بررسی پراکنش و فراوانی جمعیت‌های زئوپلانکتونی در رودخانه اترک- استان خراسان شمالی
محورهای موضوعی : نشریه فن آوریهای نوین در توسعه آبزی پروری
کلید واژه: زئوپلانکتون, شاخص‌های تنوع زیستی, واژه‌های کلیدی: رودخانه اترک,
چکیده مقاله :
چکیده بررسی فراوانی و پراکنش جمعیت‌های زیستی و مقایسه آنها با اکوسیستم‌های مشابه می‌تواند اطلاعات دقیقی درخصوص میزان آلودگی در اختیار محققین قرار دهد. با توجه به ورود پساب‌های صنعتی، شهری و کشاورزی به رودخانه اترک به نظر می‌رسد بررسی جمعیت‌های زیستی بخصوص زئوپلانکتون‌ها به‌عنوان بخشی از سطوح غذایی اکوسیستم‌های آبی بسیار پر اهمیت می‌باشد. مطالعه زئوپلانکتونی رودخانه اترک در طی دوره یکساله بین سال‌های 87-1386 در 10 ایستگاه و بصورت ماهیانه انجام گردید. نمونه برداری زئوپلانکتونی با استفاده از فیلتراسیون 100 لیتر آب توسط تور با چشمه 50 میکرون صورت گرفت و سپس نمونه‌ها با فرمالین 4 درصد فیکس و برای شناسایی به آزمایشگاه انتقال داده شد. در مجموع، 3 شاخه سیلوفورا، آرتروپودا و روتیفرا شناسایی گردید که فراوانی آنها به‌ترتیب 09/20، 61/12 و 36/7 قطعه در لیتر ثبت شده است. جنس‌های شناخته شده نیز شامل Chilodonella، Colpoda، Vorticella، Daphnia، Cyclops، Asplanchna، Ascomorpha و Brachionus بوده که در این میان جنس‌های Chilodonella با 86/7 قطعه در لیتر بیشترین و Ascomorpha با 4/2 قطعه در لیتر کمترین تعداد را داشته اند. بیشترین و کمترین میزان شاخص‌های تنوع زیستی شانون و سیمپسون به‌ترتیب مربوط به فصل بهار و فصل زمستان بود. همچنین روند تغییراتی ماهیانه فراوانی با دمای آب نشان داد که در فروردین‌ماه و مهرماه پیک افزایش جمعیتی داشته و در فصل زمستان با کاهش دمای آب و کاهش میزان دسترسی به غذا، جمعیت‌های زئوپلانکتونی به شدت کاهش یافته‌اند. نتایج در نهایت نشان داد که رودخانه اترک از لحاظ تنوع و فراوانی جمعیت های زئوپلانکتونی در وضعیت فقیری قرار داشته است.
Abstract Investigation of abundance and distribution of biological assemblages and compared them with similar ecosystems could provide precise information on the extent of contamination. Due to entry of industrial, urban and agricultural wastewaters to the Atrak River, study of biological biomass especially zooplanktons as a part of food web to be very important. This study conducted monthly in one year period between 2007-2008 in 10 stations. Sampling were done by filtration of 100 liter water by net (50µ mesh size) and fixed in formalin 4% and transferred to the laboratory for identification. In this study, three phylum include Ciliophora, Arthropoda and Rotifera indemnified that abundance of them were 20.09, 12.61 and 7.36 individual number per liter, respectively. Among these three phylum 8 genera identified including Chilodonella, Colpoda, Vorticella, Daphnia, Cyclops, Asplanchna, Ascomorpha and Brachionus. Chilodonella and Ascomorpha with 7.86 and 2.4 number/lit had the highest and lowest in number. The maximum and minimum Shannon and Simpson Biodiversity Indices were for spring and winter seasons. Also the trend in monthly changing of water temperature show that in March and October population was the highest and in winter with the decrease in water temperature and drop of food availability the zooplankton population decreases dramatically. In general, results indicate that the Atrak River is poor in diversity and frequency of zooplankton population.
_||_