ضرورت ها و موانع در روابط ج. ا. ایران و ترکمنستان

محورهای موضوعی : فصلنامه مطالعات سیاسی

زهرا توکلی ¹ , کیهان برزگر ² , مجید توسلی رکن آبادی ³

1 - دانشجوی دکتری تخصصی، گروه علوم سیاسی، دانشکده حقوق، الهیات و علوم سیاسی، واحد علوم و تحقیقات دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
2 - دانشیار گروه روابط بین الملل، دانشکده حقوق، الهیات و علوم سیاسی، واحد علوم و تحقیقات دانشگاه آزاد اسلامی،تهران، ایران
3 - دانشیار گروه علوم سیاسی، دانشکده حقوق، الهیات و علوم سیاسی، واحد علوم و تحقیقات دانشگاه آزاد اسلامی،تهران، ایران

تاریخ دریافت : 1401/01/28 تاریخ پذیرش : 1401/07/23 تاریخ انتشار : 1401/06/01

کلید واژه: سیاست همسایگی, همکاری های منطقه ای, روابط ج. ا. ایران و ترکمنستان, ضرورت ها و موانع,

چکیده مقاله :

کشور ترکمنستان بر اساس اصل سیاست همسایگی و داشتن مرز مشترک، برای دستگاه سیاست خارجی ج. ا. ایران حائز اهمیت است. در این راستا این سوال مطرح می شود که آیا ج. ا. ایران در بهره گیری از ظرفیت های سیاست همسایگی خود نسبت به ترکمنستان موفق بوده است؟ فرضیه این مقاله این است که با توجه به ویژگی های خاص همسایگی ترکمنستان برای ایران، از این فرصت و ظرفیت، ج. ا. ایران می توانست بهره بیشتری ببرد اما مواردی چون؛ نفوذ و تأثیرگذاری بازیگران منطقه ای و بین المللی به خصوص آمریکا و همچنین ساختارهای سیاسی و اقتصادی ترکمنستان، و فقدان استراتژی بلندمدت ج. ا. ایران نسبت به این کشور مانع از امکان بهره برداری بهتر از پتانسیل موجود شده است. اساساً یکی از شروط و مبانی اصلی در سیاست همسایگی، رضایت همسایه‌ها از یکدیگر و از ارکان اصلی آن حفظ و برقراری ثبات در روابط و هم چنین شناسایی همه قابلیت های موجود در حوزه‌های اقتصادی، سیاسی، امنیتی و فرهنگی است که این اصل چندان در روابط دو کشور به رغم ابراز تمایل و نیازهای متقابل دو کشور برقرار نبوده است. از این رو، ج. ا. ایران بایستی در راستای بسط تعاملات دوجانبه در تمامی ابعاد شناسایی شده بکوشد و در همکاری های منطقه ای اقدامات موثر کارساز اتخاذ کند. این مقاله با استفاده از منابع کتابخانه ای و مقالات علمی معتبر تهیه و تدوین شده است.

چکیده انگلیسی:

At present, Iran's neighborhood with the Central Asian region is based on Iran's geographical capacity. Turkmenistan is one of the countries in the region that is important for the foreign policy apparatus based on the principle of neighborhood policy and having a common border.In this regard, the question of this article is, has Iran been successful in using the capacities of its neighborhood policy towards Turkmenistan? It seams, it should be said that despite the special features of Turkmenistan's neighborhood for Iran, Iran has not taken advantage of this opportunity as it should For reasons such as; Lack of macro strategy and clear strategy towards this country in the foreign policy apparatus, influence of regional and international actors, especially the United States Basically, one of the main conditions and principles in neighborhood policy is the satisfaction of neighbors with each other and one of its main pillars is to maintain and establish stability in relations. It also identifies all existing capabilities in the economic, political, security and cultural fields. This principle has not been very much established in the relations between the two countries, despite the expression of mutual desires and needs of the two countries. Therefore, Iran should take serious steps to increase bilateral interactions in all recognized dimensions and serious participation in regional cooperation.