بررسی اثربخشی نظارت دبیر محور بر بهبود کیفیت یادگیری درس شیمی در بین دانش آموزان پسر دوم دبیرستان شهر قم و دبیران شیمی آنان

محورهای موضوعی : مدیریت نوآوری های آموزشی

محمد رضا بهرنگی ^{1 *} , سید محمد شبیری ² , محمد رضا سرمدی ³ , ابوالفضل عرفانی نژاد ⁴

1 - عضو هیات علمی
2 - عضو هیات علمی
3 - عضو هیات علمی
4 - دانشجو

تاریخ دریافت : 1392/04/09 تاریخ پذیرش : 1392/05/09 تاریخ انتشار : 1392/03/29

کلید واژه: یادگیری, واژه‌های کلیدی: نظارت دبیر محور, اصلاح آموزش,

چکیده مقاله :

چکیده هدف این پژوهش، بررسی اثربخشی نظارت دبیر محور بر بهبود کیفیت یادگیری شیمی دوم بوده است. برای این منظور نمونه‌ای به حجم 80 نفر از دانش‌آموزان پسر در درس شیمی دوم دبیرستان شهر قم و دبیران شیمی آنان، به صورت خوشه‌ای چند مرحله‌ای در قالب 4 کلاس انتخاب شده و در دو گروه مساوی کنترل و آزمایش تقسیم شدند. برای آزمون تأثیر چرخه سه مرحله‌ای نظارت دبیر محور بر گروه آزمایش در مقایسه با گروه کنترل، از روش نیمه تجربی و طرح پیش‌آزمون و پس‌آزمون در هر دو گروه برای مدت 2 ماه و گردآوری داده‌ها با آزمون محقق ساخته استفاده شد. نتایج استخراج شده از نرم‌افزارSPSSنشان داد، بین عملکرد دو گروه در سطح کمتر از 05/0 تفاوت معنی‌داری وجود دارد، یعنی چرخۀ نظارت دبیر محور بر بهبود کیفیت یادگیری دانش‌آموزان (به عبارت دیگر عملکرد دبیران درس شیمی دوم)آنچنان تأثیر معناداری داشته‌است که می‌توان آن را برای اصلاح آموزش دبیران و بهبود کیفیت یادگیری دانش‌آموزان توصیه کرد.

چکیده انگلیسی:

Abstract This study aimed at investigating the effect of teacher-centered supervision on improving learning Chemistry II. To achieve this aim, a sample of 80 male high school students (at level 2) in Qom who had chemistry course besides their Chemistry teachers participated in this study. They were selected through cluster sampling and were divided equally to 4 groups (2 as control and 2 others as experimental groups). To test the effect of 3-atep circulatory process of teacher-centered supervision on the experimental group, compared with the control group, the quasi-experimental method (pretest-posttest) was r used. At the end of experiment (after 2 months) the researcher-made posttest was given to subjects of each group and then the data was collected.  The collected data underwent SPSS analysis and the results showed significant differences between control and experimental groups at 0.05 level of significance. That is, the circulatory process of teacher-centered supervision used by Chemistry teachers had such a significant effect on the students learning that can be recommended for improving the quality of both teacher training and students learning.

منابع و مأخذ:

منابع فارسی

اچسون، ک. و گال، م. (1389). نظارت و راهنمایی تعلیماتی ترجمه محمد رضا بهرنگی، تهران: نشر کمال تربیت.

احمدی، ا.و دانش ثانی، ز. (1390).تأثیر جو اجتماعی در شکل گیری ارتباطات دانش‌آموزان دوره متوسطه دبیرستان‌های منطقه 15 شهر تهران»، فصلنامه علمی پژوهشی اندیشه‌های تازه در علوم تربیتی، سال ششم، شماره دوم، ص 28-11.

احمدی، غ. (۱۳۸۱).«بررسی نیازهایآموزشی مدیران مدارس ابتدایی شهر اصفهان در زمینه‌ی نقش هاینظارتی»، فصلنامه تعلیم و تربیت، سال هجدهم، شماره 3، ص 104-93.

اورنگی، ع. (1385). « بررسی روش‌های نظارت و راهنمایی آموزشی در اثربخشی برنامه‌های آموزشی و درسی دوره ابتدایی» طرح پژوهشی جهت موسسه پژوهشی برنامه‌ریزی درسی و نوآوری‌های آموزشی.گرفته شده از، مقاله موسوی و شریفی، فصلنامه علمی پژوهشی اندیشه‌های تازه در علوم تربیتی، سال چهارم، شماره اول، زمستان 1387، ص114.

