سنتز و بررسی خواص نانوذرات و نانوکلوئید سیلیکا در محیط قلیایی و اسیدی

محورهای موضوعی : فصلنامه علمی - پژوهشی مواد نوین

الهام کتوئی زاده ¹ , مریم رسولی ² , سید مجتبی زبرجد ^{3 *}

1 - دستیار پژوهشی دانشگاه شیراز
2 - دانش آموخته مهندسی مواد دانشگاه شیراز
3 - دانشگاه شیراز

تاریخ دریافت : 1399/10/15 تاریخ پذیرش : 1400/04/07 تاریخ انتشار : 1400/03/01

کلید واژه: نانوذرات, سنتز سیلیکا, نانوکلوئید, قلیایی, اسیدی,

چکیده مقاله :

نانو سیلیکا به عنوان یکی از پرکاربردترین نانو مواد در صنایع مختلف شناخته شده است. در این پژوهش، با استفاده از پیش­ماده سدیم سیلیکات نانوذرات و نانوکلوئید سیلیکا به ترتیب در محیط قلیایی و اسیدی سنتز می­شوند. در ادامه تاثیر پارامترهای سنتز بر مورفولوژی ذرات حاصل در محیط قلیایی و خواص رئولوژیکی نانوکلوئید حاصل در محیط اسیدی مورد بحث و بررسی قرار می­گیرند. مشاهدات میکروسکوپی نشان داد که با تغییر در نسبت آمونیاک به اتانول و غلظت محلول سدیم سیلیکات می­توان اندازه و مورفولوژی ذرات را تغییر داد. نتایج نشان داد که با افزایش نسبت اتانول به آمونیاک اندازه ذرات بزرگتر می­شود و در مقابل­، مورفولوژی ذرات با افزایش غلظت سدیم سیلیکات به صورت نامنظم درآمده و همچنین اندازه ذرات افزایش می­یابد.  در واقع در شرایط (1: EtOH/NH₃ و 07/0 : Na₂SiO₃/H₂O) می­توان به محلول کلوئیدی پایدار نانوذرات با اندازه 65 نانومتر دست یافت. همچنین زمان ژل­شدن (t_gel) سیلیکاژل حاصل در شرایط اسیدی توسط آزمون روبش زمان در فرکانس­های ثابت (Hz 5/0، 3/0 و 1/0) مورد بررسی قرار گرفت. با استفاده از روابط بررسی نقطه ژل­شدن، مقادیر توان واهلش (Δ) برابر با 22/0 و بعد فراکتال(d_f)  برابر با 39/2 اندازه­گیری شدند که نشان می­دهند، تعادل غیراستوکیومتری بر سیستم حاضر حاکم است. همچنین توسط طیف­سنجی تبدیل فوریه مادون قرمز آنالیز شیمیایی شناسایی ترکیب شیمیایی سیلیکا انجام شد و طیف­سنجی فلورسانس پرتو ایکس نشان داد که شستشوی نانوذرات سیلیس  سبب افزایش خلوص  از ۱۸/۸۴٪ به 33/87٪ می­گردد.

چکیده انگلیسی:

Nanosilica in known as one of the most widely used components in various industries. In the current study, silica nanoparticle/colloid were synthesized in acidic and alkaline media using sodium silicate as a precursor. The effect of synthesis parameters on the morphology of the obtained nanoparticles and the rheological properties of silica colloid were studied. Microscopic observations revealed that size and morphology of the obtained silica nanoparticles can be changed by varying the ammonia to ethanol ratio, as well as the concentration of sodium silicate solution. The results revealed that the particles size is raised by increasing the ethanol to ammonia ratio  and increasing the sodium silicate concentration leads to irregular and larger particles. the particles In fact, at (EtOH/NH3 :1 and Na2SiO3/H2O:0.07) a stable colloidal silica containing silica nanoparticles with average diameter of 65nm could be achieved. Additionaly, gelation time (tgel) of nanocolloid was measured using time sweep at constant frequencies of 0.1, 0.3 and 0.5 Hz. Applying the gelation point relations, the relaxation power (Δ) and fractal dimension (df) were measured as 0.22 and 2.39, respectively, indicating that the current system follows a non-stoichiometric equilibrium. Furthermore, the Fourier transform infrared spectroscopy (FTIR) test confirmed the formation of silica chemical bonding and the purity of the washed silica particles was increased from 84.18% to 87.33%, measured via X-ray fluorescence spectroscopy (XRF)