تحلیل فازی مشارکت اجتماعی شهروندان تهرانی
محورهای موضوعی :
مطالعات توسعه اجتماعی ایران
هادی برغمدی
1
,
عادل عبدالهی
2
1 - دکتری جامعه شناسی، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات اجتماعی جهاد دانشگاهی، تهران، ایران (نویسنده مسئول)
2 - دکتری جامعه شناسی، عضو هیئت علمی گروه اقتصاد، جمعیت و سرمایه انسانی، مؤسسه مطالعات و مدیریت جامع و تخصصی جمعیت کشور، تهران، ایران
تاریخ دریافت : 1397/10/04
تاریخ پذیرش : 1399/03/06
تاریخ انتشار : 1398/11/01
کلید واژه:
مشارکت اجتماعی,
همبستگی اجتماعی,
مجموعه های فازی,
اعتماد اجتماعی,
شهر تهران,
چکیده مقاله :
پژوهش حاضر باهدف بررسی درجه عضویت شهر تهران در مجموعه مشارکت اجتماعی با استفاده از مفاهیم مرتبط با مجموعه های فازی انجام شده است. میزان عضویت شهروندان تهرانی در دو مجموعه اعتماد اجتماعی و همبستگی اجتماعی نیز بهعنوان شروط علی لازم برای مشارکت اجتماعی با استفاده از شاخص سازگاری و پوشش مورد بررسی قرارگرفته است. روش پژوهش از نظر هدف کاربردی، از نظر مسیر توصیفی و تبیینی، از نظر میزان ژرفایی، سطحی نگر و ازنظر زمان مقطعی است. روش گردآوری اطلاعات نیز میدانی و اسنادی بوده است. جامعه آماری کلیه ساکنان بالای 15سال مناطق 22گانه شهر تهران و حجم نمونه 920 نفر بوده است که با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی متناسب با حجم انتخاب و با ابزار پرسشنامه مورد بررسی قرارگرفتهاند. یافته های پژوهش نشان داده است که اعتماد اجتماعی و همبستگی اجتماعی شروط علی لازم برای مشارکت اجتماعی شهروندان تهرانی بوده است. همچنین اعتماد اجتماعی0.6247درصد و همبستگی اجتماعی 0.4734 درصد از فضای مشارکت اجتماعی شهر تهران را پوشش داده است که پوشش بیشتر اعتماد اجتماعی نشان از اهمیت بیشتر این متغیر در عضویت شهر تهران در مجموعه مشارکت اجتماعی دارد.
چکیده انگلیسی:
Interdiction: The current study investigates the degree of involvement of Tehran in social participation using the concepts related to fuzzy sets. The level of involvement of Tehran citizens in social trust and social solidarity as well as causal requirements for social participation is evaluated through consistency and coverage index. Method: The research is an applied, descriptive, and cross-sectional one. Documentary data has been collected in the field. The statistical population include15 years or older residents in 22 districts of Tehran and the sample size is 920 subjects selected through random sampling and analyzed by questionnaire. Finding and Conclusion:The results showed that all the studied cases (22 districts of Tehran Municipality) has confirmed that social trust and solidarity is the causal requirement for social participation of citizens in Tehran. Social trust and social solidarity cover 0.6247% and 0.4734% of social participation in Tehran, respectively; this shows that social trust is a more important variable in Tehran involvement in social participation.
منابع و مأخذ:
بشیریگیوی، حسین(1388). بررسی جامعهشناختی عوامل اجتماعی فرهنگی مؤثر بر همبستگی اجتماعی شهرنشینان شهر گیوی( استان اردبیل). پایاننامهی کارشناسی ارشد رشتهی پژوهش علوم اجتماعی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران شمال.
بیرو، آلن (1366)، فرهنگ علوم اجتماعی. ترجمه باقر ساروخانی. تهران: انتشارات کیهان.
تاجبخش، کیان[به کوشش](1384)، سرمایهی اجتماعی، دموکراسی و توسعه(نوشتهی رابرت پاتنام،جیمز کلمن، کلاوس اوفه، پیر بوردیو، فرانسیس فوکویاما، و ادوارد مک کلهلند). ترجمهی افشین خاکباز و حسن پویان، تهران:نشر شیرازه.
تولایی، حسین(1388). رابطهی کار کودک با توسعهی اجتماعی. پایاننامهی کارشناسی ارشد رشتهی رفاه اجتماعی، گروه آموزشی مدیریت رفاه اجتماعی، دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی.
چلبی، مسعود(1372). وفاق اجتماعی. نامهی علوم اجتماعی. شماره ی سوم.
