مقایسه استرس شغلی و شادکامی ذهنی در بین اعضای هیأت علمی دانشگاه های آزاد اسلامی و دولتی
محورهای موضوعی : روانشناسی تربیتی
غلامرضا چلبیانلو
1
(عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی، واحد ارسنجان)
بهنام طالبی
2
(عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تبریز)
کلید واژه: استرس شغلی, اعضای هیات علمی, شادکامی ذهنی,
چکیده مقاله :
به منظور مقایسه میزان استرس شغلی و شادکامی ذهنی در بین اعضای هیات علمی دانشگاه های آزاد اسلامی و دولتی، تعداد 300 نفر از اعضای هیات علمی دانشگاه های آزاد و دولتی استان فارس به صورت تصادفی در دسترس انتخاب شده و پرسشنامه های استرس شغلی اعضای هیات علمی و شادکامی ذهنی پاناس را تکمیل نمودند. نتایج با استفاده از روشهای آماری t و تحلیل واریانس مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.نتایج پژوهش حاضر نشان دادکه اعضای هیات علمی دانشگاه های آزاداسلامی در مقایسه با دانشگاه های دولتی از میزان استرس شغلی بیشتر به ویژه در ابعاد مقررات حاکم، آشفتگی نقش، ارتباط با دانشجو و مسائل رفاهی و مالی برخوردارند. همچنین اعضای هیات علمی دارای مدرک تحصیلی کارشناسی ارشد، استرس شغلی بیشتری را تجربه می نمایند. در شاخص های شادکامی ذهنی نیز اعضای هیات علمی دانشگاه های آزاد عاطفه منفی بیشتر و رضایت از زندگی کمتری را گزارش نمودند. لازم است برنامه های مدونی برای ارزیابی مداوم از وضعیت استرس شغلی و رضایت شغلی و عوامل موثر بر آن در اعضای هیات علمی دانشگاه های آزاداسلامی به عمل آید.
In order to comparison of work stress & subjective well being between Islamic Azad University & governmental university staffs,300 staffs of Fars province universities selected by random sampling procedure & completed work stress questionnaire of university staffs & PANAS subjective well being. Data analyzed by t-test & analyze of variance. Results indicated that there are significant differences between groups in work stress scores in favor of Islamic Azad University staffs in sub scales such as current rules, role confusion, relationship with students & financial –welfare. Also Islamic Azad University staffs reported more negative affect & lower life satisfaction. It is necessary that heads of universities will be design evaluating programs for continues evaluation of work stress & work satisfaction & related variables in Islamic Azad University staffs.
بخشی پور، عباس و دژکام، محمود. (1384). تحلیل عاملی تائیدی مقیاس عاطفه مثبت و
منفی. مجله روانشناسی، 36، 365 – 351.
مظفری، سید امیر احمد و صادقی بروجردی، سعید. (1383). ارتباط بین عوامل فشارزای
شغلی با ویژگی های فردی در بین اعضای هیات علمی تربیت بدنی و
علوم ورزشی دانشگاه های دولتی. نشریه علوم حرکتی و ورزش،
3، 114 – 101.
Abouserie, R. (1996). Stress, coping strategies and job satisfaction in
university academic staff. Educational Psychology, 16, 49–56.
Altbach, P. G. (1996). The international academic profession.
Princeton, NJ: Carnegie Foundation for the Advancement of
Teaching.
Bakker, A.B., Demerouti, E., De Boer, E. & Schaufeli, W.B.( 2003).
Job demands and job resources as predictors of absence duration
and frequency’, Journal of Vocational Behavior, 62: 341–356.
Blix, A. G., Cruise, R. J., Mitchell, B. M., & Blix, G. G. (1994).
Occupational stress among university teachers. Educational
Research, 36, 157–169.
Coyle, D., Edwards, D., Hannigan, B., Fothergill, A., & Burnard,
P. (2005). A systematic review of stress among mental health
social workers. International Social Work, 48, 201-211.
Cottrell, S. (2001). Occupational stress and job satisfaction in mental
health nursing: focused interventions through evidence-based
assessment. Journal of Psychiatric and Mental Health
Nursing, 8 , 157-64.
Daniels, K., & Guppy, A. (1992). Control, information-seeking
preferences, occupational stressors and psychological well-
being. Work and Stress, 6, 347–353.