بازرگان، ز. (1375).دیدگاه‌های جدیددر زمینه نظارت بر کیفیت آموزش و پرورش،فصلنامه مدیریت در آموزش و پرورش، شماره 15، پاییز1375.ص 10.

پرداختچی، م. (1375).نقش نظارت و راهنمایی آموزش در بهبود کیفیت آموزش عمومی، فصلنامه تعلیم و تربیت شماره 3، پاییز 1375،ص 61.

خدیوی،ا. و جوادی،ر. (1389).نقش نظارت و راهنمایی مستمر در عملکرد مدارس شهرستان هشترود در سال تحصیلی 1389-1388، وبلاگ کمیته تحقیقات و پژوهش آموزش و پرورش منطقه هشترود.http://komiteh-tp1884.blogfa.com

سلطانی، ا. (1383).نظارت آموزشی، بسترساز بهبود کیفیت آموزشی، اصفهان، انتشارات ارکان.

عباسی،ا. (۱۳۷5).مقایسه وضعیت موجود وضعیت مطلوب نقش نظارت و راهنمائی مدیران در مدارس ابتدایی شهرستان کازرون از دیدگاه معلمان،پایان نامه کارشناسی ارشد مدیریت آموزشی، استاد راهنما: پرویز ساکتی و استاد مشاور: اضعر رضویه و اکبر مسعودی، دانشگاه شیراز.

فتحی واجارگاه، ک. (1378).راهنمای نظارت بر معلمان تازه کار، تهران: انتشارات تربیت.

فرخی، ع.(1380).بررسی نظر معلمان ابتدایی شهرستان نیشابور به شیوه ی نظارت کلینیکی و اثر بخشی نظارت کلینیکی راهنمایان تعلیماتی و مقایسه آن با وضع مطلوب،پایان نامه کارشناسی ارشد مدیریت آموزشی،استاد راهنما: محمدرضا بهرنگی و استاد مشاور: مصطفی عسکریان، دانشگاه تهران.

قرآن کریم، سوره‌ یونس.

موسوی، ف. وشریفی، ح. (1387).ارائه مدل مناسب برای بهبود وضعیت موجود نظام راهنمایی معلمان مدارس ابتدایی،فصلنامه علمی پژوهشی اندیشه‌های تازه در علوم تربیتی، سال چهارم، شماره اول، زمستان 1387، ص 136-109.

ناظم، ف.و مطلبی، آ. (1390). ارائه الگوی ساختاری سرمایه‌ فکری براساس یادگیری سازمانی در دانشگاه شهید بهشتی،رهیافتی نو در مدیریت آموزشی، سال دوم، شماره 5،  ص 50-29.

نیکنامی، م. (1388). نظارت و راهنمایی آموزشی، تهران:سمت.

وایلز، ج.و باندی، ج. (2004).نظارت در مدیریت، راهنمای تعلیماتی و بهبود اجرای برنامه‌ریزی آموزشی و درسی سال 2004، مترجم محمد رضا بهرنگی (1389)، تهران: نشر کمال تربیت.

منابعانگلیسی

Acheson, K., and Gull, M., 1992, Techniques in the Clinical Supervision of Teachers, New York, Longman. 

Adams, H. P. and Dickey, F. G., 1966, Basic Principles of Supervision, New Delhi, Eurasia Publishing House.

Cogan, M., 1973,Clinical Supervision,Boston, Houghton Mifflin.

Dornbush, S. M., and Scott W. R., 1975, Evaluation and the Exercise of Authority, San Francisco, Jesse-Bass.

Glickman, C., Gordon, S., and Gordon, J., 1998,Supervision of  Instruction: A Developmental Approach ( 3rd. ed.), Mass.: Ally and Bacon.

Harris, B. M., 1963, Supervisory Behavior in Education,NJ, Prentice Hall Inc.

Hoy, W. K., and Forsyth, P. B., 1986, Effective Supervision: Theory into Practice, New York, McGraw-Hill, Inc.

Komoski, G., 1997, Supervision, Mequon, WI, Styler.

Nolan, J. B., Francis, H., 1989, Changing Perspectives in Curriculum and Instruction, Washington, DC, Association for Supervision and Curriculum Development.

Richard H. W., 1971, Verbal Communication in Instructional Supervision, New York, Teachers College Press.

Robinson, V., 1963,Supervision in School Case Work, Carolina, University of North Carolina Press.

Sergiovenin, T. J., and Starrat, R. J.,1993,Supervision: A Redefinition ( 5th ed.), New York, McGraw-Hill Inc.

Cynthia, P., and Gasps, S., 2001, Examining the Mismatch Between Learner-Centered Teaching and Teacher-Centered Supervision, New Jersey, Rider University.