بررسی اثر افزودن Al در سنتز نانوساختار Ti3SiC2 به روش آلیاژسازی مکانیکی – عملیات حرارتی

محورهای موضوعی : فصلنامه علمی - پژوهشی مواد نوین

نوید عطازاده ¹ , مینا سعیدی حیدری ² , حمیدرضا بهاروندی ³ , ناصر احسانی ⁴

1 - دانشجوی کارشناسی ارشد، مهندسی مواد مرکب، دانشگاه صنعتی مالک اشتر، تهران، ایران
2 - دانشجوی دکتری، مهندسی مواد و متالورژی، دانشگاه صنعتی مالک اشتر، تهران، ایران
3 - دانشیار، مجتمع موادو فناوری های ساخت، دانشگاه صنعتی مالک اشتر، تهران، ایران
4 - دانشگاه صنعتی مالک اشتر

تاریخ دریافت : 1395/01/16 تاریخ پذیرش : 1396/12/10 تاریخ انتشار : 1396/12/01

کلید واژه: مکس فاز, Ti3SiC2, آلیاژسازی مکانیکی- عملیات حرارتی, درصد مولی آلومینیوم,

چکیده مقاله :

در این پژوهش تاثیر افزودن Al در سنتز نانوساختار Ti3SiC2 به روش آلیاژسازی مکانیکی – عملیات حرارتی و با استفاده از مخلوط پودرهای Ti، Si و C مورد بررسی قرار گرفته است. جهت بررسی متغیر درصد مولی آلومینیوم در میزان سنتز مکس فاز Ti3SiC2 از ترکیب (%5/1 و %1 و %5/0 و %0=x) xAl/C2/Si3/1/Ti3 استفاده شد. برای این منظور ابتدا توزین پودرهای اولیه صورت گرفت. سپس مخلوط پودرها با نسبت گلوله به پودر 30:1 در مدت زمان 40 ساعت با اتمسفر آرگون تحت فرآیند آسیا قرار‌ گرفتند. پس از آن تحت فشار 200 مگاپاسکال به شکل قرص‌هایی تبدیل شدند. پس از عملیات حرارتی نمونه‌ها در دمای 1200 درجه سانتی‌گراد به مدت 1 ساعت، آنالیز پراش اشعه ایکس جهت بررسی ترکیب فازی و میکروسکوپ الکترونی روبشی نشر میدانی به‌منظور مشاهده ریزساختار به کار گرفته شد. نتایج نشان‌دهنده این است که بیش‌ترین مقدار مکس فاز Ti3SiC2 سنتز شده معادل 75 درصد وزنی می‌باشد و مربوط به نمونه‌ (%1=x) xAl/C2/Si3/1/Ti3 است که در دمای 1200 درجه سانتی‌گراد عملیات حرارتی شده است. همچنین مشاهده شد که با افزایش درصد مولی آلومینیوم از 1 به 5/1 درصد، درصد وزنی مکس فاز Ti3SiC2 در محصولات واکنش کاهش یافته است.

چکیده انگلیسی:

In this study, the effect of Al addition in synthesis of Ti₃SiC₂ nanostrucure has been studied by mechanical alloying - heat treatment method and using the mixture of Ti, Si, C powders. The composition of 3Ti: 1.3Si: 2C: xAl (x= 0%, 0.5%, 1% and 1.5%) were used in order to evaluate the molar percent of aluminum in synthesis of Ti₃SiC₂ MAX phase. First the initial powders were weighed. Then, the powder mixtures were milled at the ball to powder ratio of 30:1 for 40 hours under argon atmosphere. After that they have been formed in pills under 200 MPa pressure. After the heat treatment of the samples at 1200 °C for 1 hour, an X-ray diffraction analysis was used to examine phase composition while a field emission scattering electron microscope equipped with an EDS spectrometer was utilized to observe the microstructure. The results indicate that the maximum amount of the synthesized Ti₃SiC₂ MAX phase is totally equal to 75wt.%  and it is related to the sample of 3Ti:1.3Si:2C:xAl (x= 1%) which heat treated at the temperature of 1200°C. It was also observed that the weight percentage of the Ti₃SiC₂ MAX phase has decreased in the reaction products by increasing of the molar percent of aluminum from 1 to 1.5 %.

منابع و مأخذ:

1- M. W. Barsoum and T. El-Raghy, "The MAX Phases: Unique New Carbide and Nitride Materials Ternary ceramics turn out to be surprisingly soft and machinable, yet also heat-tolerant, strong and lightweight," Am. Scientist, vol. 89, p. 33443, 2001.

2- S. Amini and M. W. Barsoum, "On the effect of texture on the mechanical and damping properties of nanocrystalline Mg-matrix composites reinforced with MAX phases," Materials Science and Engineering: A, vol. 527, pp. 3707-3718, 2010/06 2010.

3- M. W. Barsoum and M. Radovic, "Elastic and mechanical properties of the MAX phases," Annual review of materials research, vol. 41, pp. 195-227, 2011.

