ارزیابی و اولویت‌بندی شاخص‌های ریسک پول‌شویی (مورد مطالعه: بانک رفاه)

محورهای موضوعی : دانش سرمایه‌گذاری

سودابه جعفرزاده ¹ , احمدرضا قاسمی ²

1 - کارشناسی ارشد مدیریت صنعتی گرایش مالی، دانشگاه ارشاد دماوند، تهران، ایران
2 - استادیار گروه مدیریت صنعتی و فناوری، دانشکده مدیریت و حسابداری، پردیس فارابی دانشگاه تهران، قم، ایران

تاریخ دریافت : 1396/08/05 تاریخ پذیرش : 1396/11/15 تاریخ انتشار : 1398/07/01

کلید واژه: پول‌شویی, بانک, شاخص‌های ریسک پول‌شویی, BWM,

چکیده مقاله :

پول‌شویی[i]، عبارت است از هرگونه اقدام یا فعالیت برای مخفی کردن یا تغییر ظواهر درآمدهای با هویت نامشروع (درآمدهای حاصل از فعالیت مجرمانه) به‌گونه‌ای که وانمود شود این درآمدها از منابع قانونی سرچشمه گرفته است. در این فرآیند از ابزارهای مالی، حسابداری و حقوقی به‌عنوان وسیله‌ای برای تغییر منشأ، ماهیت، شکل و مالکیت مال غیرقانونی استفاده می‌شود. هدف اصلی پژوهش حاضر ارزیابی و اولویت بندی شاخص های ریسک پول‌شویی مشتریان دریکی از بانک های ایرانی است. داده ها از مدیران و خبرگان بانک موردمطالعه که با موضوع و معیارهای پژوهش آشنایی نسبی داشتند، جمع آوری گردید. به منظور تحلیل داده ها از تکنیک BWM استفاده شد. نتایج حاصل از رتبه بندی 12 زیرمعیار پژوهش نیز نشان داد که زیرمعیارهای میزان مبلغ اولین واریزی در افتتاح حساب و زیر معیار میزان استفاده از خدمات غیرحضوری از خوشه ی حساب بانکی به ترتیب جایگاه اول و دوم اهمیت را به خود اختصاص داده اند. بر اساس این نتایج و بـا عنایـت بـه زیـان هـای اقتـصادی و اجتمـاعی پول‌شویی، حساسیت نسبت به منطبق و متناسب بودن اولین مبلغ واریزی در هنگام گشایش حساب با نوع فعالیت اقتصادی و کسب‌وکار مشتری و نیز میزان تمایل مشتری به استفاده از خدمات غیرحضوری مانند تلفن، سوئیفت و اینترنت می تواند به‌عنوان هشداری برای بروز پدیده پول‌شویی مدنظر قرار گیرد. در پایان برخی پیشنهادها و استراتژی های کاربردی برای مدیران و پژوهش های آتی پژوهش گران فراهم‌شده است. [i]. Money Laundering

چکیده انگلیسی:

Money laundering is any action for hiding or changing the form of incomes with criminal identity in a way that they are pretended to be legal. Financial, accounting and legal tools were used. In this process as means of changing nature, identity, form and illegal assessing. The main objective of this study is evaluating and prioritizing risk indicators of money laundering of customers of Refah Bank. Data were collected from managers and experts who were familiar with money laundering issue and its criteria. In order to data analysis BWM technique was used. The results of prioritizing of 12 research's criteria indicated that "The amount of the first deposit at the opening of an account" and "The use of non-public services" from "Bank account" cluster was located in first and second priority. According to these results and given the economic and social disadvantages of money laundering, the sensitivity to the matching and proportionality of the first amount of deposit at the opening of the account with the type of the customer business and his/her economic activity, as well as the willingness of the customer to use non-public services such as Telephone, swift and the Internet can be considered as a warning to the phenomenon of money laundering. At the end, some practical suggestions and strategies for managers and some suggestions for future research have been developed.    

منابع و مأخذ:

*       احمدی‌نژاد منفرد، مریم .(1388). پول‌شویی و سیستم مالی شامل آثار اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی. مجله توسعه صادرات، سال سیزدهم، شماره 78 ، صص 41-38.

