نقش عوامل طبیعی در سکونت گزینی محوطه های باستانی حوزه پایاب سیمره 2 با استفاده از مدل AHP
محورهای موضوعی : ژئو مورفولوژیمهران مقصودی 1 * , شیرین محمدخان 2 , فرزانه غلامی 3
1 - دانشیار دانشکده جغرافیا- دانشگاه تهران
2 - استادیار دانشکده جغرافیا- دانشگاه تهران
3 - دانشجو دکتری- ژئومورفولوژی- هیدروژئومورفولوژی در برنامه ریزی محیطی دانشکده جغرافیا- دانشگاه تهران
کلید واژه: سیمره, محوطه‌های باستانی, سکونت گزینی, عوامل طبیعی. زمین‌باستانشناسی,
چکیده مقاله :
این پژوهش رابطه بین ساختارهای طبیعی و ژئومورفولوژیکی منطقه شامل: ارتفاع، دما ، فاصله از رودخانه اصلی و فاصله از شبکه‌زهکشی، شیب، زمین‌شناسی، کاربری‌اراضی و نوع لندفرم‌ها، بر نحوه پراکنش محوطه‌های باستانی را مورد بررسی قرار داد. در این تحقیق از مدل تحلیل سلسله مراتبی به منظور تحلیل مکانی محوطه‌ها استفاده شد. پس از تجزیه و تحلیل داده‌ها، وزن نسبی گزینه‌ها، زیرمعیارها، معیارها و وزن نهایی گزینه‌ها هر لایه در نرم افزار Excel محاسبه شد یافته‌های تحقیق نشان داد سکونت‌گزینی محوطه‌ها با عامل ارتفاع، فاصله از رودخانه دائمی و شیب ارتباط معکوس داشت، در بین عوامل ژئومورفولوژی پادگانه‌ها و تپه ماهورها بیشترین ضریب اهمیت را به خود اختصاص داده‌اند. حدود 89 درصد محوطه‌ها در مکان‌های مناسب و کمتر از 3.5 درصد از محوطه‌ها در مکان‌های نامناسب استقرار یافته‌اند. با توجه به همبستگی پیرسون عوامل شیب، ارتفاع، فاصله از رودخانه دائمی به عنوان مهم‌ترین عوامل در توزیع محوطه‌های باستانی حوزه پایاب سیمره 2 شناسایی شدند.
This research investigated the relationship between the natural and geomorphological structures of the region, including: altitude, temperature, distance from the main river and distance from the drainage network, slope, geology, land use and the type of landforms, on the distribution of ancient sites. In this research, hierarchical analysis model was used to spaial selection of the area. After analyzing the data, the relative weight of the options, sub-criteria, criteria and the final weight of the options of each layer was calculated in Excel software. The findings of the research showed that the settlement of the areas was inversely related to the height factor, the distance from the permanent river and the slope, among the geomorphological factors. Barracks and Tepe Mahor have the highest coefficient of importance. About 89% of the enclosures are located in suitable places and less than 3.5% of the enclosures are located in inappropriate locations. According to Pearson's correlation, the factors of slope, height, distance from permanent river were identified as the most important factors in the distribution of ancient sites in bottom Seymareh 2 basin.
_||_