مسئولیت مدنی هیأت مدیره سازمان بورس و اوراق بهادار
محورهای موضوعی : تحقیقات حقوق خصوصی و کیفریمرتضی بهادران شیروان 1 * , شاهین شامی اقدم 2
1 - دانشگاه غیرانتفاعی عدالت تهران
2 - دانشگاه آزاد تاکستان
کلید واژه: مسئولیت مدنی, سازمان بورس بورس, اوراق بهادار, هیأت مدیره, تقصیر حرفه ای,
چکیده مقاله :
نقش آفرینی بسیار مهم و اساسی بازار سرمایه در رونق چرخه اقتصادی کشور از طریق جذب منابع مالی و تأمین سرمایه شرکت های تولیدی و سرمایه ای که اغلب به شیوه پذیره نویسی سهام و جذب سرمایه در گردش عموم مردم صورت می پذیرد و لزوم حفظ اعتماد عمومی به این فرآیند در جهت تشویق به مشارکت در تأمین منابع مالی شرکت های تولیدی به منظور افزایش تولید و همچنین ضرورت پاسخگو بودن نهادهای ذیربط در این حوزه مانند سازمان بورس و اوراق بهادار در صورت وارد آمدن خسارت ناشی از نوسان قیمت سهام به سرمایه گذاران اهمیت پرداختن به این موضوع را دوچندان می نماید. بدیهی است در صورت ورود خسارت به سرمایه گذاران در بازار سرمایه که به نوبه خود ویترین رونق اقتصاد کشور می باشد، اعتماد عمومی به این بخش سلب گشته و آسیب جدی بر پیکره نظام اقتصادی کشور وارد خواهد آمد. نظر به مسئولیت هیأت مدیره سازمان سازمان و نقش آن در حفاظت از حقوق سهامداران و حفظ شفافیت و عدالت در بازار سرمایه، مسئولیت مدنی سازمان مزبور به عنوان نهاد نظارتی حاکم بر بازار مورد تحلیل و امکان سنجی قرار گرفته و در نهایت، نگارندگان به این نتیجه دست یافته اند که فرض مسئولیت مدنی برای هیأت مدیره سازمان بورس و اوراق بهادار ایران، نقش حیاتی در حفاظت از حقوق سهامداران و اطمینان از شفافیت و عدالت در بازارهای مالی داشته و منجر به بهبود شفافیت و اعتماد سهامداران و سرمایه گذاران خرد و متعاقب آن به رشد و توسعه بازار خواهد شد.
The capital market plays a crucial and fundamental role in revitalizing the country's economic cycle by attracting financial resources and providing capital to production and investment companies. This is often achieved through public stock offerings and mobilizing public funds. Maintaining public trust in this process is essential to encourage participation in financing production companies, thereby increasing production. Additionally, the accountability of relevant institutions, such as the Securities and Exchange Organization of Iran (SEO), in the event of losses caused by stock price fluctuations, further underscores the importance of addressing this issue.
Clearly, any damage to investors in the capital market, which serves as a showcase for the country's economic prosperity, would erode public trust and inflict serious harm on the national economic system. Given the significance of this issue, particularly the responsibility of the SEO's board of directors in protecting shareholders' rights and ensuring transparency and fairness in the capital market, this article analyzes and evaluates the civil liability of the SEO as the regulatory body overseeing the market.
The authors conclude that assuming civil liability for the board of directors of the Securities and Exchange Organization of Iran is vital for safeguarding shareholders' rights and ensuring transparency and fairness in financial markets. This, in turn, would enhance transparency and trust among retail investors and shareholders, ultimately leading to the growth and development of the market.
1. محمدی، سام وباقری، علی، بررسی وضعیت و آثار حقوقی معامله مدیرعامل با شرکت در مقایسه با لایحه جدید قانون تجارت، مطالعات حقوق خصوصی تابستان 1394، سال چهل و پنجم - شماره 2، ص 340
2. ستوده تهرانی، حسن. حقوق تجارت، ج4، نشر دادگستر، 1386
3. پاسبان، محمدرضا و نیک نژاد، جواد.. جایگاه حقوقی مدیران در شرکتهای سهامی، تحقیقات حقوقی تطبیقی ایران و بین الملل پاییز 1390
4. سلطانی نژاد، هدایت ا... ، مسئولیت مدنی خسارت معنوی، انتشارات نورالثقلین، 1379
5. جنیدی، لعیا و نوروزی، محمد، شناخت ماهیت اطلاعات نهانی در بورس اوراق بهادار، فصلنامه حقوق مجله دانشکده حقوق و علوم سیاسی، شماره 2، دوره 39، تابستان 1388.
6. فنایی، سیدمجتبی، خودآموز بورس، مجله بورس، شماره 86، مهر 1388.
7. سوادکوهی، سام، هیأت داوری بازار اوراق بهادار، تهران، شرکت اطلاع رسانی و خدمات بورس، چاپ دوم، 1388.
8. فرشی، محمد عیسی، مباحثی تحلیلی از حقوق شركتهای تجاری"، جلد اول، چاپ اول، تهران، انتشارات دانشگاه تربیت مدرس، 1394
9. شریفی، سید الهام الدین، بررسی تطبیقی جنبه های حقوقی معاملات در بازار بورس اوراق بهادار با استفاده از اطلاعات محرمانه، مجله پژوهش های حقوقی، شماره 6، 1383
10. فکوریان، فاطمه و كردی، عبدالمحمد، تحلیل حقوقی معامله اوراق بهادار در ایران و آمریکا، دومین كنفرانس بین المللی پژوهش های دینی، علوم اسلامی، فقه و حقوق در ایران و جهان اسلام، كرج، دانشگاه جامع علمی كاربردی-سازمان همیاری شهرداری ها ومركز توسعه خالقیت و نوآوری علوم نوین، 1398
11. سلطانی، محمد، ۱۳۹۱ش، تبیین و تحلیل جایگاه ماده ۹۹ قانون برنامه پنجساله پنجم توسعه جمهوری اسلامی ایران در بازار سرمایه کشور، فصلنامه بورس اوراق بهادار، سال پنجم، شماره ۲۰، حقوق بازار ،سرمایه ،تهران، انتشارات سمت،۱۳۹۵
12. قربانی لاچوانی مجید، نظام حقوقی بازار اوراق بهادار ایران با مطالعه تطبیقی در حقوق آمریکا، رساله دوره دکتری حقوق خصوصی، دانشگاه تربیت مدرس، دانشکده علوم انسانی، 1386
13. ره پیک، حسن، حقوق مسؤولیت مدنی و جبران ها ،تهران انتشارات خرسندی، ۱۳۸۷، صص 26-27
14. کاتوزیان، امیرناصر، حقوق مدنی، الزامات خارج از قرار داد، انتشارات گنج دانش، 1396، ص ٢٤٢ به بعد
15. . قاسم زاده، سیدمرتضی، حقوق مدنی؛ الزام ها و مسئولیت مدنی بدون قرارداد، تهران، نشر میزان، ۱۳۸۷، ص 76
16. قربانیان،حسین، مسئولیت مدنی فعالان بورس و فرایند طرح دعاوی مرتبط در مراجع صالح، مجله پژوهشهای حقوقی سال ۹، شماره ۱۷، 1389، صص 303-341
17. اشتیاق، وحید، مبارزه با تقلب در بازارهای اوراق بهادار نگاهی به نظم حقوقی بازار اوراق بهادار در ایالات متحد امریکا
18. شیری کرمانشاهی ،امیرکاظم، فرآیند معاملات بورس اوراق بهادار و اصول حاکم بر آن، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه علم و فرهنگ، 1392