شناسایی، رتبه بندی و تخصیص ریسک های حیاتی مراحل مشارکت عمومی– خصوصی با تکنیک دلفی در بستر اقتصاد مقاومتی(مورد مطالعه: صنعت آب وفاضلاب استان گیلان)

محورهای موضوعی : دانش سرمایه‌گذاری

بهمن رسولی ¹ (دانشجوی دکتری حسابداری، واحد رشت، دانشگاه آزاد اسلامی ، گیلان ، ایران)
سینا خردیار ² (استادیار گروه حسابداری، واحد رشت، دانشگاه آزاد اسلامی، گیلان، ایران (نویسنده مسئول))
بهمن بنی مهد ³ (دانشیار گروه حسابداری، واحد کرج، دانشگاه آزاد اسلامی، البرز، ایران)

تاریخ دریافت : 1396/01/27 تاریخ پذیرش : 1396/05/11 تاریخ انتشار : 1397/07/01

کلید واژه: مشارکت عمومی- خصوصی, ریسک, تکنیک دلفی, آب وفاضلاب گیلان,

چکیده مقاله :

مشارکت عمومی- خصوصی یکی از ابزارهای نوین تامین مالی در کشورهای توسعه یافته و در حال توسعه می باشد. هدف این مقاله شناسایی، ارزیابی و تخصیص ریسک های حیاتی پروژه های صنعت آب وفاضلاب استان گیلان در مراحل مختلف و درون هر مرحله می باشد. در این پژوهش برای استخراج ریسک های حیاتی از عوامل اجرایی با مسئولیت مستقیم در قراردادهای منعقده به روش ساخت، بهره برداری و انتقال[i] (B.O.T) مشارکت های عمومی- خصوصی استفاده شد. با روش حذف سیستماتیک 37 نمونه برای مطالعه شناسایی شد. با تکنیک دلفی 17 ریسک با درجه اهمیت برابر و بیشتر از 3 استخراج و از طریق پرسشنامه بین نمونه مورد مطالعه توزیع شد. اطلاعات جمع آوری شده در هر مرحله و مراحل مختلف مشارکت عمومی خصوصی (امکان سنجی، تدارکات، ساخت، بهره برداری و انتقال) از طریق روش های آماری ناپارامتریک مورد واکاوی قرار گرفت. نتایج نشان داد بین ریسک های با درجه اهمیت بالای 3 در مراحل مختلف مشارکت عمومی-خصوصی صنعت آب وفاضلاب استان گیلان رابطه معناداری وجود دارد. همچنین این رابطه در خصوص تک تک ریسک ها در درون هرمرحله به استثناء یک مورد معنادار می باشد. [i] built-operation-transfer

چکیده انگلیسی:

Public-private partnership is one of the new financing tools in developed and developing countries. The purpose of this paper is to identify and evaluate risks and allocation of vital risks in water and wastewater industry projects in various stages of Guilan province and within each stage. In this study, to extract critical risks of executives with direct responsibility in the contracts concluded by B.O.T was used for public-private partnerships. By systematically removing 37 samples were identified for the study. Delphi technique with the priority risk 17 times and more than 3 extracted from the sample questionnaires were distributed. Information collected at each stage and different stages of public–private partnership (feasibility, procurement, construction, operation and transfer) were analyzed by nonparametric statistical methods. The results showed that the risk of the importance of public-private partnerships the top three in various stages of Guilan water and sewage industry there is a significant relationship. The relationship of the individual risks within each stage with the exception of one case is significant.

منابع و مأخذ:

*       بنی مهد، بهمن؛ عربی، مهدی؛ و حسن پور، شیوا .(1395)." اشتباهات رایج در پژوهش های تجربی حسابداری". مجله علمی-  پژوهشی دانش حسابداری مالی، دوره سوم، شماره 1، پیاپی 8 ، صص، 21-47.

*       پورعلی، محمدرضا؛ رسولی جوکندان، بهمن؛ و حسن پور، کاووس.(1394)." بررسی چسبندگی هزینه های جانبی در اعتبارات تملک دارایی های سرمایه ای: مطالعه موردی استان اردبیل". فصلنامه سیاست های مالی و اقتصادی ، سال 3، شماره9، صص، 75-98.

*       خسروی، تانیا.(1393)."تاثیر سرمایه گذاری بخش عمومی بر سرمایه گذاری بخش خصوصی با حضور مالیات بر شرکت ها". فصلنامه علمی- پژوهشی دانش سرمایه گذاری، سال3، شماره10، صص167-185.

*       دولو، مریم.(1394)." نقدشوندگی، سبک سرمایه گذاری؟". فصلنامه علمی- پژوهشی دانش سرمایه گذاری، سال4، شماره16، صص257-279.

*       رهنمای رودپشتی، فریدون و افتخاری، اکبر.(1389)." تدوین استراتژی با رویکرد ارزش آفرینی در موسسات مالی".مجله مهندسی مالی و مدیریت پرتفوی، شماره، 4، صص129- 142.

*       زارع، حسین؛ طالبی، سعید و صیف، محمد حسن .(1389). آمار استنباطی پیشرفته. چاپ دوم، انتشارات دانشگاه پیام نور، تهران.