دفتر مطالعات اجتماعی و فرهنگی شهرداری تهران(1388). طرح فنی نمونهگیری نظرسنجیهای شهری در تهران و مناطق22گانهی آن. تهران: دفتر مطالعات اجتماعی و فرهنگی شهرداری تهران، ادارهی افکارسنجی.
سایت مرکز آمار ایران(مرداد ماه سال1392). جمعیت شهرستان تهران به تفکیک سن، جنس و خانوار. قابل دسترس در اینترنت: www.sci.org.ir
ساعی، علی(1390). تحلیل فازی اعتماد اجتماعی(مطالعهی موردی اعتماد شهروندان به شهرداری تهران). تهران: انتشارات جامعه و فرهنگ.
ساعی، علی. کبیری، افشار. کسرایی، محمد سالار و حسین صادقی(1390). سرمایهی اجتماعی و حکمرانی خوب: تحلیل تطبیقی فازی بین کشوری از سال 2000 تا 2008. فصلنامهی علمی پژوهشی مسائل اجتماعی ایران. تهران: دانشگاه تربیت معلم، دانشکدهی ادبیات و علوم انسانی. سال دوم، شمارهی دوم. ص 63 – 93.
ساعی، علی(1392). روش پژوهش تطبیقی با رویکرد تحلیل کمی، تاریخی و فازی. تهران: آگه.
سبحانی صراطی، سجاد(1394). اطلس کیفیت زندگی شهر تهران. با همکاری رصدخانه شهری تهران، دانشگاه تهران و معاونت اجتماعی و فرهنگی شهرداری تهران.
دورین، پاتریک و توماس فرارو(1386). مسئلهی همبستگی؛ نظریهها و مدلها. ترجمهی علی مرشدیزاد. تهران: انتشارات تمدن ایرانی.
دیلینی، تیم(1389). نظریههای کلاسیک جامعهشناسی. ترجمهی بهرنگ صدیقی و وحید طلوعی. تهران: نشر نی.
عبدی، عباس(1390). طرح فنی نمونهگیری نظرسنجیهای شهری در مناطق22گانه شهر تهران. تهران: دفتر مطالعات اجتماعی و فرهنگی شهرداری تهران.
علیپور، پروین. زاهدی، محمدجواد و ملیحه شیانی(1388). اعتماد و مشارکت(بررسی رابطهی بیان اعتماد و مشارکت اجتماعی در شهر تهران). مجلهی جامعهشناسی ایران، دورهی دهم، شمارهی2، تابستان1388، ص 109-135.
قاسمی، وحید(1389). سیستمهای استنباط فازی و پژوهشهای اجتماعی. تهران: جامعهشناسان.
دواس، دی. ای(1382). پیمایش در تحقیقات اجتماعی. ترجمهی هوشنگ نایبی. تهران: نشر نی، چاپ سوم.
زندرضوی، سیامک، ضیائی؛ کیوان و مریم رحمانی(1388) ظرفیتهای سرمایهی اجتماعی برای برپایی اجتماعات محلهای در شهر «دوستدار کودک» بم. فصلنامهی علمی پژوهشی رفاه اجتماعی،سال نهم،شماره33 ص 81-103.
زتومکا، پیوتر(1384). اعتماد یک نظریهی جامعهشناختی . ترجمهی فاطمه گلابی. تبریز: انتشارات ستوده.
کامران، فریدون و اسلام احمدیان(1388). بررسی میزان اعتماد اجتماعی مردم به پلیس و عوامل مرتبط با آن در استان ایلام. فصلنامهی علمی پژوهشی پژوهش اجتماعی. دانشگاه آزاد اسلامی و احد رودهن، سال دوم، شمارهی چهارم، پاییز 1388.
Chambers, R. (1994). The origins and practice of participatory rural appraisal. World Development, 22(7), 953–969.
Cicognani, E., Pirini, C., Keyes, C., Joshanloo, M., Rostami, R., & Nosratabadi, M. (2008). Social participation, sense of community and social well being: A study on American, Italian and Iranian university students. Social Indicators Research, 89(1), 97-112.
Coleman, J. (1993). S. 1990. Foundations of social theory. Cambridge, Mass.: Belknap Press. Deutsch, 3, 1991–1993.
Coleman, J. S. (1989). Social capital in the creation of human capital. University of Chicago Press.
De Tocqueville, A. (2003). Democracy in america (Vol. 10). Regnery Publishing.
Escobar, A. (2000). Beyond the search for a paradigm? Post-development and beyond. Development, 43(4), 11–14.
