بررسی موضوعات تعلیمی و غنایی لالاییهای استان بوشهر
محورهای موضوعی : تمثیل در زبان و ادب فارسی
منیژه پورنعمت رودسری
1
(استادیار زبان و ادبیات فارسی
دانشگاه خلیج فارس ـ بوشهر)
کلید واژه: lullabies, لالایی, lyric, تعلیمی, Didactic, غنایی, ادبیات عامیانه, مطالعات فرهنگی, Folk literature, cultural studies,
چکیده مقاله :
در رویکرد مطالعات فرهنگی، پژوهشگر تحقیقات خود را به آثار مشهور و معتبر محدود نمی‌کند، بلکه ادبیات عامه پسند را نیز معرف فرهنگ جامعه می داند. با توجه به این که لالاییها جزو ادبیات شفاهی و عامیانه محسوب می شوند و در حوزه ی مردم شناسی باید به شناخت بیشتر مردم مناطق مختلف دست یافت، باید دید که لالایی ها تا چه حد اوضاع اجتماعی و فرهنگی مردم منطقه را فرا می نماید. به دلیل این که مادر اولین کارگزار اجتماعی شدن کودک در تعلیم مفاهیم دینی، فرهنگی و اجتماعی است و همچنین در لالایی ها احساسات خود را نیز بیان می کند، بررسی لالاییها می‌تواند در حوزه ی پژوهش‌های ادبیات تعلیمی و غنایی مورد توجه باشد. این بررسی برآن است تا نشان دهد که برخی از لالاییها بیانگر آرزوهای مادران و نشانگر هویت مذهبی مردم است. لالاییها همچنین دل نگرانی‌های اجتماعی و اقتصادی مردم، ساختار خانواده‌ها از قبیل ارتباط عاطفی و چند همسری را نیز نشان می دهد. با توجه به این که تاکنون تحقیقات انجام شده در مورد لالایی های استان بوشهر بیشتر جمع آوری بوده و کمتر تحلیل محتوایی شده است، انجام این پژوهش ضروری به نظر می رسد تا از طریق تحلیل محتوای لالایی به عنوان نوعی ادبیات عامیانه، غنایی و تعلیمی، با دیدگاه های فرهنگی، اقتصادی، دینی و مذهبی مردم استان بوشهر به ویژه مادران و زنان این منطقه آشنا شویم.
In the cultural studies approach, the researcher not only dose limit his research to the well-known and prestigious works, but also considers the popular literature as an indicator of the society's culture and worthy for criticism. since lullabies are considered as part of folk and oral literature, It is important to achieve more understanding of people of different regions in the field of anthropology and, Therefore, it is useful to investigate how lullabies show social and cultural situation in the region. As writing down and recalling a few lullabies by themselves do not represent a community, the researcher must observe how these lullabies reflect the culture of a society. In this investigation there is an attempt to show that some of the lullabies illustrate the ideals of mothers and religious identity of the people. Lullabies also show the social and economic anxieties of people and family structures such as emotional relations and polygamy. Since the researches done so far about the lullabies of Bushehr have been more collective rather than analytic, this project seems necessary to make known cultural and economical point of views and religious identity of people in Bushehr specially those of mothers and women in this area.
1- احمدی، بابک،(1374)، حقیقت و زیبایی، تهران: نشر مرکز
2- احمدی ریشهری، عبدالحسین (1380)، سنگستان، شیراز: نوید شیراز
3- انصاری، کوروش،(1385)، فرهنگ و ادبیات عامیانه مردم دشتستان، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی واحد بوشهر
4- پاینده، حسین، (1382)، گفتمان نقد، تهران: روزنگار
5- پورنعمت، منیژه.(1379).لالایی در استان بوشهر، فصل‌نامه پژوهشی، فرهنگی و هنری آبی ها، اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان بوشهر، شماره دوم و سوم
6- حسن لی، کاووس،(1382)، «لالاییهای مخملین،نگاهی به خاستگاه و مضامین لالاییهای ایران»،مجله زبان و ادبیات فارسی دانشگاه سیستان و بلوچستان،سال اول،پاییز و زمستان
7- حمیدی، سیدجعفر،(1380)، فرهنگ نامه بوشهر، تهران: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی؛ سازمان چاپ و انتشارات
8- زارعی و دیگران(1384)، علی، لالاییها، بوشهر: نهضت سوادآموزی
9- زنده بودی، حسین،(1383)، فرهنگ، ادب و گویش تنگسیری، بوشهر: انتشارات بوشهر
10- رضایی، عبدالله،(1381)، ادبیات عامیانه بوشهر، بوشهر: شروع
11- رهادوست، بهار،(1382)، «رویکرد بین رشته ای و مطالعات ادبی»، زیبا شناخت، ش نهم
12- طبیبی، حشمت الله،(1352)، مبادی و اصول جامعه شناسی، تهران: انتشارات کتابفروشی اسلامیه
13- عمرانی، سید ابراهیم،(1381)، لالاییهای ایران،تهران: پیوند نو
14- کوئن، بروس، (1372)،مبانی جامعه شناختی، ترجمه غلام‌عباس توسلی- رضا فاضل، تهران: سمت
15- میرنیا، سید علی،(1369)، فرهنگ مردم(فولکلور ایران)، نشر پارسا
16- ندیمی بوشهری(1389)، زهرا، لالاییهای بوشهری، ناشر مؤلف