4- T. Scabarozi, S. Amini, O. Leaffer, A. Ganguly, S. Gupta, W. Tambussi, et al., "Thermal expansion of select M n AX n „M= early transition metal, A= A group element, X= C or N phases measured by high temperature x-ray diffraction and dilatometry," Journal of Applied Physics, vol. 105, p. 013543, 2009.

5- M. Xue, H. Tang, and C. Li, "Synthesis of Ti3SiC2 Through Pressureless Sintering," Powder Metallurgy and Metal Ceramics, vol. 53, pp. 392-398, 2014/11 2014.

6- H. Abderrazak and M. Abdellaoui, "Synthesis and characterization of nanostructured silicon carbide," Materials Letters, vol. 62, pp. 3839-3841, 2008.

7- م. شاه بندری سورانی، ر. ابراهیمی کهریزسنگی و ا. کرمیان، "بررسی پارامترهای موثر بر تف جوشی نانو کامپوزیت Al2O3-TiB2 سنتز شده به روش مکانوشیمیایی و ارزیابی خواص مکانیکی آن"، مجله مواد نوین، جلد 5، شماره 4، ص 68-57، 1394."

8-J. S. Benjamin, "Dispersion strengthened superalloys by mechanical alloying," Metallurgical transactions, vol. 1, pp. 2943-2951, 1970.

9- J. Xue, D. Wan, S. E. Lee, and J. Wang, "Mechanochemical synthesis of lead zirconate titanate from mixed oxides," Journal of the American Ceramic Society, vol. 82, pp. 1687-1692, 1999.

10- H. Abderrazak, F. Schoenstein, M. Abdellaoui, and N. Jouini, "Spark plasma sintering consolidation of nanostructured TiC prepared by mechanical alloying," International Journal of Refractory Metals and Hard Materials, vol. 29, pp. 170-176, 2011.

11- A. Teber, F. Schoenstein, F. Têtard, M. Abdellaoui, and N. Jouini, "Effect of SPS process sintering on the microstructure and mechanical properties of nanocrystalline TiC for tools application," International Journal of Refractory Metals and Hard Materials, vol. 30, pp. 64-70, 2012.

12- J. F. Li, T. Matsuki, and R. Watanabe, "Mechanical‐Alloying‐Assisted Synthesis of Ti3SiC2 Powder," Journal of the American Ceramic Society, vol. 85, pp. 1004-1006, 2002.

13- J. F. Li, T. Matsuki, and R. Watanabe, "Combustion reaction during mechanical alloying synthesis of Ti3SiC2 ceramics from 3Ti/Si/2C powder mixture," Journal of the American Ceramic Society, vol. 88, pp. 1318-1320, 2005.

14- H. Orthner and R. Tomasi, "Reaction sintering of titanium carbide and titanium silicide prepared by high-energy milling," Materials Science and Engineering: A, vol. 336, pp. 202-208, 2002.

15- S. B. Li and H. X. Zhai, "Synthesis and reaction mechanism of Ti3SiC2 by mechanical alloying of elemental Ti, Si, and C powders," Journal of the American Ceramic Society, vol. 88, pp. 2092-2098, 2005.

16- J.-O. Zhu, B.-C. Mei, X.-W. Xu, and J. Liu, "Effect of aluminum on the reaction synthesis of ternary carbide Ti3SiC2," Scripta materialia, vol. 49, pp. 693-697, 2003.

17- J. Zhang, L. Wang, W. Jiang, and L. Chen, "Fabrication of high purity Ti 3 SiC 2 from Ti/Si/C with the aids of Al by spark plasma sintering," Journal of alloys and compounds, vol. 437, pp. 203-207, 2007.

18- H. Zhang, Y. Zhou, Y. Bao, M. Li, and J. Wang, "Intermediate phases in synthesis of Ti3SiC2 and Ti3Si(Al)C2 solid solutions from elemental powders," Journal of the European Ceramic Society, vol. 26, pp. 2373-2380, 2006.

19-       H. Rietveld, "A profile refinement method for nuclear and magnetic structures," Journal of applied Crystallography, vol. 2, pp. 65-71, 1969.

20- Z. Zhang, Z. Sun, and H. Hashimoto, "Rapid synthesis of ternary carbide Ti3SiC2 through pulse-discharge sintering technique from Ti/Si/TiC powders," Metallurgical and Materials Transactions A, vol. 33, pp. 3321-3328, 2002.

21- F. Sato, J.-F. Li, and R. Watanabe, "Reaction synthesis of Ti3SiC2 from mixture of elemental powders," Materials Transactions, JIM, vol. 41, pp. 605-608, 2000.

22- Z. Sun, Y. Zou, S. Tada, and H. Hashimoto, "Effect of Al addition on pressureless reactive sintering of Ti3SiC2," Scripta materialia, vol. 55, pp. 1011-1014, 2006.