تعیین ارزش غذایی و عناصر معدنی در جلبک قرمز Hypnea flagelliformis در سواحل بندر عباس، خلیج فارس

محورهای موضوعی : بیولوژی دریا

شیلا صفاییان ¹ , کامبیز لاریجانی ² , مریم طالب زاده ³ , شاهرخ شعبانی ⁴

1 - گروه بیولوژی دریا، دانشکده علوم و فنون دریایی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران شمال
2 - مجتمع آزمایشگاهی زکریای رازی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات
3 - گروه بیولوژی دریا، دانشکده علوم و فنون دریایی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران شمال
4 - دانشکده علوم و مهندسی صنایع غذایی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات

تاریخ دریافت : 1390/09/22 تاریخ پذیرش : 1390/11/17 تاریخ انتشار : 1390/12/27

کلید واژه: خلیج فارس, ترکیبات شیمیایی, بندر عباس, ارزش غذایی, عناصر معدنی, جلبک قرمز, Hypnea flagelliformis,

چکیده مقاله :

در این تحقیق ترکیبات شیمیایی (پروتئین، چربی، کربوهیدرات، فیبر و خاکستر) و عناصر معدنی (Fe، Mg، Ca، K، Na، I، P، Se، Mn، Zn، Cu) در جلبک قرمز Hypnea flagelliformis سواحل بندر عباس در دو فصل زمستان 1389 و بهار1390 در سه تکرار مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که مقدار انرژی در 100 گرم جلبک قرمز H. flagelliformis در فصل بهار برابر 962/179کیلو کالری و در فصل زمستان برابر872/169کیلو کالری بود. آنالیز ترکیبات شیمیایی گونه مزبور میزان میانگین پروتئین، کربوهیدرات، چربی، فیبر وخاکستر را در فصل زمستان به ترتیب برابر (0283/0366/15)، (12037/0851/25)، (0351/05566/0)، (0045/0976/0) و (040/0873/14) درصد وزن خشک نشان داد. همچنین در فصل بهار میزان میانگین این ترکیبات به ترتیب برابر (0045/0851/17)، (025/03003/26)، (0057/03733/0)، (052/0177/1) و (0416/0263/15) درصد وزن خشک به دست آمد. بیشترین میزان پروتئین، کربوهیدرات و فیبر جلبک،در فصل بهار بدست آمد. آنالیز نمونه‌ها و تعیین عناصر معدنی گونه H.flagelliformis مقادیر عناصر مختلف را در فصل زمستان به شرح زیر نشان داد: Fe (1527/076/290)، Mg (516/26/1286)، Ca (577/06/2618)، K (776/09/1638)، Na (081/23/1854)، I (27495/0338/6)،P (351/03/56)، Se (3605/07/44)، Mn(305/094/4)، Zn (208/016/2) و Cu (0251/016/1) میلی گرم در 100 گرم ماده خشک بود. همچنین میزان میانگین این عناصر در جلبک فصل بهار به ترتیب Fe (891/29/233)،Mg (21028)،Ca(516/23/4356)، K (631/56/1977)، Na (577/066/2898)، I (05715/016/7)، P(3/06/53)، Se (2/07/40)،Mn (02/005/8)،Zn (173/02/5) وCu (0378/043/1) میلی گرم در 100 گرم ماده خشک بود. نتایج آزمون T-test نشان داد اختلاف معنی‌داری بین میانگین‌های ترکیبات شیمیایی، ماکروالمان‌ها و میکروالمان‌ها در دو فصل زمستان و بهاروجود دارد )01/ 0(P<. میانگین‌های عناصر کلسیم و ید در دو فصل اختلاف معنی‌داری را نشان نداد )01/0 (P >. با توجه به بالا بودن میزان عناصر ید، سلنیوم، آهن، منیزیم، کلسیم، سدیم، پتاسیم و نتایج به دست آمده از آنالیز ترکیبات شیمیایی، Hypnea flagelliformis شاید بتواند به عنوان یکی از انواع مکمل‌های غذایی، ارائه و معرفی گردد.

چکیده انگلیسی:

In this study chemical composition (protein, fat, carbohydrates, fiber, Ash) and mineral elements (Fe, Mg, Ca, K, Na, I, P, Se, Mn, Zn, Cu) in the red algae Hypnea flagelliformis of Persian Gulf coast in winter 2010 and spring 2011 were analyzed in triplicates. Results showed that amount of energy in100 gr of  red algae H. flagelliformis in spring  was 179. 962 kcal and in winter it was169.872 kcal. Chemical analysis of H. flagelliformis red algae in winter showed that average amounts of protein, carbohydrates, fat, fiber and ash were %15.366 ± 0. 0283 ,%25.851 ± 0.12037,%0.556 ± 0.0351, %0.976 ± 0.0045  and %14.873 ± 0.040 dry weight respectively. Also in spring amounts of these factors were %17.851 ± 0.0045, %26.3003 ± 0.025, %0.3733 ± 0.0057, %1.177 ± 0.052 and %15.263 ± 0.0416 dry weight respectively. Most protein, carbohydrate and fiber belonged to spring algae. This is considerable because of high amount of protein in red algae than green algae and brown. The analysis of  red algae H. flagelliformis showed  that  the average amount of  this elements in winter was respectively, Fe (290.76 ± 0.1527), Mg (1286.6 ± 2.516), Ca (2618.6 ± 0.577), K (1638.9 ± 0.776), Na  (1854.3 ± 2.081), I (6.338 ± 0.2749), P (56.3 ± 0.3), Se (44.7 ± 0.3605), Mn (4.94 ± 0.305), Zn (2.16 ± 0.208) and Cu (1.16 ± 0.0251) mg  per 100 gr of dry  matter. The amount of these elements in spring, was  Fe (233.9 ± 2.891), Mg (1028 ± 2) , Ca (4356.3 ± 2.516) , K ( 1977.6 ± 5.631) , Na ( 2898.6 ± 0.577) , I (7.16 ± 0.05715) , P (53.6 ± 0.3) , Se (40.7 ± 0.2) , Mn (8.05 ± 0.02) , Zn (  5.2 ±0.173) and  Cu( 1. 43 ± 0.0378) mg  per 100 gr of dry matter respectively. results showed that there is a significant difference between the average chemical composition, macro elements and micro elemans in winter and spring (P<0.01). Average iodine elements in two seasons didn’t show significant difference (P>0.01). The results of chemical analysis in the red algae Hypnea flagelliformis  suggest  more  investigations in case of high level of  Iodine, Selenium, Iron, Magnesium, Calcium, Sodium, Potassium as a good supplement.