اثر شوری آب و کودهای آلی و شیمیایی روی خصوصیات ریخت‌شناسی و زراعی گاوزبان اروپایی
محورهای موضوعی : مجله علمی- پژوهشی اکوفیزیولوژی گیاهیپرویز یداللهی 1 , محمد رضا اصغری پور 2
1 - باشگاه پژوهشگران جوان، واحد شهرکرد، دانشگاه آزاد اسلامی، شهرکرد، ایران
2 - گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشگاه زابل، زابل، ایران
کلید واژه: تنش شوری, صفات کمی, گیاهان دارویی, منطقه سیستان,
چکیده مقاله :
به منظور بررسی اثرات شوری آب آبیاری توأم با کودهای آلی و شیمیایی بر خصوصیات ریخت‌شناسی و زراعی گاوزبان، آزمایشی به صورت کرت‌های خرد شده در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در سال 1391 در دانشگاه زابل اجرا شد. تیمارها شامل کیفیت آب در دو سطح (آب رودخانه و آب چاه با هدایت الکتریکی 18/4 دسی‌زیمنس بر متر) به عنوان عامل اصلی و تیمارهای مختلف کودی شامل NPK (به مقدار80:40:30 کیلوگرم در هکتار)، کود دامی (40 تن در هکتار)، ترکیب کود شیمیایی و دامی (نصف مقادیر یاد شده) و تیمار عدم کود به عنوان عامل فرعی بود. کاربرد آب شور تمام صفات به استثنای تعداد برگ در بوته را به طور معنی‌دار و بیش از 20 درصد کاهش داد. تیمارهای مختلف کودی موجب افزایش معنی‌دار تمامی صفات مورد مطالعه در مقایسه با شاهد گردید؛ کاربرد تلفیقی کود شیمیایی و دامی در افزایش این صفات اثر بخش‌تر بود و ارتفاع گل آذین، تعداد شاخه جانبی، تعداد گل در گل آذین، کلروفیل a، کلروفیل کل و کاروتنوئید را به ترتیب به میزان 4/19، 9/30، 5/31، 6/25، 8/24 و 3/25 درصد نسبت به شاهد افزایش داد. برهمکنش تیمارهای آزمایش بر ارتفاع بوته، ارتفاع گل‌آذین، کلروفیلb ، عملکرد کل بوته و عملکرد خشک سرشاخه گلدار معنی‌دار شد و استفاده از کود توانست کاهش عملکرد اقتصادی را در اثر آب شور را جبران کند. با توجه به این بررسی می‌توان کوددهی به خصوص تلفیق کود آلی و شیمیایی را برای تولید اقتصادی گاوزبان تحت شرایط تنش شوری در زابل پیشنهاد کرد.
In this study, the effect of water salinity accompanied by organic and inorganic fertilizer was examined on the growth, quantitative characteristics and photosynthetic pigments in borage plants. The experimental was split plot based on complete block design with three replicates. Treatments were two irrigation sources: irrigation with fresh and saline water (EC: 4.18 dS m-1) as the main plots, and four fertilization systems: application of NPK at 80:40:30 kg ha-1, 40 t ha-1 of manure, NPK at 40:20:15 kg ha-1 plus 20 ton of manure ha-1 and no soil fertility as sub-plot. The experiment was conducted in 2012 at the Zabol University Research Farm, Zabol, Iran. The results showed that irrigation with saline water significantly reduced plant height, flowering stem height, inflorescence height, number of flowers per inflorescence, number of branches, content of chlorophyll and carotenoid. Application of fertilizer significantly increased all studied traits compared with the control. Combination of organic and inorganic fertilizer was more effective than sole application and increased inflorescence height, number of lateral branches, number of flowers per inflorescence, chlorophyll a, total chlorophyll and carotenoids by 19.4, 30.9, 31.5, 25.6, 24.8 and 25.3 percent over control, respectively. Interaction of water quality and fertilization was significant on plant height, inflorescence height, chlorophyll b, plant dry weight and flowering shoot weight and fertilization protect economic yield against saline water. It is concluded that fertilization, especially combination of organic and inorganic fertilizer, could be recommended for economical production of borage under saline condition in Zabol.