چهره زروان در «کوش نامه» با رویکرد تمثیلی
محورهای موضوعی : تمثیل در زبان و ادب فارسینعیمه متوسلی 1 , مرضیه ندافی 2
1 - مدرس گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد دشتستان - ایران
2 - مدرس گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد دشتستان - ایران
کلید واژه: زمان, مرگ, جبر, زروان, تقدیر, Time, Death, کوش نامه, Zarvan, the Kooshnameh, Fate, compulsion,
چکیده مقاله :
مقاله حاضر به بررسی آیین زروانی در متن حماسی کوش نامه اثر ایرانشان (ایرانشاه) بن ابوالخیر میپردازد. زروان، خدای زمان، از آیین های رایج ایران باستان است که فلسفه و اندیشههای آن در متون فارسی به خصوص متنهای حماسی، بازتاب گستردهای یافته است. در این پژوهش با استفاده از تحلیل محتوایی، ابتدا زروانیسم و فلسفه آن به صورت مختصر، معرفی شده؛ سپس با بررسی متن کوش نامه چهره و اندیشههای این آیین از خلال بیتهای آن نمایان شده است. با بررسی محتوای کوش نامه این نتیجه حاصل میگردد که چهره زروان در دو قالب زمان و سپهر به صورت گستردهای در این متن بازتاب داشته است. زمان در قالب زمان کرانمند و بیکران شامل شب و روز، سرنوشت و تقدیر و چهره سیاه و گریز ناپذیر مرگ رخ مینماید. سپهر نیز چهره خود را به صورت ستارگان و تأثیر آنان در سرنوشت و بخت آدمی، طالع بینی، ستاره شناسی و تقدیر جبرگرایانه، نمودار ساخته است.
This paper studies Zarvani religion in the epic textbook Kooshnameh written by Iranshah (Iranshan) bin Abal-kheir. Zarvan, the god of time, is of popular ancient Persian religions and its concepts and philosophy have been reflected vastly in the Persian literatures, in particular epic texts. In this textby means of context analysis method, first we will briefly introduce Zarvanismand then we will investigatethe Zarvan corresponding concept based on several related verses from the Kooshnameh. We will show that Zarvan is represented widely in the Kooshnameh in two aspects of 'Time' and 'Sky'. 'Time' is appeared as restricted time and unlimited time such as day and night; destiny and fate; and dark face of inevitable death. 'Sky' is also denoted as stars of destiny, astrology, and deterministic fate.