ارائه الگوی ذهنی ادراک ریسک سرمایه گذاران بورس اوراق بهادار تهران

محورهای موضوعی : دانش سرمایه‌گذاری

فریدون رهنمای رودپشتی ¹ , احمد ناطق گلستان ² , احمد یعقوب نژاد ³

1 - استاد و عضو هیات علمی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات تهران
2 - دانشجوی دکتری مدیریت مالی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات تهران، (مسئول مکاتبات)
3 - دانشیار و عضو هیات علمی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران مرکزی،

تاریخ دریافت : 1393/06/22 تاریخ پذیرش : 1393/10/05 تاریخ انتشار : 1393/10/05

کلید واژه: ارزش, ادراک ریسک, فرهنگ سرمایه گذاری, مولفه فرهنگی,

چکیده مقاله :

احساسات، حالات سرمایه گذاران و سایر عوامل، بر ادراک اثر می گذارند و به همین علت بر تصمیمات سرمایهگذاران نیز مؤثر می باشند. ادراک ریسک سرمایه گذاران، قضاوت ذهنی سرمایه گذاران از ریسک است که ممکن است بیشتر و یا کمتر از ریسک واقعی برآورد گردد. این ریسک ذهنییا ادراک شده تحت تأثیر عوامل غیر اقتصادی متعددی قرار گرفته و هر زمان این عوامل حضور پر رنگ تری داشته باشند، ریسک ادراک شده فاصله بیشتری از ریسک واقعی خواهد داشت که منجر به اتخاذ تصمیمات متفاوت از سوی سرمایه گذاران می گردد. در این تحقیق تحت پارادایم پراگماتیسم در سطح خرد به بررسی عوامل موثر بر ادراک ریسک پرداخته شده است؛ که به دو روش قیاس و استقرا در مرحله کیفی ضمن اتخاذ استراتژی پدیدارنگاری، مصاحبه های نیمه ساختاریافته عمیق با خبرگان بازار سرمایه که به صورت هدفمند انتخاب شدند، صورت پذیرفت. اطمینان از روایی و پایایی در تحقیق کیفی از طریق اجرای الزامات ارائه شده در مفهوم قابلیت اعتماد در کنار تحلیل عاملی اکتشافی حاصل گردید. داده‌های حاصل از مصاحبه ها با استفاده از روش تحلیل محتوا مورد تحلیل قرار گرفت که چهل و پنج مولفه در پنج مقوله شناسایی گردید و بر اساس آن پرسشنامه بخش کمی تحقیق طراحی شد.5 دسته مولفه موثر بر ادراک ریسک سرمایه گذاران: 1- عامل زمان، 2- عوامل (متغیرهای) جمعیت شناختی (فردی)، 3- عوامل رفتاری، 4- عوامل فرهنگی و 5- عوامل شخصیت می باشد؛ معیارهای روایی محتوایی و روایی سازه و همچنین آلفای کرونباخ نشان دهنده اعتبار بالای پرسشنامه بود. مدل معادلات ساختاری یا تحلیل چند متغیری با متغیرهای مکنون یک رویکرد آماری جامع برای آزمون فرضیه هایی درباره روابط بین متغیرهای مشاهده شده و متغیر های مکنون می باشد، که با استفاده از نرم Amos Graphics16 ، مشخص گردید، بجز عامل جمعیت شناختی بقیه عوامل در سطح اطمینان 95 درصد موثر بر ادراک ریسک بودند کهعوامل رفتاری و زمان به ترتیب بیشترین و کمترین تاثیر در الگوی ذهنی ادراک ریسک بر اساس فراگرد شکل گیری ادراک را دارا بوده است.

چکیده انگلیسی:

Emotions, moods of investors and other factors affect the perception and therefore affect the investment decisions. Investors risk perception defines as subjective judgment of risk that might be estimated by investors more or less than the actual risk assessment. This mental or perceived risk influence of numerous non-economic factors and ever more of these factors have a strong presence, perceived risk, would greater distance from the real risk.  In this study examine perceived risk and risk perception according to the paradigm of pragmatism on micro levels. At the micro level (investors) that have been done in two ways, induction and deduction, through interview and library studies on  investors risk perception , factors were identified five categories those are: 1 – time factors 2 – demographic factors, 3 - behavioral factors, 4 - cultural factors and 5 - personality factors. After designing the questionnaire, reliability and validity of it were assessed then was completed by the capital market experts and at the end after analysis of structural model equations(SME) with Amos 16 software determined except for demographic factors, other factors  influenced the risk perception at 95% confidence level. And finally the mental risk perception model based on perception formation process was presented.