تمثیل در نثر دورۀ مشروطه با تکیه بر نثر میرزا فتحعلی آخوندزاده
محورهای موضوعی : تمثیل در زبان و ادب فارسی
سیدحسن فاضلی
1
(دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد همدان، همدان، ایران)
کلید واژه: تمثیل, Constitution, مشروطه, نثر, آخوندزاده, Prose, allegory, Akhundzadeh,
چکیده مقاله :
روشن فکران، آزادی خواهان، علما و روحانیون و حتی تجار عصر قاجار، شکل جدیدی از ادبیّات ملّی و سیاسی را پدید آوردند. آنان با سلاح اندیشه و گفتار به مبارزه سیاسی پرداختند و در مطبوعات و روزنامه‌نگاری و یا با استفاده از استعداد شعر و شاعری و نویسندگی در راستای ابلاغ افکار و عقاید سیاسی و ملّی، خواستار قانون‌طلبی و مشروطه‌خواهی شدند و به اقتضای آن که اکثر مخاطبانشان جوانان و تودۀ مردم بودند، به سادگی و بی‌پیرایگی کلام و تمثیل روی آوردند. تمثیل های این دوره معادل مفاهیم غربی آن، حکایت، مَثَل و حکمت است. آخوندزاده تمثیل را معادل درام برای اصلاح اخلاق و عبرت گرفتن خوانندگان و شنوندگان می داند. روی آوردن به طنز در این دوره سبب رواج تمثیل های طنزآمیز گردید. نماد در دورۀ مشروطه پیوند محکمی با تمثیل دارد. پیشینۀ پژوهش، با توجه به واژگان کلیدی، دربردارندۀ آثار باارزش و علمی مختلفی است اما در عنوان پژوهش، تمثیل در نثر آخوندزاده، در نوع خود تازه و نو است. ضرورت و اهداف اصلی و فرعی مقاله در آشنایی با نثر مشروطه و شناخت تمثیل در نثر آخوندزاده شکل گرفته است. این پژوهش به شیوۀ استنادی - کتاب خانه ای با رویکرد تحلیلی با دامنه دار کردن گسترۀ مقاله به نثر دورۀ مشروطه و حوزۀ نثر این دوره را به نثر آخوندزاده محدود نموده، و در آثار وی به بررسی و کارکرد تمثیل در نثر آن دوره پرداخته است.
Intellectuals, libertarians, scholars and clerics, and even merchants of the Qajar era, created a new form of national and political literature. They waged political struggles with the weapon of thought and speech, and in the press and journalism, or by using the talent of poetry and poetry and writing in order to convey political and national thoughts and ideas, they demanded legalism and constitutionalism, and most of their audience was young and mass They were people, they turned to simplicity and simplicity of words and allegories. The allegories of this period are equivalent to its Western meanings, anecdote, parable and wisdom. Akhundzadeh considers allegory to be the equivalent of a drama to improve morality and to teach readers and listeners a lesson. Turning to humor in this period led to the popularity of humorous allegories. The symbol in the constitutional period has a strong connection with the allegory. The background of the research, according to the keywords, contains various valuable and scientific works, but in the title of the research, the allegory in Akhundzadeh's prose is new in its kind. The necessity and main and secondary goals of the article have been formed in getting acquainted with constitutional prose and recognizing allegory in Akhundzadeh prose. This research in a citation-library method with an analytical approach by extending the scope of the article to the prose of the constitutional period and the field of prose has limited this period to Akhundzadeh prose, and in his works has studied the function of allegory in the prose of that period.
_||_