*       صحت، سعید؛ دهقانان، حامد و جلالی، محسن .(1395)." شناسایی و اولویت بندی عوامل مدیریتی موثر بر موفقیت بانک های توسعه ای در ایران(مطالعه موردی: بانک توسعه تعاون)". فصلنامه پژوهش ها و سیاست های اقتصادی، سال 24، شماره 80، صفحات 217-240.

*       عسکری، محمد مهدی؛ صادقی شاهدانی، مهدی؛ و سیفلو، سجاد .(1395). " شناسایی و اولویت بندی ریسک های پروژه های بالادستی نفت وگاز در ایران با استفاده از قالب ساختار شکست(RBS) و تکنیک تاپ سیس(TOPSIS)". فصلنامه پژوهش ها و سیاست های اقتصادی، سال 24، شماره 78، صفحات 57-96.

*       عزت آبادی پور، حسام و طاهرپور، حبیب .(1393). " ارزیابی و اولویت بندی متغیر های موثر بر موفقیت شراکت عمومی – خصوصی". فرآیند مدیریت توسعه، دوره 27، شماره 3، صص 21-43.

*       کردستانی، غلامرضا و آقاکاظم شیرازی، سمانه .(1393)." سیر تحول در چارچوب نظری گزارشگری مالی بخش عمومی". حسابدار رسمی، صص 61- 68.

*       گلابچی، محمد رضا و نورزایی، عصمت الله .(1394). " انتخاب روش مناسب مشارکت خصوصی – دولتی به منظور تامین مالی پروژ های آزاد راه ایران با رویکرد AHP.". مهندسی حمل ونقل، سال ششم، شماره سوم، صص523-537.

*       معاونت امور اقتصادی و هماهنگی برنامه و بودجه، امور بنگاهها، شوراها و توسعه مشارکت های مردمی.(1395). چهارچوب موافقت نامه مشارکت عمومی – خصوصی. انتشارات سارمان برنامه و بودجه، چاپ دوم. تهران.

*       محفوظی، غلامرضا؛ اکبری، محسن و قاسمی شمس، معصومه.(1396)." بررسی تاثیر مسئولیت های اجتماعی شرکت ها بر حساسیت سرمایه گذاری به جریان نقدی". فصلنامه علمی-پژوهشی دانش سرمایه گذاری، سال6، شماره 21، صص 41-57.

*       نمازی، محمد .(1384)."بررسی کاربردهای تئوری نمایندگی در حسابداری مدیریت". مجله علوم اجتماعی و انسانی دانشگاه شیراز، دوره22، شماره 2صص147-164.

*       نظری، احد؛ جابری، مجید و صادق عمل نیک، محسن.(1392)."طراحی مدل مدیریت ریسک دریک سازمان پروژه محور". نشریه تخصصی مهندسی صنایع، دوره 47، شماره 1، صص93-104.

*       هیبتی، فرشاد و احمدی ،موسی.(1393). "مدیریت ریسک در مشارکت های عمومی خصوصی پروژه های زیر ساختی". کنفرانس بین المللی توسعه نظام تامین مالی ایران.

*       Ahmed, S.A., Isa, U.H., Frag, M.A. (2013). “Evaluation of risk factors affecting time and cost of construction projects in Yemen”. International Journal of Management .5(4), 168-178.

*       Dosis, A. (2016). “An Efficient Mechanism for Competitive Markets with Adverse Selection”. Research Center ESSEC   Working Paper 1604 ISSN 1291-9616.

*       EvansIII, J. and others. (2013). “Points to consider when self- Assessing your Empirical Accounting Research”. Contemporary Accounting Research .no.xx.pp.1-31.

*       Liu, Z., Jiang, W., Peng, Y., and Wu, Y. 2016. “Advantages of Agent Construction in Building University Talent Apartments in China”. Proceedings of the 20^the International Symposium on Advancement of Construction Management and Real Estate 1329-1335.

*       Minjire, e, Wainganga, e (2015). “Factors Affecting the Performance of Public – Private Partnership in healthcare projects in Kenya: A Case study of the ministry of health”. Journal of Business and Change Management. Volume 2, pp. 717- 746.

*       Nirali and others. (2014). “Built- Own- Lease- Transfer (BOLT): A Public Private Partnership Model that Bridges Gap of Infrastructure in Urban Areas”. International Journal of civil Engineering Research, Volume 5, Number 2, pp.135-144.

*       Shrestha, A.Aibinu, T.Chan &Chen. (2013). “Risk allocation in public private partnerships in Chin s water projects: a principal agent approach”.vol 171. Transaction on Ecology and Environment. 85- 97.

*       Wang. And Liu.j. (2015).”Valuation of the excess revenue sharing ratio in PPP projects using principal agent models”. International Journal of Project Management,10.1016/j.ijprogram.2015.03.002,1317-1324.

*       Usama H. Isai, Montez Awed Frag, Laila M. Abdel Hafez, Saleh Alawi Ahmed (2015). “A Risk Allocation Model for Construction Projects in Yemen”.vol.7.NO.3.PP.78-88.

*       UNESCAP (2011): “A Guidebook on public-private partnership in Infrastructure”. United Nation Economic and Social Commission for Asia and the pacific, Bangkok.

*       https://www.adb.org/publications/asia-infrastructure-needs.