بررسی روابط بین بورس های تهران و استانبول: علیت و همجمعی

محورهای موضوعی : دانش سرمایه‌گذاری

جواد شکرخواه ¹ (استادیار، گروه حسابداری ،دانشگاه علامه طباطبائی،تهران، ایران (نویسنده مسئول))
سینا عنایت‌الهی ² (دانشجوی دکتری مهندسی مالی، دانشگاه آزاد اسلامی، یزد، ایران.)
احمد موید فرد ³ (کارشناسی ارشد اقتصادنظری، دانشگاه شیراز، شیراز، ایران.)

تاریخ دریافت : 1396/02/01 تاریخ پذیرش : 1396/06/20 تاریخ انتشار : 1398/01/01

کلید واژه: بورس تهران, بورس استانبول, علیت گرنجر, آزمون همگرایی یوهانسون,

چکیده مقاله :

بازارهای سهام یکی از مهم ترین اجزاء اقتصاد هر کشوری محسوب می شوند که شناخت عوامل موثر بر آنها به داشتن اقتصاد پویا و با شاخص های مطلوب یاری می رساند. همچنین بررسی روابط بین بور س های مختلف از سویی به شناخت بهتر جریان سرمایه و از سویی دیگر به تصمیم گیری بهتر در مورد سیاستگذرای و سرمایه گذاری در بازار سرمایه منجر می شود. در این مقاله به ارتباط بین بورس های تهران و استانبول با استفاده از داده های روزانه و در دوره 13 مارس 2001 تا 6 نوامبر 2015 پرداخته ‌شده است. آزمون علیت گرنجر برای بررسی رابطه علیت و آزمون همگرایی یوهانسون برای بررسی رابطه هم جمعی و بلندمدت بین متغیرها استفاده شده است. نتایج حاکی از وجود رابطه علیت یک‌طرفه از بورس استانبول به بورس تهران می باشد به این معنی که تغییرات بورس استانبول بر بورس تهران اثرگذار بوده و نه بالعکس. آمارهای توصیفی نیز وجود یک همبستگی بالا بین این دو بورس را نشان می دهد. در پایان نیز نتایج آزمون همگرایی یوهانسون وجود بردار همگرایی بین این دو بورس و وجود رابطه ی تعادلی بلندمدت را تائید نمی‌کند.

چکیده انگلیسی:

Stock markets are one of the most important parts of each economy. Identifying the effective factors on them helps to have an economy with good indicators. Identifying these factors leads to better policymaking and investment in the capital market. This paper evaluates the relationship between Tehran Stock Exchange and Istanbul Stock Exchange during March 13, 2001 to November 6, 2015 by daily data. Granger causality method and Johansen cointegration test were used for investigating the causality and cointegration between two stocks respectively. The result showed that there was a unidirectional Granger causality from Istanbul Exchange Stock to Tehran Stock Exchange. Also, the descriptive statistics showed the high correlation between two stocks. Finally, the result of Johansen cointegration test didn't confirm the existence of cointegration vector and long-run relationship between two stocks.    

منابع و مأخذ:

*       اصغرپور، حسین، بهبودی، داوود و محمدحسین قزوینیان (1387). "شکست ساختاری: مورد مصرف گاز طبیعی و رشد اقتصادی در ایران". فصلنامه مطالعات اقتصاد انرژی، شماره 19، صص 122-105.

*       رحمانی، تیمور؛ بهپور، سجاد و علی حسین استادزاد (1392). "بررسی رابطه بین رشد بهره­وری و نرخ بیکاری در ایران: رویکرد سیستم معادلات همزمان". فصلنامه پژوهش­ها و سیاست­های اقتصادی، شماره 67، صص 170-153.

*       سیدحسینی، محمد و بابک ابراهیمی (1392). " بررسی سرایت تلاطم بین بازارهای سهام؛ مطالعه موردی بازار سهام ایران، ترکیه و امارات". فصلنامه دانش مالی تحلیل اوراق بهادار، شماره نوزدهم، صص 97-81.