*       ارجمند نژاد، عبد المهدی و کیان، فرید.( 1393 ) . رویکرد و نظارت مبتنی بر ریسک برای پیشگیری ازپولشویی و تأمین مالی تروریسم.بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران.

*       تذهیبی اصفهانی، فریده. پول‌شویی. چاپ اول. تهران: انتشارات زعیم. 1381

*       جزایری، مینا .( 1383 ). نگاهی به جرم پول‌شویی و اسناد بین‌المللی مهم مرتبط با آن. مجله روند، شماره 42 و 43 ، صص 169-215.

*       رهبر، فرهاد. پول‌شویی و روش‌های مقابله با آن. چاپ اول. تهران: موسسه انتشارات. 1388.

*       قضاوتی، حسین و کیانی زاده، حسین ( 1391 ). بررسی پیامدهای پول‌شویی و آثار آن بر امنیت اقتصادی ایران. مجله اقتصادی، شماره 55

*       صادقی پایین کو لائی، علی‌اکبر، ( 1389 ). عملیات پول‌شویی در بانک‌ها مؤسسات مالی و اعتباری غیر بانکی،تعاونی اعتبار ثامن‌الائمه، مدیریت آموزش.

*       صبوری دیلمی، محمدحسن و شفیعی سعیده، پیامدهای پول‌شویی و راه‌کارهای پیکار با آن در ایران. پژوهشنامه سیاسی-اقتصادی. شماره ۲۶۱ و ۲۶۲، خرداد و تیر ۱۳۸۸.

*       Bagella, M., Busato, F., & Argentiero, A. (2009). Money laundering in a micro founded dynamic model: simulations for the US and the EU-15 economies, Review of Law & Economics, 5(2), 879-902.

*       Bartlett, B. L. (2002). The negative effects of money laundering on economic development, Asian Development Bank Regional Technical Assistance Project No, 5967.

*       Dion, M. (2015). Is money laundering an ethical issue?, Journal of Money Laundering Control, 18(4), 425-437.

*       Frunza, M. C. (2015). Introduction to the Theories and Varieties of Modern Crime in Financial Markets. Academic Press.

*       Ghasemi, AhmadReza. Pourmahdian, Hosein (2017). A Paradigmatic Model of customer money laundering risk in Iranian banks, International Journal of Commerce and Management Research, 3 (4), 34-42.

*       Ghasemi, AhmadReza. (2011). Defining Organizational Size of Project Based Organization A Clustering Approaches (The Case of Department of Transportation and Traffic of Tehran Municipality). American Journal of Scientific Research, 3(28), 33-44.

*       Lahey, H. K. (2005). Money Laundering:.Journal of American Criminal Law Review, 42 (2): 699–720.

*       Mugarura, N. (2016). Uncoupling the relationship between corruption and money laundering crimes, Journal of Financial Regulation and Compliance, 24(1): 74-89.

*       empirical findings. Global Business and Economics Review, 10(3), Naheem, M. A. (2017). Money laundering and illicit flows from China–the real estate problem. Journal of Money Laundering Control, 20(1), 15-26.

*       Raza, M. S., Fayaz, M., Ijaz, M. H., Hussain, D., & Rubab, S. (2017). Money Laundering Risk Evaluation of Financial Institution with AHP Model. Journal of Financial Risk Management, 6(02), 119.

*       Rezaei, J. (2015). Best-Worst Multi Criteria Decision-Making Method. Journal of Omega, 53, pp: 49–57.

*       Rusanov, G., & Pudovochkin, Y. (2017). Money laundering and predicate offenses: models of criminological and legal relationships. Journal of Money Laundering Control, Vol. 21 Issue: 1, pp.22-32

*       Schneider, F. (2008). Money laundering and financial means of organized crime: some preliminary 309-330.

*       Soudijn, M. R. J. (2014). Using strangers for money: a discussion on money-launderers in organized crime. Trends in organized crime, 17(3), 199-217.

*      Teichmann, F. M. J. (2017). Twelve methods of money laundering. Journal of Money Laundering Control, 20(2), 130-137