مقبولیت کیفر در نظام عدالت کیفری

محورهای موضوعی : تحقیقات حقوق خصوصی و کیفری

حمید قربان پور ¹ , سید محمد مهدی ساداتی ² , علی جمادی ³

1 - دانشجوی دکتری حقوق کیفری و جرم شناسی، واحد یاسوج، دانشگاه آزاد اسلامی، یاسوج، ایران. [e-mail]
2 - استادیار بخش حقوق جزا و جرم شناسی، دانشگاه شیراز، شیراز، ایران. (نویسنده مسول): [e-mail]
3 - استادیار گروه حقوق جزا و جرم شناسی، واحد یاسوج، دانشگاه آزاد اسلامی، یاسوج، ایران. [e-mail]

تاریخ دریافت : 1401/02/09 تاریخ پذیرش : 1401/03/21 تاریخ انتشار : 1401/04/01

کلید واژه: توجیه عملی کیفر, پذیرش کیفر, جامعه شناسی کیفر, مقبولیت کیفر, کیفردهی قضایی,

چکیده مقاله :

کیفرها به حکم ذات متغیر خود، در حال تغییر مداوم هستند. ظهور کیفرهای جدید تحت عنوان مجازات های جایگزین حبس و همین طور پیش بینی نهادهای کیفرزدا در نظام های حقوقی کشورهای مختلف از جمله ایران، مؤید تغییر و گسترش مصادیق نوین پاسخ های کیفری به بزهکاری است. در این میان، مقبولیت واکنش های کیفری جدید در میان کنشگران قضایی از اهمیت زیادی برخوردار است؛ به گونه ای که در صورت عدم مقبولیت کیفرهای جدید، پیاده سازی رویکردهای نوین کیفردهی در قانون بی نتیجه خواهد بود. بنابراین پذیرش کیفر و مقبولیت آن در میان کنشگران قضاییِ موثر در صدور و اجرای آن اهمیت فزاینده ای پیدا می کند؛ زیرا در مراحل مختلف از تعیین تا اجرای کیفرها، کنشگران مختلفی ایفای نقش می کنند و نگرش هر کدام می تواند کیفردهی، نوع و یا حتی اصل اجرای آن را تحت تأثیر قرار دهد. به همین دلیل لازم است نخست مفهوم مقبولیت کیفر مورد بررسی دقیق قرار گرفته و سپس بدین پرسش پرداخته شود که در مراحل مختلف دادرسی، از مرحله تعقیب گرفته تا مرحله دادرسی و اجرای کیفرها چه مؤلفه هایی بر کیفردهی و توسل یا عدم توسل به کیفرهای اصلاح مدار و ارفاق آمیز تأثیر می گذارد. تبیین این دو موضوع نه تنها در شناسایی چالش های پیش رو می تواند مفید باشد، بلکه علاوه بر آن می تواند با یکسان سازی نگرش مبتنی بر مقبولیت کیفر از سلیقه گرایی کنشگران قضایی در کیفردهی جلوگیری نماید. یافته این تحقیق آن است که سیاست جنایی قضایی و اجرایی در زمینه کیفرهای نوین با سیاست جنایی تقنینی همراه نبوده و دلایل متعددی از جمله فقدان سازوکارهای اجرایی در پیاده سازی برخی کیفرها، فرهنگ جامعه و همچنین اقتضائات حاکم بر تفکر کنشگران قضایی در این خصوص موثر است.

چکیده انگلیسی:

Punishments are constantly changing due to their variable nature. The emergence of new punishments under the title of alternative punishments to imprisonment, as well as the provision of penal institutions in the legal systems of various countries, including Iran, confirms the change and expansion of new examples of criminal responses to crime. Among these, the acceptance of new criminal responses among judicial actors is of great importance; So that in case of non-acceptance of new punishments, the implementation of new approaches to punishment in law will be ineffective. Therefore, the acceptance of punishment and its acceptance among judicial actors effective in issuing and enforcing it is becoming increasingly important; Because in different stages from the determination to the execution of punishments, different actors play a role and the attitude of each of them can affect the punishment, the type or even the principle of its execution. For this reason, it is necessary to first carefully study the concept of "acceptability of punishment" and then to address the question of what are the components of punishment and recourse or non-recourse to the various stages of the trial, from the prosecution stage to the execution stage and execution of punishments? Correctional and compassionate punishments affect. Explaining these two issues can not only be useful in identifying the challenges ahead, but also can prevent the taste of judicial actors in sentencing by unifying the attitude based on the acceptability of punishment. The finding of this s