بررسی روند تغییرات سطح پوششی برف و ارتباط آن با دمای سطح زمین به صورت سری زمانی (مطالعه موردی: حوضه آبخیزمشگین شهر)
محورهای موضوعی : ژئو مورفولوژی
موسی عابدینی
1
*
,
ابوذر صادقی
2
,
حمید سلیمانی یوز بند
3
1 - استاد ژئومورفولوژی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران
2 - دانشگاه محقق اردیبیلی اردبیل
3 - دانشجوی ارشد سنجش از دور، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران
کلید واژه: سطح پوشش برف, دمای سطح زمین, لندست, مشگین شهر, مولفه توپوگرافیکی ارتفاع,
چکیده مقاله :
برف و یخچال‌ها برای زندگی در زمین و تامین زندگی انسان اساسی بوده و زندگی روزمره‌ی ما تأثیر می‌گذارند. لذا بررسی و ارزیابی دمای سطح زمین و سطح پوشش‌برف با مولفه توپوگرافیکی و تغییرات سطحی پوشش برفی(SC) حوضه مشگین شهر، هدف اصلی تحقیق است. در این پژوهش با استفاده از تصاویر لندست 5، 8 و 9 در سامانه ارث انجین شاخص NDSI محاسبه و برای همان تصاویر دمای سطح زمین(LST) برای تابستان شاخص NDVI محاسبه شد. نتایج به دست آمده نشان داد که بین دمای سطح زمین و سطح پوشش برف رابطه معکوس وجود دارد. بررسی نقشه‌های (SC) و طبقات ارتفاعی نشان می‌دهد که در ارتفاعات بالاتر از 4381 متر تا سال 2007 در تصاویر همه‌ی مناطق پوشیده از برف بوده است ولی بعد از سال 2007 با نوساناتی همراه بوده است. در ارتفاعات کمتر از 2000 متر میانگین سالانه دما 14.97- تا 0.97 درجه سانتی‌گراد است اما با افزایش ارتفاع دما کاهش می‌یابد. به‌طوری‌که در ارتفاعات بالاتر از 3500 متر میانگین دمای سالانه حدود 24.84- الی 12.64- درجه سانتی گراد می‌باشد. طبق نتایج تحقیق حاضر بیشترین میزان سبزینگی مربوط به سال 1993 با مساحت 1041.74 کیلومتر‌مربع بوده که در این سال میزان مساحت سطحی برف برابر با 1642.37 کیلومتر‌مربع بوده و در مقابل در سال 2006 میزان پوشش‌گیاهی در کم‌ترین مقدار خود برابر با 237.42 کیلومتر‌مربع، که در این سال میزان مساحت پوشش برفی برابر با 1003.63 کیلومتر مربع بوده است.
Snow and glaciers play a fundamental role in terrestrial life and human sustenance, significantly influencing our daily lives. Therefore, the primary objective of this research is to examine and evaluate the surface temperature of the Earth and snow cover using topographic components and changes in snow cover (SC) in the Meshgin Shahr watershed. In this study, Landsat 5, 8, and 9 images were utilized in the Earth Inheritance System to calculate the Normalized Difference Snow Index (NDSI), and Land Surface Temperature (LST) was computed for the same images using the Normalized Difference Vegetation Index (NDVI) for the summer season. The results indicate an inverse relationship between surface temperature and snow cover. The analysis of snow cover (SC) maps and elevation classes reveals that, until the year 2007, all regions were covered with snow at elevations higher than 4381 meters. However, post-2007, fluctuations have been observed. At elevations below 2000 meters, the annual average temperature ranges from 14.97 to 0.97 degrees Celsius, decreasing with increasing altitude. In higher elevations exceeding 3500 meters, the annual average temperature ranges from 24.84 to 12.64 degrees Celsius. According to the current research results, the maximum greenness occurred in 1993, covering an area of 1041.74 square kilometers. In that year, the snow-covered area was 1642.37 square kilometers. In contrast, the minimum vegetation cover occurred in 2006, with an area of 237.42 square kilometers, corresponding to a snow cover area of 1003.63 square kilometers.