بررسی تاثیر عرفان فارسی بر عرفان کردی با توجه به اثار مولوی کرد،سید صالح ماهیدشتی و سید یعقوب ماهیدشتی
لیلا سلیمانی
1
(
دانشگاه ازاد واحد تهران شمال
)
هنگامه آشوری
2
(
دانشگاه ازاد واحد تهران شمال
)
پیمان تباری
3
(
پیمان تباری گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد کنگاور، دانشگاه آزاد اسلامی، کنگاور، ایران payman.tabari@iau.ac.ir
)
غلامرضا دهبد
4
(
استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد تهران جنوب، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران جنوب ، تهران ، ایران
)
کلید واژه: عرفان فارسی , عرفان کردی, مولوی کرد, سید صالح , سید یعقوب ماهیدشتی,
چکیده مقاله :
عرفان یکی از مهم‌ترین مبانی فرهنگی و فلسفی در ایران و کردستان است که در ادبیات و شعر این مناطق نمود بارزی دارد. در این پژوهش هدف آن است که تأثیرات عرفان فارسی بر عرفان کردی در آثار عرفای برجسته کرد مورد بررسی و تحلیل قرار گیرد. این پژوهش از روش توصیفی و تحلیلی بهره می‌گیرد. منابع کتابخانه‌ای و متون ادبی فارسی و کردی مورد بررسی قرار گرفته و عرفای نامبرده تحلیل می‌شود.عرفان فارسی از نظر مضمون و مفاهیم نه‌تنها تأثیر عمیقی بر عرفان کردی داشته؛ بلکه درهم‌تنیده شده و این تأثیر در آثار مولوی کرد، سید صالح ماهیدشتی و سید یعقوب ماهیدشتی به‌وضوح مشهود است. مضامین و مفاهیم مشترکی همچون سلوک، طریقت و معرفت در هر دو سنت ادبی به چشم می‌خورد. این شاعران، با بهره‌گیری از زبان کردی و فارسی، توانسته‌اند مضامین عرفانی را در قالب‌هایی که بافرهنگ محلی هم خوانی دارد به تصویر بکشند. عرفان فارسی و کردی در یکدیگر تأثیر عمیقی داشته‌اند و این تأثیرات نه‌تنها به غنای عرفان کردی کمک کرده، بلکه به شکل‌گیری سبک‌های جدیدی در ادبیات عرفانی این منطقه منجر شده است.
چکیده انگلیسی :
Mysticism is one of the most important cultural and philosophical foundations in Iran and Kurdistan, which is clearly reflected in the literature and poetry of these regions. The aim of this study is to examine and analyze the effects of Persian mysticism on Kurdish mysticism in the works of prominent Kurdish mystics. This study uses a descriptive and analytical method. Library sources and Persian and Kurdish literary texts are examined and the mentioned mystics are analyzed. Persian mysticism has not only had a profound impact on Kurdish mysticism in terms of content and concepts; it is also intertwined, and this impact is clearly evident in the works of Rumi Kurd, Seyyed Saleh Mahidashti, and Seyyed Yaqoob Mahidashti. Common themes and concepts such as conduct, path, and knowledge are evident in both literary traditions. These poets, by using Kurdish and Persian languages, have been able to portray mystical themes in formats that are in harmony with local culture. Persian and Kurdish mysticism have had a profound influence on each other, and these influences have not only contributed to the richness of Kurdish mysticism, but have also led to the formation of new styles in the mystical literature of this region.
1.ارزش میراث صوفیه. عبدالحسین زرین‌کوب. تهران 1378
2.المنتظم فی التاریخ الامم و الملوک، ابن جوزی، ابوالفرج عبدالرحمن بن علی، ج 17 و 18، بیروت، دارالکتب العلمیه 1992.
3.ایلام و تمدن آن، افشار سیستانی، ایرج.1372 . صص 436.435.
4.جامعه‌شناسی مردم کرد (آغا ،شیخ و دولت ) ساختارهای اجتماعی و سیاسی کردستان . مارتین وان برویین سن . مترجم :ابرهیم یونسی .1383.
5.جغرافیای تاریخی و تاریخ مفصل کرمانشاهان ج 1،سلطانی ،محمدعلی 1370،صص 370.368.
6.دیوان اشعار مولوی کرد
7.دیوان اشعار سید صالح ماهیدشتی ،1377،به اهتمام محمد علی سلطانی ،ناشر سها
8.دیوان اشعار سید یعقوب ماهیدشتی ،1365، به اهتمام محمد علی سلطانی ،ناشر سها
9.سیری کوتاه درمرام اهل حق،داود الهامی ،محمد مردانی ،1377:ص 3.
10.کشف المحجوب به کوشش فریدون آسیایی 1993، هجویری ،علی بن عثمان هجویری.
12.مقاله کارکرد فرهنگ وزبان عامه درتکوین گفتارونوشتارهای عرفانی .فاطمه غلامی وشیما پرهیزگار .1400
13.مقاله نقش و جایگاه مشایخ طریقت در تحولات اجتماعی تاریخ معاصر کردستان . علیه جوانمردی و نصرالله پور محمدی املشی پژوهش نامه تاریخ اجتماعی و اقتصادی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی سال چهارم شماره دوم .پاییز و زمستان 1394 ، 39. 56.