, Oxford; university press.
11- Shaw, Harry, (1972),A Dictionary of Literary Terms, NewYork: McGraw-Hill.
_||_