Escobar, A. (2002). The problematization of poverty: The tale of three worlds and development. Development, 79–92.
Huntington, S. P. (1991). Democracy's third wave. Journal of democracy, 2(2), 12-34.
Inglehart, R. (1997). Modernization and postmodernization: Cultural, economic, and political change in 43 societies (Vol. 19). Cambridge Univ Press.
Inglehart, R. (2000). Culture and democracy. Culture matters: How values shape human progress, 80-97.
Li, C., Jiang, S., Li, N., & Zhang, Q. (2018). Influence of social participation on life satisfaction and depression among Chinese elderly: Social support as a mediator. Journal of community psychology, 46(3), 345-355.
Ponce, M. S. H., Rosas, R. P. E., & Lorca, M. B. F. (2014). Social capital, social participation and life satisfaction among Chilean older adults. Revista de saude publica, 48, 739-749.
Putnam, R. D. (1995). Bowling alone: America’s declining social capital. Journal of Democracy, 6(1), 65–78.
Putnam, R. D. (2000). Bowling alone: America’s declining social capital. In Culture and politics (pp. 223-234). Palgrave Macmillan, New York.
Putnam, R. D. (2000). Bowling alone: The collapse and revival of American democracy. Bowling Alone: The Collapse and the Revival of American Democracy.
Rahnema, M., & Bawtree, V. (1997). The post-development reader. Zed Books.
Rodgers, D. T. (1977). Tradition, modernity, and the American industrial worker: reflections and critique. The Journal of Interdisciplinary History, 7(4), 655-681.
Simmel, G. (1950). The sociology of georg simmel (Vol. 92892). Simon and Schuster.
Sztompka, P. (1999). Trust: A sociological theory. Cambridge University Press.
_||_
بشیریگیوی، حسین(1388). بررسی جامعهشناختی عوامل اجتماعی فرهنگی مؤثر بر همبستگی اجتماعی شهرنشینان شهر گیوی( استان اردبیل). پایاننامهی کارشناسی ارشد رشتهی پژوهش علوم اجتماعی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران شمال.
بیرو، آلن (1366)، فرهنگ علوم اجتماعی. ترجمه باقر ساروخانی. تهران: انتشارات کیهان.
تاجبخش، کیان[به کوشش](1384)، سرمایهی اجتماعی، دموکراسی و توسعه(نوشتهی رابرت پاتنام،جیمز کلمن، کلاوس اوفه، پیر بوردیو، فرانسیس فوکویاما، و ادوارد مک کلهلند). ترجمهی افشین خاکباز و حسن پویان، تهران:نشر شیرازه.
تولایی، حسین(1388). رابطهی کار کودک با توسعهی اجتماعی. پایاننامهی کارشناسی ارشد رشتهی رفاه اجتماعی، گروه آموزشی مدیریت رفاه اجتماعی، دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی.
چلبی، مسعود(1372). وفاق اجتماعی. نامهی علوم اجتماعی. شماره ی سوم.
دفتر مطالعات اجتماعی و فرهنگی شهرداری تهران(1388). طرح فنی نمونهگیری نظرسنجیهای شهری در تهران و مناطق22گانهی آن. تهران: دفتر مطالعات اجتماعی و فرهنگی شهرداری تهران، ادارهی افکارسنجی.
سایت مرکز آمار ایران(مرداد ماه سال1392). جمعیت شهرستان تهران به تفکیک سن، جنس و خانوار. قابل دسترس در اینترنت: www.sci.org.ir
ساعی، علی(1390). تحلیل فازی اعتماد اجتماعی(مطالعهی موردی اعتماد شهروندان به شهرداری تهران). تهران: انتشارات جامعه و فرهنگ.
ساعی، علی. کبیری، افشار. کسرایی، محمد سالار و حسین صادقی(1390). سرمایهی اجتماعی و حکمرانی خوب: تحلیل تطبیقی فازی بین کشوری از سال 2000 تا 2008. فصلنامهی علمی پژوهشی مسائل اجتماعی ایران. تهران: دانشگاه تربیت معلم، دانشکدهی ادبیات و علوم انسانی. سال دوم، شمارهی دوم. ص 63 – 93.
ساعی، علی(1392). روش پژوهش تطبیقی با رویکرد تحلیل کمی، تاریخی و فازی. تهران: آگه.
سبحانی صراطی، سجاد(1394). اطلس کیفیت زندگی شهر تهران. با همکاری رصدخانه شهری تهران، دانشگاه تهران و معاونت اجتماعی و فرهنگی شهرداری تهران.
