تاثیر سرمایه فرهنگی بر توسعه شهری با تاکید بر مشارکت شهروندان در نوسازی بافت های فرسوده (مطالعه موردی: شهر مشهد)
محورهای موضوعی : مطالعات توسعه اجتماعی ایران
رحمت اله امیر احمدی
1
(دانشجوی دکتری جامعه شناسی فرهنگی واحد علوم و تحقیقات تهران)
مهرداد نوابخش
2
(استاد گروه جامعه شناسی واحد علوم و تحقیقات تهران)
کلید واژه: سرمایه فرهنگی, کنش مشارکتی, بافت فرسوده شهری, شهر مشهد,
چکیده مقاله :
سرمایه فرهنگی به مثابه پیش نیاز کنش مشارکتی دارای نقش مهمی در پیشبرد اهداف آن درراستای موفقیت برنامه های نوسازی بافت های فرسوده شهری است. هدف پژوهش حاضر بررسی تاثیر سرمایه فرهنگی برکنش مشارکتی ساکنان درنوسازی بافت پیرامون حرم رضوی می باشد. روش پژوهش پیمایش است که در آن محقق با استفاده از پرسشنامه ،اقدام به بررسی موضوع کرده است. شیوه نمونه گیری، خوشه ای چند مرحله ای و حجم نمونه 426 نفر از ساکنین بافت فرسوده اطراف حرم رضوی می باشد. میزان سرمایه فرهنگی در حوزه مورد مطالعه با توجه میانگین شاخص های بدست آمده ،بالا بوده وتاثیر آن بر مشارکت ساکنان در پروژه های نوسازی مثبت است. شاخص حس همیاری و تعهد اجتماعی بیشترین تأثیر را بر کنش مشارکتی ساکنین داشته است.. مهمترین مشکلات مشارکت مردم در امر نوسازی؛ اعتماد کم به دستگاه های ذیربط و مجریان، نداشتن توان مالی برای بازسازی، بی توجهی شهرداری، تعلق سود اصلی نوسازی به دیگری، نبود اعتماد میان مردم و مجریان طرح، نبود اطلاعات شفاف و کافی در مورد مشارکت و نبود مکانی برای زندگی در هنگام ساخت وسازمی باشد. علیرغم بالا بودن میزان سرمایه فرهنگی در منطقه مورد مطالعه و تاثیر مثبت آن بر کنش مشارکتی ،میزان مشارکت ساکنان در بسیاری از پروژه های نوسازی بافت پیرامون حرم رضوی ضعیف می باشد که این امر بیشتر به مساله اعتماد-که یکی از مهمترین مولفه های سرمایه اجتماعی است- برمی گردد. نتایج تحقیق نشا ن دهنده اعتماد ضعیف مالکان به مجریان و کارگزاران نوساز ی است که این مساله تاثیر منفی در کنش مشارکتی مردم داشته است. تحلیل فرضیات نشان می دهد که سرمایه فرهنگی بر کنش مشارکتی مؤثر است. در تحلیل ابعاد نیز، متغیر تعهد اجتماعی، حس همیاری، تعلق پذیری و دانش و مهارت بر متغیر کنش مشارکتی مؤثر است.