*       عسکری فیروزجایی، احسان و کامران سلمانی (1394)، همگرایی و ادغام بورس­ها در عرصه جهانی، انتشارات بورس اوراق بهادار تهران.

*       محمدی، حسین و شهرام عیدی زاده (1393). اقتصادسنجی سری­های زمانی با Eviews. نشر علم، چاپ اول.

*       نوفرستی، محمد ‌(1378)، ریشه واحد و همجمعی در اقتصادسنجی، موسسه خدمات فرهنگی رسا، چاپ دوم.

*       Abimanyu, Y., et.al,, 2008, International Linkages to the Indonesian Capital Market: Cointegration Test, Jakarta, Capital Market and Financial Institution Supervisory Agency, Ministry of Finance of Indonesia.

*       Barari, M., Lucey, B., Voronkova, S. ( 2008). Reassessing co-movements among G7 equity markets: Evidence from iShares. Applied Financial Economics, 18, 863–877.

*       Beine, M., Cosma, A., & Vermeulen, R. (2010). The dark side of global integration: Increasing tail dependence. Journal of Banking & Finance, 34(1), 184-192.

*       Balios, D., Xanthakis, M. , 2003, International interdependence and dinamic linkages between developed stock markets, South Eastern Journal of Economics, pp. 105-130.

*       Birău, F.R, 2014a, Investigating Long-Term Behavior Of Milan Stock Exchange: An Empirical Analysis, Journal of Management and Social Science (JOMASS), Volume 1, Issue 2, © Blue Square Publishing House, pp. 29-37, ISSN 2348-631.

*       Birău, F.R , 2014b, Analyzing Dynamic Causal Linkages Between Developed Stock Markets Of Spain And Canada, International Journal Of Core Engineering & Management (IJCEM), Volume 1, Issue 2, pp. 1-9, ISSN: 2348 9510.

*       Birău, F.R, Trivedi, J., 2013, Analyzing cointegration and international linkage between Bucharest stock exchange and European developed stock markets, NAUN International Journal of Economics and Statistics, Issue 4, Volume 1, pp. 237-246, ISSN: 2309-0685.

*       Driessen, J., & Laeven, L. (2007). International portfolio diversification benefits: Cross-country evidence from a local perspective. Journal of Banking and Finance, 31(6) ,(1693–1712.

*       Gupta, R., & Guidi, F. (2012). Cointegration relationship and time varying co-movements among Indian and Asian developed stock markets. International Review of Financial Analysis, 21, 10-22.

*       Khan, T.A, 2011, Cointegration of International Stock Markets: An Investigation of Diversification Opportunities, Undergraduate Economic Review, Volume 8, Issue 1.

*       Narayan, P. K., Mishra, S., & Narayan, S. (2011). Do market capitalization and stocks traded converge? New global evidence. Journal of banking & finance, 35(10), 2771-2781.

*       New.tse.ir,. 2015. Tehran Stock Exchange. Retrieved 15 November 2015, from http://new.tse.ir/

*       Phylaktisa, K., Ravazzolob, F., 2005, Stock market linkages in emerging markets: implications for international portfolio diversification, Elsevier, Int. Fin. Markets, Inst. and Money15, pp. 91–106.

*       Siminică, M., Birău, R., 2014, Investigating International Causal Linkages Between Latin European Stock Markets In Terms Of Global Financial Crisis : A Case Study For Romania, Spain And Italy, International Journal of Business Quantitative Economics and Applied Management Research ( IJBEMR), Volume 1, Issue 1.

*       Singh, G.S.P. , 2010, Chinese and Indian Stock Market Linkages with Developed Stock Markets, Asian Journal of Finance & Accounting, Vol. 2,No. 2: E2.

*       Umutlu, M., Akdeniz, L., & Altay-Salih, A. (2010). The degree of financial liberalization and aggregated stock-return volatility in emerging markets.Journal of banking & finance, 34(3), 509-521.

*       Yuksel, E., & Bayrak, O. T. (2012). Cyclical Behavior of Stock Exchange Index by Sectors: A Case from Turkey. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 62, 947-951.