دورین، پاتریک و توماس فرارو(1386). مسئلهی همبستگی؛ نظریهها و مدلها. ترجمهی علی مرشدیزاد. تهران: انتشارات تمدن ایرانی.
دیلینی، تیم(1389). نظریههای کلاسیک جامعهشناسی. ترجمهی بهرنگ صدیقی و وحید طلوعی. تهران: نشر نی.
عبدی، عباس(1390). طرح فنی نمونهگیری نظرسنجیهای شهری در مناطق22گانه شهر تهران. تهران: دفتر مطالعات اجتماعی و فرهنگی شهرداری تهران.
علیپور، پروین. زاهدی، محمدجواد و ملیحه شیانی(1388). اعتماد و مشارکت(بررسی رابطهی بیان اعتماد و مشارکت اجتماعی در شهر تهران). مجلهی جامعهشناسی ایران، دورهی دهم، شمارهی2، تابستان1388، ص 109-135.
قاسمی، وحید(1389). سیستمهای استنباط فازی و پژوهشهای اجتماعی. تهران: جامعهشناسان.
دواس، دی. ای(1382). پیمایش در تحقیقات اجتماعی. ترجمهی هوشنگ نایبی. تهران: نشر نی، چاپ سوم.
زندرضوی، سیامک، ضیائی؛ کیوان و مریم رحمانی(1388) ظرفیتهای سرمایهی اجتماعی برای برپایی اجتماعات محلهای در شهر «دوستدار کودک» بم. فصلنامهی علمی پژوهشی رفاه اجتماعی،سال نهم،شماره33 ص 81-103.
زتومکا، پیوتر(1384). اعتماد یک نظریهی جامعهشناختی . ترجمهی فاطمه گلابی. تبریز: انتشارات ستوده.
کامران، فریدون و اسلام احمدیان(1388). بررسی میزان اعتماد اجتماعی مردم به پلیس و عوامل مرتبط با آن در استان ایلام. فصلنامهی علمی پژوهشی پژوهش اجتماعی. دانشگاه آزاد اسلامی و احد رودهن، سال دوم، شمارهی چهارم، پاییز 1388.
Chambers, R. (1994). The origins and practice of participatory rural appraisal. World Development, 22(7), 953–969.
Cicognani, E., Pirini, C., Keyes, C., Joshanloo, M., Rostami, R., & Nosratabadi, M. (2008). Social participation, sense of community and social well being: A study on American, Italian and Iranian university students. Social Indicators Research, 89(1), 97-112.
Coleman, J. (1993). S. 1990. Foundations of social theory. Cambridge, Mass.: Belknap Press. Deutsch, 3, 1991–1993.
Coleman, J. S. (1989). Social capital in the creation of human capital. University of Chicago Press.
De Tocqueville, A. (2003). Democracy in america (Vol. 10). Regnery Publishing.
Escobar, A. (2000). Beyond the search for a paradigm? Post-development and beyond. Development, 43(4), 11–14.
Escobar, A. (2002). The problematization of poverty: The tale of three worlds and development. Development, 79–92.
Huntington, S. P. (1991). Democracy's third wave. Journal of democracy, 2(2), 12-34.
Inglehart, R. (1997). Modernization and postmodernization: Cultural, economic, and political change in 43 societies (Vol. 19). Cambridge Univ Press.
Inglehart, R. (2000). Culture and democracy. Culture matters: How values shape human progress, 80-97.
Li, C., Jiang, S., Li, N., & Zhang, Q. (2018). Influence of social participation on life satisfaction and depression among Chinese elderly: Social support as a mediator. Journal of community psychology, 46(3), 345-355.
Ponce, M. S. H., Rosas, R. P. E., & Lorca, M. B. F. (2014). Social capital, social participation and life satisfaction among Chilean older adults. Revista de saude publica, 48, 739-749.
Putnam, R. D. (1995). Bowling alone: America’s declining social capital. Journal of Democracy, 6(1), 65–78.
Putnam, R. D. (2000). Bowling alone: America’s declining social capital. In Culture and politics (pp. 223-234). Palgrave Macmillan, New York.
Putnam, R. D. (2000). Bowling alone: The collapse and revival of American democracy. Bowling Alone: The Collapse and the Revival of American Democracy.
Rahnema, M., & Bawtree, V. (1997). The post-development reader. Zed Books.
Rodgers, D. T. (1977). Tradition, modernity, and the American industrial worker: reflections and critique. The Journal of Interdisciplinary History, 7(4), 655-681.
Simmel, G. (1950). The sociology of georg simmel (Vol. 92892). Simon and Schuster.
Sztompka, P. (1999). Trust: A sociological theory. Cambridge University Press.