Frese, M. & Zapf, D.(1999). On the importance of the objective
environment in stress and attribution theory: Counterpoint to
Perrewe and Zellers, Journal of Organizational Behaviour,
20, 761–766.
Fisher,S.(1994).Stress in academic life: the mental assembly line.
Buckingham: the society for research into higher education &
open university press.
Gillespie, N. A., Walsh, M. J., Winefield, A. H., Stough, C. K., &
Dua, J. K. (2001). Occupational stress within Australian
universities: Staff perceptions of the determinants,
consequences and moderators of work stress. Work and Stress,
15, 53–72.
Gueriltault-Chalvin, V., Kalichman, S. C., Demi, A. &Peterson, J. L.
(2000). Work- Related Stress and Occupational Burnout in
AIDs Caregivers: Test of a Coping Model with Nurses
Providing AIDs Care. AIDs Care, 12 (2), 149-161.
Hemp, P. (2004). Presenteeism: At work – but out of it’, Harvard
Business Review, 49–58.
Jackson, L.T.B. & Rothmann, S. (2006). Occupational stress,
organisational commitment, and ill health of educators in the
North West Province, South African Journal of Education,
26, 75–95.
Keyes,C.L.M.,Hysom,S.J. & Lupo,K.L.(2000). The positive
organization: Leadership legitimacy , employee well being, &
the bottom line.The psychologist–manager Joural,
2,143 – 153.
Kinnunen,U., Geurts,S. & Mauno,S.(2004). Work to family conflict
& its relationship with satisfaction & well being : a one year
longitudational study on gender differences. Work & stress,
18, 1- 22.
Moshbbaki,A.(1999).The relationship between work ethic &
commitment & administrative evolution;Articles collection
of scientific method of work ethic authority & social
discipline,Tehran: Science & research unit.
Mostert,F.F.; Rothmann,S.; Mostert ,K. & Nell,K (2008). Outcomes
of occupational stress in a higher education institution.
Southern African Business Review, 12 , 102 – 127.
Newbury-Birch, D. & Kamali, F. (2001). Psychological Stress,
Anxiety, Depression, Job Satisfaction, and Personality
Characteristics in Preregistration House officers. Postgraduate
Medical Journal, 77, 109-111.
Osarieme Abbe,O. (2008). MODELING THE RELATIONSHIP
AMONG OCCUPATIONAL STRESS, PSYCHOLOGICAL/
PHYSICAL SYMPTOMS AND INJURIES IN THE
CONSTRUCTION INDUSTRY. Unpublished master of
science Dissertation, BereaCollege.
Siu, O.L. (2002). ‘Occupational stressors and well-being among
Chinese employees: The role of organisational commitment’,
Applied Psychology: An International Review, 51: 527–544.
Tytherleigh, M.Y., Webb, C., Cooper, C.L. & Ricketts, C.(2005).
Occupational stress in UK higher education institutions: A
comparative study of all staff categories, Higher Education
Research and Development, 24, 41–61.
Warr,P.(2005).Work,well being,& mental health. In J.Barling,E.K.
Kelloway, & M.R.Frone (Eds.), Handbook of work
stress.Thousand Oaks: Sage Pub.
Watson.D. ; Clark,L.A.,Tellegen,A. (1988). Development &
validation of brief measures of positive & negative affect: the
PANAS scale. Journal of personality & social psychology,
54,1063- 1070.
Winefield,A.H.; Gillespie, N.; Stough, C.; Dua, J.; Hapuarachchi, J.
and Boyd,C. (2003). Occupational Stress in Australian
University Staff: Results From a National Survey.
International Journal of Stress Management, 10, 51–63.
Winefield, A. H., Gillespie, N., Stough, C., Dua, J., & Hapuarachchi,
J. (2002). Occupational stress in Australian university staff.
Melbourne, Australia: National Tertiary Education Union.
Winefield, A.H. 2000. ‘Stress in academe. Some recent research
findings’, In Kenny, D.T., Carlson, J.G., McGuigan, F.J. &
Sheppard, J.L. (eds), Stress and Health: Research and
Clinical Applications. Sydney: Harwood.
Wright,T.A. & Cropanzano,R.(2004). The role of psychological well
being in job performance : a fresh look at an age – old quest.
Organizational dynamics,33, 338 – 351.