تمثیلات انیس العارفین

محورهای موضوعی : تمثیل در زبان و ادب فارسی

امیدوار مالملی ¹

1 - ادبیات و زبان فارسی /دانشکده علوم انسانی/دانشگاه آزاد ایذه

تاریخ دریافت : 1401/02/24 تاریخ پذیرش : 1401/05/16 تاریخ انتشار : 1401/09/25

کلید واژه: انیس العارفین, قاسم انوار, تمثیل,

چکیده مقاله :

مقاله‌ای که می‌خوانیم تمثیلات انیس العارفین است، که قاسم انوار در آن به شیوه پرسش و پاسخ در باب نفس روح، دل، عقل و عشق به سبک عارفان آورده است. هدف این پژوهش، تحلیل ساختار فرمی و محتوایی تمثیلات این اثر است و با روش تحقیق تحلیل محتوا انجام گرفته است. نتایج تحقیق حاکی از آن است که 108 تمثیل در این منظومه شناسایی و تحلیل گردیده است. در ساخت دستوری، 70 درصد جمله‌ی ساده و 30 درصد جمله‌ی مرکب می‌باشد. در لحن بیان، 80 درصد جدی، 19 درصد طنزآمیز و 1 درصد رکیک است. در رواج و تداول، 80 درصد کاربردی و 20درصد کم کاربرد است. در درون مایه و محتوا، 65 درصد صوفیانه و 35 درصد دینی، اخلاقی، تعلیمی و اجتماعی است. در بلاغت، در حوزه‌ی بیان، 50 درصد تشبیه تمثیل و استعاره و در حوزه‌ی بدیع لفظی و معنوی(به ویژه مذهب کلامی)، 50 درصد کاربرد داشته است. با وصفی که گذشت، قاسم انوار، گرایش 50 درصدی به تمثیل دارد.

چکیده انگلیسی:

This article is an attempt to investigate allegories in Anis al Arefin "a book on soul, spirit, heart, wisdom and love compiled by Ghasem Anvar in the manner of questions and answers" in a mystical style. So it aims to analyze formal and content structure of the allegories in this book based on text analysis methods. The results indicate that out of 108 instances of allegories that were extracted and analyzed in this work, %70 was found in simple grammatical sentences and %30 was found in compound sentences. Regarding the style of the work, %80 was found in serious style, %19 in sarcastic style and %1 in vulgar style. Regarding the use of these allegories, %80 was common and %20 was less common. Regarding the motif, %65 was sufic and % 35 was religious, ethical, didactic and social. Regarding eloquence, %50 was simile and metaphor and %50 in the domain of verbal and spiritual rhetoric. So based on the above- mentioned analysis, Ghasem Anvar had a %50 tendency toward allegory.

منابع و مأخذ:

قرآن کریم.

1. ابومحبوب، احمد، بهار 1372،"در تمثیل و ارسال المثل"، رشد آموزش ادب فارسی، شماره 32.


2. انوار، قاسم، 1337، کلیات قاسم انوار، تصحیح سعید نفیسی، تهران: کتابخانه سنایی.


3. دهخدا، علی اکبر،1370،ا مثال و حکم، تهران: سپهر: چ هفتم.


4. ذوالفقاری، حسن، بهار 1386، «بررسی ساختار ارسال‌المثل»، فصلنامه پژوهش‌های ادبی، شماره 15، صص 31-62 .


5. ذوالفقاری، حسن، تابستان 1389، "زیبایی شناسی ضرب المثل های فارسی"، مجله بوستان ادب، دوره دوم، شماره دوم.


6. مالملی، امیدوار، تابستان 1400،"ارسال المثل در مجموعه آثار فارسی احمد غزالی"، فصلنامه تحقیقات تمثیلی در زبان و ادب فارسی بوشهر، شماره 48.


7. مالملی، امیدوار، تابستان 1399،"مختصری از تمثیلات و مثل واره ها در معدن الدرر"، فصلنامه تحقیقات تمثیلی در زبان و ادب فارسی بوشهر، شماره 44.


8. محدثی، محمدرسول و سلامت آذر، رحیم، 1385، شور عشق، رشت: نشر ایلیا.

The Holy Quran. (In Persian)

1. Abu Mahboob, Ahmad, Spring 1993, "In Allegory and Proverb", The Growth of Persian Literature Education, No. 32. (In Persian)

2.       Anvar, Qasem, 1337, Generalities of Qasem Anvar, edited by Saeed Nafisi, Tehran: Sanai Library. (In Persian)3.       Dehkhoda, Ali Akbar, 1991, Proverbs and Verdicts, Tehran: Sepehr: Ch. (In Persian)4.       Zolfaghari, Hassan, Spring 2007, "A Study of the Structure of Proverbs", Quarterly Journal of Literary Research, No. 15, pp. 31-62. (In Persian)5.       Zolfaghari, Hassan, Summer 2010, "Aesthetics of Persian Proverbs", Bustan Adab Magazine, Volume 2, Number 2. (In Persian)6.       Malmali, Omidvar, Summer 1400, "Sending a Proverb in the Collection of Persian Works of Ahmad Ghazali", Quarterly Journal of Allegorical Research in Persian Language and Literature, Bushehr, No. 48. (In Persian)7.       Malmeli, Omidvar, Summer 1399, "A Brief History of Allegories and Parables in Al-Darr Mine", Quarterly Journal of Allegorical Research in Persian Language and Literature, Bushehr, No. 44. (In Persian)8.       Mohaddesi, Mohammad Rasool and Salamat Azar, Rahim, 2006, Shoor Eshgh, Rasht: Ilia Publishing. (In Persian)9.       Homayi, Jalaluddin, 2010, Rhetoric and Literary Crafts, Tehran: Ahura. (In Persian)